Nhu cầu tiền margin sẽ tiếp tục cao

Trong những phiên giao dịch cuối tuần trước, tình hình margin (cho vay ký quỹ) được thị trường chú ý bởi các công ty chứng khoán đã chủ động tái cơ cấu danh mục cho vay ký quỹ, sau một thời gian dài các cổ phiếu vốn hóa lớn giữ vững đà tăng mạnh, nhằm giảm thiểu rủi ro. Các chuyên gia trên thị trường nhận định, dù tình hình margin không quá căng thẳng nhưng cũng gần đến điểm tới hạn ở một vài công ty chứng khoán.

Chia sẻ với Đầu tư Chứng khoán, trưởng phòng môi giới một công ty chứng khoán cho biết, margin tại công ty đã hết hạn mức, nhiều khách hàng có nhu cầu nhưng không thể sử dụng. Ngược lại, tại một công ty chứng khoán khác cũng khá nổi tiếng về cho vay tốt, lãi suất thấp, lãnh đạo doanh nghiệp cho biết, công ty vẫn còn cả ngàn tỷ đồng trong ngân hàng. 

Dù không có con số thống kê chính thức về số dư nợ margin, nhưng theo ước tính của giám đốc một công ty chứng khoán, lượng tiền margin đã tăng khoảng 30% so với cùng kỳ năm ngoái. Nguồn cung margin của công ty chứng khoán đến từ vốn chủ sở hữu và huy động qua kênh trái phiếu.

Theo đó, trong thời gian vừa qua, nhiều công ty chứng khoán đã tiến hành phát hành trái phiếu huy động vốn, chẳng hạn, HSC đã thông qua nghị quyết phát hành riêng lẻ 800 tỷ đồng trong tháng 10, hay công ty chứng khoán Bản Việt cũng phát hành 500 tỷ đồng trái phiếu.

Bên cạnh đó, một điểm đáng chú ý trong diễn biến thị trường năm nay chính là xu hướng tăng điểm không chỉ đến từ dòng tiền margin, mà có sự tác động từ dòng tiền lớn, mới vào thị trường.

Theo khảo sát tại một số công ty chứng khoán, lượng khách hàng mở tài khoản giao dịch mới khá nhiều và lượng tiền nạp vào giao dịch cũng gia tăng. Điều này được dự báo sẽ tiếp tục diễn ra trong năm 2018, nhất là khi nhiều doanh nghiệp vốn hóa tỷ USD đang có kế hoạch niêm yết trên thị trường.

Chưa kể, các đợt bán vốn của nhà nước, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước khủng được kỳ vọng sẽ thu hút thêm dòng vốn, đặc biệt là từ khối ngoại. Việc chỉ số VN-Index vượt qua đỉnh cũ 2007 (1.170 điểm) trong năm 2018 là điều không quá khó.

Với diễn biến thị trường được dự báo tích cực, nhu cầu giao dịch ký quỹ sẽ gia tăng mạnh, tạo áp lực về nguồn vốn cho các công ty có thị phần môi giới lớn. Nhiều ý kiến cho rằng, trong bối cảnh này, các công ty chứng khoán vẫn có khả năng cung cấp margin nhưng chắc chắn có giới hạn. Đồng thời, những công ty chứng khoán trực thuộc ngân hàng sẽ có lợi thế hơn. 

Công ty chứng khoán sẽ tăng vốn để chủ động nguồn tiền

Năm 2018, thị trường chứng khoán Việt Nam được dự báo sẽ tiếp tục sôi động, đồng thời quy mô thị trường phình to nhờ hoạt động bán cổ phần thoái vốn, IPO gắn liền niêm yết. Đây là cơ hội tốt cho các công ty chứng khoán đẩy mạnh hoạt động môi giới, đặc biệt là cho vay margin để mở rộng thị phần. Điều này đồng nghĩa với việc, những công ty chứng khoán có nguồn lực tài chính dồi dào sẽ có điều kiện tốt để tận dụng cơ hội.

Bên cạnh Techcom Securities (TCBS) đưa ra thị trường con số margin 2.000 tỷ đồng, cho vay với lãi suất thấp chỉ từ 9%/năm - mức lãi suất được đánh giá rất hấp dẫn khi mặt bằng lãi suất chung của các công ty chứng khoán là khoảng 11 - 12%/năm (có điều kiện kèm theo để hưởng mức lãi suất này), theo nguồn tin của Đầu tư Chứng khoán, một số công ty chứng khoán trong Top 10 đã lên kế hoạch tiếp tục tăng vốn khủng trong năm 2018, nhằm duy trì nguồn cung vốn, đáp ứng nhu cầu sử dụng margin được dự báo tăng lên.

Nếu như trước đây, thị phần margin chủ yếu tập trung tại các công ty chứng khoán lớn, thì hiện tại, khi miếng bánh thị trường lớn hơn, các công ty chứng khoán nhỏ hơn sẽ có thêm cơ hội để đáp ứng nhu cầu của giới đầu tư, nhất là khi doanh nghiệp có nguồn vốn tốt, giá rẻ và có sự cải thiện về dịch vụ tư vấn, môi giới. Đến hết tháng 11, tổng lượng tiền margin mà các công ty chứng khoán báo cáo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước là khoảng 35.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, cơ quan này đánh giá, các công ty chứng khoán lớn có cách quản trị dòng tiền cho vay khá vững, nên không đáng lo ngại. Nỗi lo của nhà quản lý là ở các công ty chứng khoán tầm trung, chưa có hệ thống quản trị dòng tiền hiệu quả, nhưng lại rất muốn tận dụng cơ hội thị trường sôi động để kiếm lợi nhuận từ margin. Một số công ty chứng khoán lạm dụng việc này đã bị xử phạt như Công ty cổ phần Chứng khoán quốc tế Việt Nam gần đây.

Liên quan đến triển vọng thị trường chứng khoán cuối năm, nhiều ý kiến cho rằng, mức 970,02 điểm đóng cửa phiên 4/12 sẽ là đỉnh của năm 2017. Sau khi thiết lập vùng cao mới, tạo lập mặt bằng mới, thị trường cần thời gian để cân bằng để tiếp tục chu kỳ mới. Do đó, các phiên điều chỉnh là bình thường và cần thiết cho một nhịp tăng trưởng của tương lai.