Thúc đẩy nguồn cung với doanh nghiệp xây dựng phân khúc nhà ở giá rẻ và nhà ở xã hội

Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết, thời gian qua, thị trường bất động sản gặp phải một số khó khăn về nguồn vốn, trong đó có nguồn vốn tín dụng ngân hàng.

Năm 2022, tín dụng chung của nền kinh tế tăng 14,17%. Riêng với lĩnh vực bất động sản, tăng 24,2%, tỷ trọng dư nợ tín dụng bất động sản trên tổng dư nợ của nền kinh tế ở mức khá cao là 21,6% và giá trị tuyệt đối là 2,58 triệu tỷ đồng.

Theo Thống đốc, trong cơ cấu này, trên 68% là tín dụng cho nhu cầu nhà ở, còn 32% là cho vay đối với nhu cầu kinh doanh bất động sản. Vì vậy, cần phải đánh giá trung thực, khách quan để có giải pháp tháo gỡ.

Đề cập đến những nguyên nhân khiến cho thị trường bất động sản khó khăn, người đứng đầu NHNN cho rằng, một phần là do kênh trái phiếu doanh nghiệp – một kênh huy động vốn trung dài hạn nhằm hỗ trợ, giảm phụ thuộc vào hệ thống ngân hàng đang gặp khó khăn, trong khi đó kênh vốn ngân hàng 80% là vốn ngắn hạn, nên cần có các giải pháp khôi phục trở lại.

Bên cạnh đó, trong những tháng cuối năm 2022, các ngân hàng thương mại phải lo về thanh khoản. Cụ thể, để bảo đảm người dân rút tiền lúc nào đều có khả năng trả nên các ngân hàng thương mại phải cân đối nguồn vốn cho phù hợp để cấp tín dụng cho bất động sản vì tín dụng bất động sản thường là giá trị lớn, kỳ hạn dài.

Đồng thời, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh: “Về phía các dự án bất động sản, có tới 70% vướng mắc về mặt pháp lý. Khi chưa có đủ cơ sở pháp lý và xác định được giá đất, thì các dự án phải bảo đảm tính khả thi, chứng minh được khả năng trả nợ của doanh nghiệp. Tuy nhiên, doanh nghiệp chưa chứng minh được những điều này nên tổ chức tín dụng khó có thể cho vay.”

Liên quan đến vấn đề mất cân đối cung cầu trên thị trường, bà Nguyễn Thị Hồng thông tin rằng, tín dụng trong những năm qua vào lĩnh vực phân khúc cao cấp khá lớn, trong khi có những dự án vừa chưa có cơ sở pháp lý, giá nhà chưa phù hợp nên khách hàng chưa quyết định mua. 

“Vì vậy, tại phân khúc này cần hoàn thiện thủ tục pháp lý, xây xong nhà là phải có sổ hồng, sổ đỏ thì người dân mới mua và lưu ý về giá cả như Thủ tướng nói. Nếu hai điều này được cân nhắc và có sự điều chỉnh thì sẽ kích thích nhu cầu mua nhà đối với phân khúc cao cấp”, Thống đốc bày tỏ.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, phân khúc nhà ở giá rẻ và nhà ở xã hội, đang thiếu hụt nguồn cung trầm trọng. Năm 2022, cả nước có 682 dự án với 301.967 căn hộ, dự án nhà ở xã hội có 150 dự án, 19.967 căn hộ. Theo Thống đốc NHNN, phải có những giải pháp thúc đẩy nguồn cung với doanh nghiệp xây dựng phân khúc này, từ đó, thúc đẩy nguồn vốn cho thị trường bất động sản.

Dành nguồn vốn cho các dự án bất động sản đủ điều kiện pháp lý

Để tháo gỡ những khó khăn cho thị trường bất động sản, về phía NHNN, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục dành nguồn vốn cho các dự án bất động sản đủ điều kiện pháp lý, có khả năng tiêu thụ sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thực về nhà ở; tiết kiệm chi phí hoạt động để cho vay với lãi suất thấp hơn. 

“Chúng tôi có quan điểm: Để phát triển thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, bền vững thì cần phải hướng tới phục vụ đa số người dân, đặc biệt là người có nhu cầu thực về nhà ở, hạn chế tình trạng đầu cơ, thổi giá, trục lợi", Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng chia sẻ.

Người đứng đầu NHNN cho biết, với đề xuất của Bộ Xây dựng về gói tín dụng 110.000 tỷ đồng cho xây dựng dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, việc có một gói tín dụng riêng cho lĩnh vực này là cần thiết nhằm tăng cung về nhà ở xã hội, giúp giảm mất cân đối với thị trường bất động sản. 

"Tuy nhiên, phải cân nhắc kỹ lưỡng xem nguồn vốn từ đâu. Tức là với nguồn vốn từ tái cấp vốn, là cung ứng tiền ra với thời gian dài hạn, có thể làm giảm tính linh hoạt trong điều hành chính sách tiền tệ. Vì vậy, cần tính toán nguồn vốn tổng thể trên cơ sở chính sách tiền tệ cũng đang thực hiện nhiều chỉ đạo của Chính phủ về tái cơ cấu như tái cơ cấu ngân hàng 0 đồng… và ở các lĩnh vực, các ngành kinh tế khác", Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết.

Ngoài ra, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết thêm, NHNN đã họp với 4 ngân hàng thương mại Nhà nước về việc thống nhất dành một gói tín dụng cho lĩnh vực này trị giá 120.000 tỷ đồng với lãi suất cho vay cả người xây dựng và người mua nhà thấp hơn từ 1,5-2% lãi suất cho vay bình quân của các ngân hàng trên thị trường trong từng thời kỳ.

NHNN sẽ giao đơn vị theo dõi, tổ chức, triển khai chương trình này. "Chúng tôi sẽ thông báo cho các ngân hàng khác nếu các ngân hàng khác tham gia thì gói này có thể sẽ được nhiều hơn. Trong quá trình triển khai, nếu các ngân hàng tham gia mà bị thiếu hụt về thanh khoản thì NHNN sẵn sàng tái cấp vốn cho để triển khai tiếp.", bà Nguyễn Thị Hồng khẳng định.

Về lãi suất, lãnh đạo NHNN cho hay, NHNN đang cố gắng điều hành, điều tiết tiền tệ, chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiết giảm chi phí hoạt động để làm sao cố gắng giảm mặt bằng lãi suất.

"Về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, chúng tôi thấy nhiều ý kiến, đó là Bộ Xây dựng cần rà soát tất cả các dự án, xem dự án nào mang tính đầu cơ, dự án gắn với sản xuất kinh doanh, gắn với thương mại và dịch vụ, thì sẽ có ứng xử và giải pháp tháo gỡ riêng. Chúng tôi sẽ chỉ đạo tổ chức tín dụng tiếp tục làm việc doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn cho thị trường này", Thống đốc NHNN nêu rõ.