Thị trường trái phiếu doanh nghiệp quý II/2023 thêm ảm đạm
Giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) trong quý II/2023 giảm hơn 90% so với cùng kỳ năm 2022 và giảm 69% so với quý I. Thay vì phát hành, nhiều doanh nghiệp tìm cách đàm phán gia hạn kỳ hạn trả nợ trái phiếu.
Hoạt động phát hành trầm lắng trở lại
Sau một số đợt phát hành có giá trị cao bất ngờ trong tháng 3/2023 (thời điểm ngay sau khi Nghị định số 08/2023/NĐ-CP được ban hành), hoạt động phát hành riêng lẻ trong quý II/2023 lại rơi vào tình trạng ảm đạm.
Theo số liệu tổng hợp của VNDirect Research, trong quý II/2023, thị trường có 12 đợt phát hành TPDN trong nước thành công, với tổng giá trị phát hành đạt khoảng 8.736 tỷ đồng giảm 69,2% so với quý I/2023 và giảm 92,4% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong đó, có 11 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị phát hành là 6.736 tỷ đồng, chiếm 77,1% tổng giá trị phát hành và một đợt phát hành ra công chúng với giá trị phát hành là 2.000 tỷ đồng, chiếm 22,9% tổng giá trị phát hành (số liệu được tổng hợp đến ngày 26/06/2023).
Lũy kế 6 tháng đầu năm 2023, tổng giá trị phát hành đạt khoảng 38.142 tỷ đồng, giảm 79,1% so với cùng kỳ. Trong đó, tổng giá trị các đợt phát hành riêng lẻ đạt 32.242 tỷ đồng, giảm 81,6% so với cùng kỳ, tổng giá trị phát hành công chúng đạt 5.900 tỷ đồng, giảm 15,9%.
Bất động sản là nhóm ngành có tỷ trọng phát hành TPDN lớn nhất trong quý II/2023, chiếm hơn 33,4% tổng giá trị phát hành, theo sau là nhóm Tập đoàn đa ngành và nhóm Vận tải - Logistics với tỷ lệ phát hành chiếm lần lượt là 22,9% và 10,3% tổng giá trị phát hành.
Các DN có giá trị phát hành riêng lẻ lớn nhất trong quý II/2023 bao gồm: Công ty TNHH Khai Thác Chế Biến Khoán Sản Núi Pháo phát hành 2.600 tỷ đồng trái phiếu với lãi suất 9%/năm kỳ hạn 60 tháng; Công ty TNHH Phát triển kinh doanh xây dựng 3 phát hành 2.250 tỷ đồng trái phiếu với lãi suất 14%/năm kỳ hạn 60 tháng. Trong khi Tập đoàn Masan là DN duy nhất phát hành ra công chúng trong quý II/2023 với tổng giá trị phát hành thành công là 2.000 tỷ đồng, kỳ hạn 5 năm theo lãi suất thả nổi (lãi suất thả nổi được tính theo lãi suất huy động 12 tháng trung bình của 4 ngân hàng thương mại nhà nước cộng thêm 4%).
Theo VNDirect, nhiều tổ chức phát hành khó khăn trong hoạt động kinh doanh, khó khăn cả về dòng tiền và tiếp tục chậm thanh toán các khoản nợ trái phiếu đến hạn đã khiến các nhà đầu tư còn nhiều nghi ngại, khiến hoạt động phát hành TPDN vẫn ảm đạm trong quý II/2023.
Hoạt động đàm phán gia hạn kỳ hạn trái sôi động
Sau khi Nghị định số 08/2023/NĐ-CP được ban hành, hoạt động đàm phán gia hạn kỳ hạn trái phiếu giữa các tổ chức phát hành và các trái chủ đã diễn ra sôi động. Tính đến ngày 26/06 đã có hơn 30 tổ chức phát hành đã đạt được thỏa thuận gia hạn kỳ hạn trái phiếu với các trái chủ và đã có báo cáo chính thức lên HNX.
Tổng giá trị trái phiếu đã được gia hạn kỳ hạn là hơn 42.000 tỷ đồng. Thời gian gia hạn của các lô trái phiếu đã được gia hạn đa dạng từ một tháng đến 24 tháng. Trong khi lãi suất trái phiếu được tính trong khoảng thời gian trái phiếu được gia hạn phần lớn cũng được thỏa thuận tăng so với lãi suất ban đầu của trái phiếu, với mức tăng từ 0,5% - 3% tùy theo khoảng thời gian gia hạn của trái phiếu.
Những tổ chức phát hành đã đạt được thỏa thuận gia hạn kỳ hạn với lượng trái phiếu có giá trị lớn gồm: CTCP Tập Đoàn Sovico đã đạt được thỏa thuận gia hạn 52 lô trái phiếu có tổng giá trị khoảng 9.600 tỷ đồng, với thời gian gia hạn đều là 2 năm; CTCP Sovico đã đạt được thỏa thuận gia hạn 6 lô trái phiếu có tổng giá trị 3.000 tỷ đồng, với thời gian gia hạn đều là 2 năm.
Trong khi đó, CTCP Tập đoàn Đầu tư Địa ốc Nova cũng đã đạt được thỏa thuận gia hạn 3 lô trái phiếu có tổng giá trị khoảng 2.750 tỷ đồng, với thời gian gia hạn từ 12 – 24 tháng. CTCP Hưng Thịnh Land đã đạt được thỏa thuận gia hạn 3 lô trái phiếu có tổng giá trị khoảng 1.200 tỷ đồng, với thời gian gia hạn từ 6-7 tháng.
Trong bối cảnh nhiều tổ chức phát hành vẫn đang khó khăn trong hoạt động kinh doanh và dòng tiền, nhiều tổ chức phát hành đã lựa chọn giải pháp đàm phán với các trái chủ để gia hạn thời hạn các trái phiếu sắp đến hạn để có thêm thời gian phục hồi sản xuất kinh doanh cũng như tạo ra đủ dòng tiền để thanh toán cho các khoản nợ trái phiếu của mình. Mặc dù giải pháp này có thể khiến họ phải gia tăng thêm chi phí tài chính trong tương lai.