Tại Quyết định số 2166/QĐ-TCHQ ngày 4/8/2021, Tổng cục Hải quan nêu rõ, công chức hải quan, viên chức hải quan thực hiện việc phân tích để phân loại có trách nhiệm thực hiện một cách khách quan, khoa học, chính xác, minh bạch theo các quy định tại Quy trình này và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.

Việc phân công chuyên viên thực hiện phân tích, phân loại được thực hiện tự động bởi hệ thống quản lý nghiệp vụ kiểm định hải quan của Cục Kiểm định hải quan (Hệ thống Customslab). Việc phân công trên hồ sơ giấy được thực hiện trong trường hợp: Hệ thống Customslab bị lỗi kỹ thuật hoặc khi có yêu cầu do Chi cục trưởng Chi cục Kiểm định hải quan quyết định.

Trình tự, thủ tục thực hiện phân tích, phân loại, xử lý kết quả phân tích, phân loại, kiểm soát, khai thác, tra cứu thông báo kết quả phân tích kèm mã số hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và thông báo kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Theo đó, công chức, viên chức hải quan lấy mẫu, gửi hồ sơ yêu cầu phân tích để phân loại, hàng hóa thực hiện theo quy định tại Điều 3 Thông tư số 14/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn về phân loại hàng hóa, phân tích để phân loại hàng hóa; phân tích để kiểm tra chất lượng, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; Việc xác định lô hàng xuất khẩu, nhập khẩu cần lấy mẫu yêu cầu phân tích để phân loại được thực hiện căn cứ trên mức độ rủi ro của hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và các thông tin nghiệp vụ của các đơn vị hải quan…

Tổng cục Hải quan cũng hướng dẫn cụ thể trình tự phân tích để phân loại; trình tự ban hành thông báo về kết quả phân loại; xử lý trong trường hợp người khai hải quan không đồng ý với thông báo kết quả phân tích kèm mã số hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; kiểm soát, khai thác, tra cứu thông báo về kết quả phân tích kèm mã số hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu và thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; xử lý mẫu sau khi ban hành thông báo về kết quả phân tích kèm mã số hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu…

Bên cạnh các quy trình trên, tại Quyết định số 2166/QĐ-TCHQ cũng quy định cụ thể về trách nhiệm và quyền hạn các đơn vị trong việc tổ chức thực hiện, bao gồm: Cục Hải quan tỉnh, thành phố; Chi cục Kiểm định hải quan; Cục Kiểm định hải quan; các đơn vị thuộc cơ quan Tổng cục (Cục Thuế xuất nhập khẩu, Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan, Cục Quản lý rủi ro, Văn phòng Tổng cục, Cục Giám sát quản lý về hải quan, Cục Điều tra chống buôn lậu, Cục Kiểm tra sau thông quan, Vụ Tổ chức cán bộ, Vụ Thanh tra kiểm tra).

Cục Kiểm định hải quan có trách nhiệm Ban hành Thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu theo đúng quy định; Cập nhật lên hệ thống Thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quyết định giải quyết khiếu nại theo thẩm quyền; Chủ trì giải quyết khiếu nại lần một đối với Thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu do Cục Kiểm định Hải quan ban hành và khiếu nại lần hai đối với Thông báo kết quả phân tích kèm mã số hàng hóa do Chi cục Kiểm định hải quan ban hành; Chủ trì xử lý trong trường hợp người khai hải quan không nhất trí với kết quả phân loại tại Thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu do Cục Kiểm định hải quan ban hành và đề nghị đơn vị yêu cầu phân tích phối hợp theo thẩm quyền;Tổ chức kiểm tra, hướng dẫn, thống nhất thực hiện công tác phân tích để phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu thuộc lĩnh vực hải quan…

Cục Thuế xuất nhập khẩu chịu trách nhiệm: Chủ trì việc đôn đốc kiểm tra trong công tác phân loại hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu trong toàn ngành đảm bảo thống nhất, đúng các quy định của pháp luật; Chủ trì tham mưu lãnh đạo Tổng cục Hải quan giải quyết khiếu nại lần hai đối với Thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu do Cục Kiểm định hải quan ban hành; Chủ trì xử lý trường hợp người khai hải quan không nhất trí với kết quả phân loại tại Thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu do Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan ban hành theo thẩm quyền, đề nghị Cục Kiểm định hải quan phối hợp theo thẩm quyền…

So với quy định cũ, thì trách nhiệm của các đơn vị trực thuộc Tổng cục đối với nội dung phân tích và phân loại hàng hóa đã được tách bạch cụ thể, trước đây hai nội dung này chủ yếu do Cục Kiểm định chủ trì thực hiện.

Bên cạnh đó, Quyết định 2166/QĐ-TCHQ còn quy định mới một số nội dung như: Cập nhật lên hệ thống thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, quyết định giải quyết khiếu nại theo thẩm quyền; đăng tải Thông báo về kết quả phân loại đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu lên trang thông tin điện tử của Tổng cục Hải quan và Hệ thống văn bản và điều hành tập trung của Tổng cục Hải quan theo quy định; Kết nối Cơ sở dữ liệu về phân loại hàng hóa và áp dụng mức thuế với các hệ thống thông tin, dữ liệu có liên quan phục vụ công tác phân loại, xác định mã số hàng hóa...

Đặc biệt, theo Quyết định 2166/QĐ-TCHQ bãi bỏ một số nội dung tại Quyết định số 2999/QĐ-TCHQ ngày 06/9/2017 về việc ban hành Quy chế Kiểm định, phân tích hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Cụ thể: Điểm 1.1 khoản 1 Điều 1, khoản 1 Điều 2 (liên quan về giải thích và Đối tượng, phạm vi hàng hóa phân tích, kiểm định), Chương II (về Phân tích để phân loại hàng hóa), khoản 1 Điều 23 (liên quan về Xử lý khiếu nại kết quả phân tích, kiểm định), Điều 25, 26 (về Tổ chức thực hiện thống nhất kết quả phân tích phân loại tại các đơn vị kiểm định và Thống nhất kết quả phân loại giữa đơn vị kiểm định và các đơn vị nghiệp vụ thuộc Tổng cục Hải quan). Bãi bỏ các nội dung hướng dẫn lấy mẫu và bao bì đựng mẫu yêu cầu phân tích tại Phụ lục I; Các biểu mẫu số 04, 05, 06, 07 tại Phụ lục II; và các nội dung quy định về phân tích để phân loại.