Theo ông Hoàng Đình Trung, Phó Vụ trưởng Ban Cải cách hiện đại hóa hải quan (Tổng cục Hải quan), thời gian qua cơ quan Hải quan đã nâng cao chất lượng tham vấn trên cơ sở chọn lọc các vấn đề có tính thời sự, có phạm vi ảnh hưởng rộng đến lợi ích của DN. Cơ quan Hải quan và DN cùng hợp tác thực hiện nghiệm các quy định pháp luật mới, góp phần hoàn thiện chính sách pháp luật; nhận diện các công việc, vấn đề phát sinh từ mỗi bên.

Một trong những nội dung tham vấn được cộng đồng DN và các bên liên quan hưởng ứng đông đảo là tham vấn hoàn thiện chính sách pháp luật hải quan.

Một vấn đề nhận được sự quan tâm, tham gia của cộng đồng DN là việc đơn giản hóa thủ tục thuế đối với nguyên liệu, vật tư NK để sản xuất hàng hóa XK nhằm mục tiêu tạo thuận lợi và thúc đẩy sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh của DN trong nước.

Vấn đề này xuất phát từ thực tế Luật Thuế XK, thuế NK sau 10 năm thực hiện đã bộc lộ sự bất cập so với yêu cầu hội nhập quốc tế, tiến trình thực hiện các cam kết quốc tế, tiến trình cải cách thể chế trong nước cũng như chủ trương thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Để khắc phục hạn chế trên, Tổng cục Hải quan được giao chủ trì nghiên cứu xây dựng phương án sửa đổi bổ sung Luật Thuế XK, thuế NK. Trong quá trình thực hiện, Tổng cục Hải quan đã tổ chức tham vấn cộng đồng DN và các bên liên quan về những nội dung dự kiến sửa đổi, bổ sung.

Giải pháp tham vấn được đưa ra đó là chuyển hàng hóa là nguyên liệu, vật tư NK để sản xuất hàng hóa XK từ đối tượng phải nộp thuế khi NK được hoàn thuế khi XK sang đối tượng miễn thuế.

Qua phân tích, đánh giá tác động của các yếu tố liên quan, các bên tham gia tham vấn nhất trí kiến nghị đưa nội dung miễn thuế đối với nguyên liệu vật tư NK để sản xuất hàng hóa XK vào dự thảo sửa đổi bổ sung Luật Thuế XK, thuế NK để trình các cấp thẩm quyền xem xét quyết định.

Kết quả Luật Thuế XK, thuế NK sửa đổi đã được Quốc hội thông qua ngày 6-4-2016, trong đó có việc cho phép miễn thuế đối với nguyên liệu, vật tư NK để sản xuất hàng hóa XK.

Việc cải thiện năng lực thực thi quy định pháp luật hải quan đối với việc khai báo hàng hóa XNK cũng là vấn đề được cả cơ quan Hải quan và DN quan tâm.

Như trường hợp của Công ty TNHH Apparel Far Eastern là công ty lớn trên địa bàn, chuyên gia công, sản xuất hàng may mặc với khoảng 5.000 công nhân. Công ty thường xuyên có hoạt động NK tại chỗ với các DN nội địa. Tuy quy mô lớn nhưng đội ngũ nhân viên XNK thường xuyên có sự thay đổi và mức độ am hiểu về thủ tục hải quan còn hạn chế dẫn đến thường xuyên hủy, sửa tờ khai.

Trước thực trạng đó Chi cục Hải quan KCN Việt Nam-Singapore đã chủ động đề nghị tham vấn với Công ty Apparel Far Eastern để tìm giải pháp khắc phục hạn chế nêu trên. Là một DN có trụ sở đầu tư trên địa bàn với vốn đầu tư lớn, làm ăn nghiêm túc, không có chủ định vi phạm về quy định hải quan nên DN đã hợp tác với cơ quan Hải quan trong quá trình tham vấn.

Trên cơ sở tham vấn, hai bên đã thống nhất giải pháp và phân công công việc để khắc phục những hạn chế trên. Công ty Apparel Far Eastern đã sử dụng đúng nhân sự có đủ năng lực thực hiện thủ tục hải quan, tuân thủ quy định về mở tờ khai đối với các loại hàng hóa khác khi mua bán, trao đổi với DN nội địa, phối hợp trao đổi thông tin và ký văn bản ghi nhớ với cơ quan Hải quan.

Bên cạnh đó, Chi cục Hải quan KCN Việt Nam-Singapore xây dựng cơ chế giám sát, ký văn bản ghi nhớ với cơ quan Hải quan về việc hợp tác, trao đổi thông tin, hỗ trợ thực hiện thủ tục hải quan.

Trong quá trình làm thủ tục hải quan, những trường hợp không thống nhất kết quả phân tích phân loại hàng hóa giữa DN và cơ quan Hải quan đã từng xảy ra, trong trường hợp đó qua tham vấn hai bên đã thống nhất cách xử lý.

Như trường hợp Công ty CP nhựa Youl Chon Vina đề nghị xem xét lại kết quả phân tích hàng hóa đối với mặt hàng nhựa polypropylen nguyên sinh dạng hạt. DN chưa đồng ý với kết quả phân tích phân loại hàng hóa của Trung tâm Phân tích phân loại hàng hóa XNK-Chi nhánh TP.HCM. Cục Hải quan Bình Dương sau khi nhận được ý kiến đề nghị của DN đã tổ chức tham vấn.

Kết quả tham vấn các bên đã thống nhất kế hoạch triển khai, phân công Chi cục Hải quan KCN Mỹ Phước chịu trách nhiệm hướng dẫn DN thực hiện lấy mẫu đúng quy định; Công ty CP nhựa Youl Chon Vina chuẩn bị hàng hóa để lấy mẫu, lấy đủ số lượng mẫu để việc phân tích của Trung tâm phân tích phân loại hàng hóa XNK được chính xác; Trung tâm tiến hành phân tích ngay khi có mẫu, thông báo cho DN biết để thực hiện việc áp mã đúng quy định.

Thông qua kết quả tham vấn, đại diện các bên đều đánh giá, nhận định nội dung một cách chính xác để kịp thời phối hợp với Trung tâm phân tích phân loại hàng hóa XNK xử lý vướng mắc cho DN.