Thu ngân sách các tháng có xu hướng giảm

Tham dự Hội nghị, tại điểm cầu Bộ Tài chính còn có Thứ trưởng Võ Thành Hưng và đại diện lãnh đạo các vụ, cục trực thuộc Bộ Tài chính. Tại điểm cầu các Tổng cục, có đại diện lãnh đạo các Tổng cục và các vụ, cục chức năng thuộc Tổng cục.

Tại điểm cầu Tổng cục Thuế, Quyền Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành cho hay, kết quả thu ngân sách nhà nước do cơ quan thuế quản lý trong tháng 5/2023 đạt 85.200 tỷ đồng; lũy kế 5 tháng đầu năm 2023 ước đạt 663.843 tỷ đồng. Số thu này bằng 48,3% so với dự toán pháp lệnh, bằng 96,9% so với cùng kỳ. Theo ông Mai Xuân Thành, thu ngân sách nhà nước vẫn đảm bảo theo tiến độ dự toán nhưng trong tình hình khó khăn hiện nay, nhất là so với các năm trước thì đây là mức thu thấp nhất trong vòng 14 năm.

Ông Mai Xuân Thành cho biết, nếu loại trừ các khoản thu phát sinh theo quý, tháng và các khoản thu đột biến thì diễn biến thu các tháng vẫn trên đà giảm, dự báo các tháng tới cũng chưa có dấu hiệu khởi sắc. Trên cơ sở diễn biến số thu như hiện nay, ngành Thuế đã tổ chức nhiều hội nghị bàn về giải pháp tăng thu ngân sách, trên tinh thần rà soát tất các khoản có thể thu, các khoản tiềm năng, cùng với đó, Tổng cục Thuế tổ chức công tác thu bằng cách khoán thu đến từng đơn vị... hướng tới mục tiêu hoàn thành tốt nhiệm vụ thu ngân sách mặc dù còn nhiều khó khăn.

Quyền Tổng cục trưởng khẳng định, số thu trong thời điểm này đã phần nào phản ánh nỗ lực, cố gắng của cơ quan thuế, đồng thời nhấn mạnh sẽ theo sát tình hình để cố gắng đạt dự toán được giao.

Tính riêng thuế giá trị gia tăng, ông Mai Xuân Thành thông tin, 5 tháng đầu năm 2023 chỉ đạt 90,5%. Ngành Thuế đã đẩy mạnh kiểm soát và giải quyết công tác hoàn thuế giá trị gia tăng đảm bảo đúng quy định của pháp luật.

Liên quan đến công tác triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, Quyền Tổng cục trưởng cho biết đã kết thúc giai đoạn 1, chuyển sang giai đoạn 2 và cơ quan thuế sẽ có báo cáo đánh giá để báo cáo Bộ có cái nhìn tổng thể về nội dung này, qua đó sẽ có chỉ đạo cụ thể đối với Tổng cục Thuế. Tính đến cuối tháng 5/2023, đã có 18.963 cơ sở kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền với số lượng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền đã tiếp nhận là 6.530.372 hóa đơn.

Thông tin tại Hội nghị về triển khai hệ thống cơ sở dữ liệu hóa đơn điện tử, ông Mai Xuân Thành cho biết, Tổng cục Thuế đã triển khai Trung tâm Cơ sở dữ liệu hóa đơn điện tử với chức năng phân tích dữ liệu hóa đơn điện tử, phục vụ cho công tác quản lý rủi ro về hóa đơn điện tử trong toàn ngành Thuế. Bước đầu, hệ thống này đã giúp chỉ ra chênh lệch giữa hóa đơn và kê khai của doanh nghiệp, khi chuyển xuống các địa phương, việc kê khai không chính xác sẽ được phát hiện sớm hơn.

Đáng lưu ý, Tổng cục Thuế sẽ trình Bộ phương án tự động cảnh báo doanh nghiệp, tức là sẽ ứng dụng trí tuệ nhân tạo để thực hiện phương án này. Các doanh nghiệp khi xuất hóa đơn phải kê khai đầy đủ, nếu kê khai không đầy đủ thì hệ thống của cơ quan thuế sẽ phát hiện được các dấu hiệu rủi ro, gian lận trong việc phát hành. Đây là giải pháp ngăn ngừa, xử lý kịp thời theo quy định pháp luật đối với các trường hợp vi phạm về hóa đơn cũng như các hành vi gian lận, trốn thuế, hoàn thuế giá trị gia tăng sai quy định, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý thuế, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng cho doanh nghiệp.

Liên quan đến công tác quản lý thuế đối với sàn thương mại điện tử, cơ quan Thuế hiện đang xúc tiến kế hoạch hợp tác với cơ quan an ninh điều tra và Bộ Công Thương để rà soát kinh doanh trên sàn thương mại điện tử, đặc biệt là đối tượng kinh doanh trên các nền tảng như facebook, zalo...

Theo Quyền Tổng cục trưởng Mai Xuân Thành, trong tháng 6 và từ nay đến cuối năm, toàn Ngành sẽ tập trung rà soát, đảm bảo công tác thu thuế, tiếp tục động viên các đơn vị trong Ngành nỗ lực đưa ra các giải pháp điều hành thu, các kịch bản thu để bám sát dự toán thu thuế; Triển khai các gói hỗ trợ người dân doanh nghiệp phục hồi; tích cực giải quyết hồ sơ hoàn thuế giá trị gia tăng...

Phát biểu tại Hội nghị giao ban, ông Hoàng Việt Cường – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan thông tin rằng, tổng trị giá xuất nhập khẩu của cả nước trong tháng 5/2023 là 54,08 tỷ USD, tăng nhẹ 1,9% so với tháng trước. Tuy nhiên, tổng trị giá xuất nhập khẩu của cả nước trong 5 tháng/2023 là 260,79 tỷ USD, giảm 15,3% (tương ứng giảm 47,17 tỷ USD) so với cùng kỳ năm trước, dù xuất siêu 9,6 tỷ USD.

Về số thu ngân sách ngành Hải quan, theo Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường, trong tháng 5/2023, thu ngân sách ngành Hải quan đạt 30.054 tỷ đồng, giảm 6,23% so với tháng trước. Số thu lũy kế 5 tháng đạt 152.942 tỷ đồng, bằng 36% dự toán, giảm 18% so với cùng kỳ năm trước.

Phân tích nguyên nhân số thu tháng 5/2023 thấp hơn tháng 4/2023, ông Hoàng Việt Cường cho hay là do kim ngạch nhập khẩu có thuế của một số mặt hàng có số thu lớn giảm như ô tô nguyên chiếc các loại đạt 7,6 nghìn chiếc, trị giá đạt 189,5 triệu USD, giảm 37,8% về lượng và giảm 33,6% về trị giá, làm giảm thu 1.287 tỷ đồng; sắt thép các loại đạt 675 nghìn tấn, trị giá đạt 555 triệu USD, giảm 22,1% về lượng và giảm 16,7% về trị giá, làm giảm thu 253 tỷ đồng; điện thoại các loại và linh kiện đạt 166 triệu USD, giảm 27,1%, làm giảm thu 180 tỷ đồng. Đại diện Tổng cục Hải quan cũng cho hay, mức giảm thu ngân sách tháng sau cao hơn tháng trước và cao hơn cùng kỳ năm ngoái.

Tiếp tục làm rõ nguyên nhân giảm thu ngân sách, Phó Tổng cục trưởng Hoàng Việt Cường nhấn mạnh, do kim ngạch nhập khẩu nhóm các mặt hàng nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng nhập khẩu phục vụ sản xuất như: than, hóa chất và sản phẩm hóa chất, chất dẻo, sắt thép, nguyên phụ liệu dệt may, linh kiện điện tử... giảm 31% so với cùng kỳ, tương đương hơn 15 nghìn tỷ đồng. Kim ngạch xuất nhập khẩu các mặt hàng có thuế tiếp tục giảm gây khó khăn cho thu ngân sách ngành Hải quan.

Theo ông Hoàng Việt Cường, về kết quả công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, số vụ phát hiện, bắt giữ là hơn 6.600 vụ, tăng 23,5% so với cùng kỳ, trị giá hàng hóa bắt giữ đạt 2.100 tỷ đồng, tăng 65% so với cùng kỳ, cơ quan hải quan đã khởi tố 12 vụ, chuyển cơ quan khác khởi tố là 59 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là 294,5 tỷ đồng. Đáng lưu ý, các vụ vận chuyển ma túy tiếp tục tăng và ngành Hải quan đã có được những kết quả khả quan trong đấu tranh phòng chống ma túy. Đặc biệt là vận chuyển ma túy qua đường không, đường biển.

Báo cáo về tình hình huy động vốn tại Hội nghị, ông Trần Quân – Tổng Giám đốc Kho bạc Nhà nước cho biết, tổng khối lượng trái phiếu chính phủ phát hành trong tháng 5/2023 là 22.650 tỷ đồng, tương đương 19% kế hoạch quý II/2023 (120.000 tỷ đồng). Lũy kế 5 tháng đầu năm 2023 khối lượng trái phiếu chính phủ đã phát hành là 162.333 tỷ đồng, gấp hơn 3 lần so với cùng kỳ năm 2022, bằng 40,6% kế hoạch của năm (400.000 tỷ đồng). Khối lượng thanh toán gốc trái phiếu đến hạn 46.038 tỷ đồng, huy động ròng là 116.295 tỷ đồng.

Giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật trong thực thi công vụ

Tại Hội nghị giao ban, các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ Tài chính đã báo cáo tình hình thực hiện công tác trong tháng 5 và kế hoạch triển khai thực hiện nhiệm vụ tháng 6, hướng tới hoàn thành nhiệm vụ được giao trong các tháng tiếp theo của năm 2023.

Phát biểu tại Hội nghị giao ban, Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng cho hay: “Số thu có xu hướng giảm liên tiếp, như vậy trong những tháng tới, công tác thu sẽ khó khăn, cùng với đó, chúng ta đang tiếp tục thực hiện các chính sách giảm, giãn thuế, phí, nhất là giảm 2% thuế giá trị gia tăng, thuế trước bạ... điều này rõ ràng sẽ tác động đến thu ngân sách. Do đó, đề nghị Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Vụ Ngân sách Nhà nước phải chủ động có phương án điều hành, kể cả điều hành tổng thể ngân sách nhà nước và điều hành đối với ngân sách địa phương.” Bên cạnh đó, Thứ trưởng Võ Thành Hưng chỉ đạo Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan khẩn trương xử lý các vấn đề tồn đọng liên quan đến hoàn thuế giá trị gia tăng.

Phát biểu chỉ đạo, kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, vấn đề thu ngân sách từ nay đến cuối năm có nhiều đánh giá không khả quan, do đó, Thứ trưởng yêu cầu các đơn vị quyết tâm phấn đấu, tăng cường áp dụng nhiều giải pháp của ngành Thuế, ngành Hải quan và các đơn vị khác nhằm thu đúng, thu đủ, thu kịp thời, giải quyết được các trường hợp nợ đọng thuế, đảm bảo thu theo chỉ tiêu dự toán.

Về chi ngân sách nhà nước, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi yêu cầu chi theo đúng, đủ điều kiện mới chi, đặc biệt, tăng cường chi đầu tư công.

Tiếp tục làm tốt công tác xây dựng lực lượng, giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật trong thực thi công vụ; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật trong các cơ quan, đơn vị...

Liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi lưu ý các đơn vị ban hành chính sách phải đặc biệt quan tâm tăng cường kiểm tra giám sát, nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước đối với lĩnh vực đơn vị mình quản lý, hướng tới làm tốt và làm rất tốt bằng cách phát hiện, xử lý kịp thời các vi phạm và xử lý thật nghiêm. Đồng thời, thông qua kiểm tra, giám sát, đánh giá ngược lại các chính sách, quy định đã ban hành để có sửa đổi, bổ sung, hoặc kiến nghị sửa đổi bổ sung sát thực tiễn.