Từ NĐT nội…

Ông Nguyễn Ngọc Bảo, Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) khẳng định những biến động trên thị trường BĐS thời gian qua không có nguồn gốc từ hoạt động tín dụng. Tuy nhiên, NHNN sẽ giám sát chặt chẽ các khoản vay BĐS nhằm tránh nguy cơ bong bóng trên thị trường BĐS và quan trọng hơn là nhằm đảm bảo cho sự an toàn của hệ thống ngân hàng.

Chia sẻ quan điểm này, bà Dương Thu Hương, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng đồng tình việc hạn chế cho vay BĐS là hợp lý. Việc siết lại hoạt động cho vay BĐS của Chính phủ và NHNN là nhằm nhắc nhở các ngân hàng chú trọng, tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, đồng thời tránh những tác động xấu đối với hệ thống ngân hàng cũng như nền kinh tế nếu có bong bóng BĐS.

Trái ngược với quan điểm này, một số ý kiến cho rằng, hiện nay việc kiểm soát tín dụng đối với thị trường BĐS chưa điều đáng ngại và chưa cần phải tính đến. Về phía ngân hàng, việc đẩy mạnh cho vay BĐS trong bối cảnh lãi suất đang cao như hiện nay giúp họ giải quyết chuyện tăng trưởng tín dụng và thực tế, các khoản vay đối với BĐS họ đều thẩm định cẩn thận và cho vay với lãi suất cao. Về phía DN kinh doanh BĐS, việc siết lại tín dụng đối với lĩnh vực BĐS sẽ khiến nhiều DN ngành này gặp khó khăn.

Lý giải thêm về vấn đề này, TS.Võ Trí Thành, phó Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế Trung ương cho biết: “Với tăng trưởng tín dụng năm tháng đầu năm gần 8% và dư nợ cho vay BĐS chiếm 10% trong tổng dư nợ tín dụng, tương đương 192.000 tỷ đồng, ngân hàng vẫn còn nhiều dư địa trong lĩnh vực này”.

TS.Võ Trí Thành cũng cho rằng, việc áp mức tỷ lệ cố định là 10%, 15% đối với lĩnh vực cho vay BĐS là rất khó. Bởi trong điều kiện, tình hình kinh tế vĩ mô khác nhau thì tỷ lệ cho vay BĐS cũng phải khác nhau, chứ không phải năm nào cũng là mức tỷ lệ cụ thể như vậy.

… đến NĐT ngoại

Gần đây xuất hiện tình trạng đáng lo ngại: Các dự án BĐS mang danh có vốn đầu tư nước ngoài trị giá hàng tỷ USD nhưng lại huy động và sử dụng vốn trong nước. Họ chỉ cần bỏ ra từ 5-10 triệu USD, sau đó huy động vốn ngân hàng để triển khai dự án. Chẳng hạn, Dự án Mulbert Lane ở Mỗ Lao (Hà Nội), trong tổng số 170 triệu USD thì có tới 60 triệu USD là tiền vay từ Vietinbank.

Hay như việc NĐT Indochina Capital vay của Vietcombank 44 triệu USD để đầu tư dự án Indochina Plaza Hà Nội và 39 triệu USD để đầu tư cho dự án Hyatt Regency Danang Resort & Spa. Vốn đầu tư cho dự án Indochina Riverside Towers ở Đà Nẵng và The Nam Hải ở Quảng Nam của NĐT này cũng là đi vay.

Ngay cả “ông lớn” tầm cỡ Phú Mỹ Hưng cũng vay của 5 ngân hàng Việt Nam 63 triệu USD để xây dựng dự án Crescent Mall… Điều này đi ngược lại với mong muốn của cơ quan quản lý trong thu hút đầu tư nước ngoài khi mà chúng ta đặc mục tiêu thu hút thêm vốn bằng ngoại tệ để bổ sung cho thiếu hụt tiết kiệm nội địa và dự trữ ngoại hối cho nền kinh tế đã không đạt được.

Câu chuyện “mỡ nó rán nó” khiến không ít người giật mình về năng lực tài chính của các NĐT ngoại cũng như những hệ luỵ đối với thị trường BĐS trong tương lai gần. Ước tính, 5 tháng đầu năm 2010, tổng vốn FDI vào Việt Nam là 7,5 tỷ USD, trong đó, vốn đầu tư kinh doanh BĐS là 1,28 tỷ USD, chiếm 17% tổng vốn. Trong thực tế, cho tới nay, chúng ta chưa có thống kê chính xác nào về nguồn vốn mà các NĐT nước ngoài thực sự dùng vốn của mình đổ vào lĩnh vực BĐS. Bên cạnh đó, việc các NĐT ngoại cạnh tranh và hút mất số vốn đáng lẽ dành cho các DN trong nước, gây thêm trở ngại cho phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.

Chúng ta không thể phủ nhận được những đóng góp của các NĐT nước ngoài, song quả là đáng lo ngại khi họ đang tận dụng chính sách thu hút đầu tư của Việt Nam để thu lợi, nhất là trong lĩnh vực BĐS. Nước ta mời gọi các nhà FDI là trông chờ ở nguồn vốn, vậy mà khi vào Việt Nam họ lại không mang theo ngoại tệ từ bên ngoài vào, mà lại “chơi trò” dùng ngay vốn huy động ở trong nước. Câu hỏi về phần trăm thực sự trong con số hàng chục tỷ USD mà các NĐT nước ngoài mang vào đầu tư trong lĩnh vực BĐS ở nước ta thời gian qua là bao nhiêu, vẫn cần được giải đáp.

Rõ ràng đã đến lúc cần phải xem xét, đánh giá lại câu chuyện đầu tư nước ngoài bằng vốn trong nước trong lĩnh vực BĐS. Từ đó, cần có biện pháp, chính sách để điều chỉnh. Về phần mình, các ngân hàng cũng cần tỉnh táo và cẩn trọng hơn trong việc cho vay các dự án này, không vì quá hám lợi mà tiền mất tật mang.