Năm 2015 đánh dấu một bước ngoặt đối với HNX khi tháng 7/2015 Bộ tài chính đã có thông báo số 448/TB-BTC quyết định giao nhiệm vụ vận hành TTCK phái sinh cho HNX.
Từ năm 2015, với vai trò là đơn vị vận hành TTCK phái sinh, thực hiện chỉ đạo của Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, HNX đã phối hợp với Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD) triển khai các công tác cụ thể để đưa TTCK phái sinh vào vận hành.
Đến nay, về hệ thống quy chế, quy trình trên TTCK phái sinh, trên cơ sở các quy định của Nghị định số 42/2015/NĐ-CP và Thông tư số 11/TT-BTC, ngày 24/3/2017, HNX ban hành Quy chế thành viên TTCK phái sinh và Quy chế niêm yết và giao dịch hợp đồng tương lai, tạo cơ sở cho sự vận hành của TTCK phái sinh trên HNX.
Bên cạnh đó, HNX cũng ban hành các quy trình đi kèm gồm 3 quy trình quản lý giao dịch chứng khoán phái sinh (quản lý hệ thống, quản lý giao dịch trên hệ thống nhập lệnh và giao dịch thỏa thuận) và 3 quy trình quản lý thành viên (chấp thuận tư cách thành viên, thành viên đặc biệt, cấp, cấp lại và hủy tư cách đại diện giao dịch trên TTCK phái sinh).
Về hệ thống giao dịch, Phó Tổng giám đốc phụ trách HNX Nguyễn Thị Hoàng Lan cho biết, kết quả kiểm tra chức năng tại Sở cho thấy nhìn chung đạt yêu cầu vận hành ổn định, hệ thống của Sở và VSD đồng bộ tốt, chức năng khai thác thông tin, hiển thị thông tin từ hệ thống giao dịch chính xác, kịp thời.
Việc kết nối giữa hệ thống của VSD, HNX và các công ty chứng khoán thành viên đã được thực hiện thông suốt, chính xác và đảm bảo tính toàn vẹn, an toàn. HNX sẽ tiếp tục phối hợp với VSD hỗ trợ các công ty chứng khoán kiểm tra, rà soát hệ thống lần cuối; đồng thời đóng gói, cài đặt tham số hệ thống, đảm bảo hệ thống sẵn sàng chạy chính thức.
Chia sẻ thêm với Tạp chí điện tử Tài chính, Phó Tổng giám đốc phụ trách HNX Nguyễn Thị Hoàng Lan cho biết, trong tháng 5 và đầu tháng 6/2017, HNX cũng đã chấp thuận thành viên giao dịch chứng khoán phái sinh cho 6 công ty chứng khoán gồm HSC, VNDirect, Bản Việt, SSI, BSC, VPBS, đồng thời kết nối hệ thống giao dịch chứng khoán phái sinh với các thành viên này.
Ngày 16/6, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước đã tổ chức họp bàn về công tác chuẩn bị khai trương TTCK phái sinh. Dự kiến, sẽ triển khai sản phẩm Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 trước, công bố ra thị trường 01 tháng trước khi khai trương.
Đối với sản phẩm Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ, hiện Bộ Tài chính giao Vụ Tài chính các ngân hàng và tổ chức tài chính nghiên cứu, có văn bản chấp thuận về thiết kế sản phẩm này với tài sản cơ sở là trái phiếu giả định.
Về cơ chế giá, HNX và VSD đã có công văn gửi Cục Quản lý Giá (Bộ Tài chính) đề xuất cơ chế giá cho sản phẩm trên thị trường chứng khoán phái sinh (miễn giá dịch vụ 6 tháng đầu tiên).
Như vậy, các công việc chuẩn bị cho TTCK phái sinh đang được triển khai tích cực, sẵn sàng vận hành khi khai trương thị trường. Bà Nguyễn Thị Hoàng Lan khẳng định, các công việc chuẩn bị cho phái sinh đã hoàn tất và sẵn sàng hoạt động. Dự kiến ngày khai trương và giao dịch vào đầu tháng 8 tới đã được Bộ Tài chính thông qua và đang trình Chính phủ xem xét quyết định.
Dự kiến thời gian đầu mở cửa, thị trường phái sinh sẽ thu hút chủ yếu các tổ chức đầu tư, các nhà đầu tư chuyên nghiệp. Hiện các công ty chứng khoán Hàn Quốc, Nhật Bản cũng tỏ ý quan tâm và đang tiếp xúc tìm hiểu về các quy định pháp lý và cơ hội đầu tư trên TTCK phái sinh của Việt Nam.
Việc kết nối giữa hệ thống của VSD, HNX và các công ty chứng khoán thành viên đã được thực hiện thông suốt, chính xác và đảm bảo tính toàn vẹn, an toàn. HNX sẽ tiếp tục phối hợp với VSD hỗ trợ các công ty chứng khoán kiểm tra, rà soát hệ thống lần cuối; đồng thời đóng gói, cài đặt tham số hệ thống, đảm bảo hệ thống sẵn sàng chạy chính thức.