Đây là đánh giá của Phó Tổng Giám đốc phụ trách, quản lý điều hành Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam Đào Việt Ánh tại Hội nghị trực tuyến sơ kết công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2020 mới đây.

Điểm sáng BHXH tự nguyện

Thống kê của BHXH Việt Nam cho biết, ước đến ngày 30/6/2020, số người tham gia BHXH đạt khoảng 15,144 triệu người, trong đó, số tham gia BHXH bắt buộc là 14,473 triệu người. Đặc biệt, vượt qua giai đoạn khó khăn do thực hiện cách ly xã hội, số người tham gia BHXH tự nguyện vẫn tăng 96,8 nghìn người so với năm 2019, đạt 670,8 nghìn người; BH thất nghiệp (BHTN) là 12,716 triệu người; số người tham gia BHYT là 85,521 triệu người, đạt tỷ lệ bao phủ 88,3% dân số.  

Theo BHXH Việt Nam nhận định, việc số người tham gia BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN đều sụt giảm so với cuối năm 2019 bởi tác động của dịch bệnh, riêng số người tham gia BHXH tự nguyện tăng - là điểm sáng trong công tác phát triển đối tượng của ngành 6 tháng đầu năm.

Ngoài ra, tổng số thu BHXH, BHYT, BHTN ước đạt 45,3% kế hoạch cả năm (tăng 6,8% so với cùng kỳ năm 2019). Tổng số tiền nợ BHXH phải tính lãi (từ 1 tháng trở lên) khoảng 21.231 tỷ đồng, chiếm 5,3% số phải thu.

Báo cáo của BHXH Việt Nam còn cho biết, số người tham gia BHXH bắt buộc, BHYT, BHTN giảm; số nợ BHXH, BHYT, BHTN tăng lên, nguyên nhân là do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, nhiều đơn vị, doanh nghiệp gặp khó khăn phải thu hẹp hoặc tạm ngừng sản xuất kinh doanh, người lao động không có việc làm phải nghỉ việc nên không thể tiếp tục tham gia BHXH, BHTN, BHYT.

Đáng chú ý, trong bối cảnh các đơn vị, doanh nghiệp bị tác động bởi dịch bệnh COVID-19, BHXH Việt Nam đã tích cực chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành liên quan hỗ trợ kịp thời các đơn vị trong việc khắc phục thiệt hại do dịch bệnh gây ra; kịp thời thẩm định hồ sơ, giải quyết tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất đối với các doanh nghiệp bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.

Số liệu từ BHXH các tỉnh, thành phố tính đến hết ngày 30/6/2020, số đơn vị đã nộp hồ sơ được phê duyệt tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 là 1.519 đơn vị, tương ứng với 130.794 lao động và ước số tiền khoảng 475 tỷ đồng.

Về công tác chi BHXH, BHYT, BHTN, 6 tháng 2020, tổng số chi BHXH, BHTN ước khoảng 169.509 tỷ đồng đạt 45,3% kế hoạch cả năm, trong đó: chi BHXH từ nguồn ngân sách là 23.575 tỷ đồng, chi BHXH từ quỹ BHXH là 93.367 tỷ đồng, chi quỹ BHTN là 5.757 tỷ đồng và chi KCB BHYT là 46.810 tỷ đồng.

Tính đến tháng 6/2020, toàn ngành BHXH đã tiến hành thanh tra chuyên ngành đóng tại 834 đơn vị, qua đó đã phát hiện 2.371 lao động thuộc đối tượng phải tham gia nhưng chưa tham gia hoặc đóng thiếu thời gian với số tiền phải truy đóng là 18,455 tỷ đồng; 9.985 lao động tham gia thiếu mức quy định với số tiền phải truy đóng là 51,785 tỷ đồng. Số tiền nợ đóng các đơn vị đã nộp trong thời gian thanh tra là 98,147 tỷ đồng. Ban hành 82 quyết định xử phạt vi phạm hành chính và thu hồi 4,326 tỷ đồng.

Thời gian qua, với sự tích cực, ngành Bưu điện và BHXH đang phối hợp thực hiện chi trả cho gần 3,2 triệu người hưởng lương hưu và trợ cấp BHXH hàng tháng; trong đó, chi bằng tiền mặt cho khoảng 2,5 triệu người, chi qua tài khoản cá nhân cho khoảng 687 nghìn người.

Đẩy mạnh giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân

Trong 6 tháng đầu năm, theo đại diện BHXH Việt Nam, ngành BHXH đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế và các Bộ, ngành liên quan trong việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung và triển khai các văn bản, quy định mới về chính sách BHYT; thực hiện thanh toán chi KCB BHYT liên quan đến dịch bệnh COVID-19 và sử dụng kinh phí từ quỹ KCB BHYT hỗ trợ chống dịch COVID-19; sử dụng kinh phí chăm sóc sức khỏe ban đầu để mua thuốc sát trùng và xà phòng chống dịch COVID-19; cấp thuốc điều trị ngoại trú đối với các trường hợp mắc bệnh mãn tính, điều trị dài ngày trong thời gian chống dịch COVID-19;…

Tuy nhiên, hiện nay, dù dịch COVID-19 tại Việt Nam đã được kiểm soát, nhưng tình hình dịch trên thế giới vẫn còn nhiều phức tạp, điều này sẽ tác động rất lớn đến đời sống, phát triển kinh tế, xã hội, nhất là người dân, doanh nghiệp tiếp tục sẽ còn gặp các khó khăn trong sản xuất, kinh doanh.

Do đó, thời gian tới, trên cơ sở những kết quả đạt được, BHXH Việt Nam tiếp tục tập trung triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 theo chỉ đạo của Chính phủ; xây dựng và triển khai các phương án, kịch bản điều hành (từng tháng, quý, cả năm) nhằm tăng tốc phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHTN, BHYT, trong đó sẽ tăng cường phối hợp với các hệ thống đại lý thu tổ chức các hình thức tuyên truyền, vận động phù hợp; đẩy mạnh, đổi mới công tác truyền thông trong tình hình mới, tập trung truyền thông hướng đến các nhóm đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình,…

Đồng thời, lãnh đạo BHXH Việt Nam thông tin, toàn ngành sẽ tăng cường phối hợp thanh tra liên ngành, tăng cường thanh tra chuyên ngành đột xuất tại các đơn vị, doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm, kịp thời xử lý, kiến nghị xử lý các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT, BHTN; phối hợp với ngành Bưu điện quản lý chặt chẽ đối tượng thụ hưởng, đổi mới phương thức phục vụ, chi trả qua các tổ chức dịch vụ công ích; đẩy mạnh việc chi trả không dùng tiền mặt theo chỉ đạo của Chính phủ; tăng cường, chủ động kiểm soát chi phí KCB BHYT, đảm bảo thực hiện đúng dự toán được giao năm 2020;...

Ngoài ra, sẽ tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC), tăng cường ứng dụng CNTT, giao dịch điện tử; mở rộng cung cấp các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4, tích hợp kết nối liên thông để cung cấp các dịnh vụ công thuộc thẩm quyền giải quyết của ngành trên Cổng Dịch vụ công Quốc gia; tiếp tục rà soát, hoàn thiện dữ liệu hộ gia đình tham gia BHYT, cấp mã số BHXH cho người tham gia…