Những vấn đề còn tồn tại trong khu vực kinh tế tư nhân

Mặc dù khu vực kinh tế tư nhân đã có những đóng góp nhất định đối với nền kinh tế đất nước nhưng bên cạnh đó vẫn còn những hạn chế còn tồn tại như sau:

Thứ nhất, năng suất lao động khu vực kinh tế tư nhân còn thấp, mặc dù có sự tham gia của đông đảo các lực lượng lao động nhưng thành phần tham gia trong khu vực kinh tế này chủ yếu lại là các doanh nghiệp nhỏ, các hộ kinh doanh cá thể, hộ gia đình, sử dụng nhiều lao động, nên năng suất  không cao, thiếu nguồn vốn để đầu tư ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất...

Thứ hai, hiệu quả hoạt động của khu vực kinh tế tư nhân còn chưa cao. Từ năm 2011 đến nay, hệ số ICOR của kinh tế tư nhân giao động từ là 5-6, mức này cơ bản bằng với hệ số ICOR của toàn bộ nền kinh tế. Tuy nhiên, ICOR của kinh tế tư nhân so với khu vực có vốn FDI vẫn cao hơn, cho thấy hiệu quả đầu tư của kinh tế tư nhân trong nước chưa bắt kịp với những doanh nghiệp nước ngoài.

Thứ ba, năng lực cạnh tranh còn hạn chế, do quy mô nhỏ nên rất nhiều doanh nghiệp trong nước chưa đủ năng lực cạnh tranh để xuất khẩu sang thị trường nước ngoài. Đồng thời, năng lực quản trị và hội nhập kinh tế quốc tế còn nhiều hạn chế, cũng ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của kinh tế tư nhân. Chưa kể, việc tiếp cận tín dụng của khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn gặp nhiều khó khăn, làm gia tăng chi phí tài chính về vốn, gây khó khăn cho doanh nghiệp trong cạnh tranh về giá.

Thứ tư, cơ cấu sản phẩm, ngành nghề chưa đa dạng và nhạy bén với thị trường. Cơ cấu ngành nghề của kinh tế tư nhân còn bất cập khi có tập trung vào lĩnh vực hoạt động thương mại, dịch vụ, trong khi chỉ có 1% đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp. Bên cạnh đó, việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất chưa nhiều, dẫn đến chậm thay đổi cơ cấu sản phẩm, ngành nghề phù hợp với tình hình thực tế.

Giải pháp cơ bản để phát triển kinh tế tư nhân

Để tiếp tục phát huy vai trò là động lực quan trọng của nền kinh tế, cần chú trọng một số giải pháp sau:

Một là, ban hành chính sách ưu đãi thuế hỗ trợ phát triển khu vực kinh tế tư nhân, trọng tâm là hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa - bộ phận lớn của kinh tế tư nhân nhưng năng lực còn hạn chế. Trước mắt, cần giảm thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp của các doanh nghiệp nhỏ và vừa dựa trên quy mô của các doanh nghiệp (doanh thu, số lao động).

Hai là, có chính sách tài chính hỗ trợ kinh tế tư nhân ứng dụng khoa học - công nghệ vào sản xuất kinh doanh nhằm tăng giá trị sản xuất, nâng cao năng lực cạnh tranh. Đồng thời, cần nâng mức tối đa trích Quỹ Phát triển Khoa học và công nghệ trong doanh nghiệp so với mức trích tối đa là 10% thu nhập tính thuế. Đây là biện pháp khuyến khích các doanh nghiệp, tư nhân nơi khó tiếp cận nguồn vốn cho đầu tư phát triển khoa học công nghệ.  

Ba là, xây dựng các chương trình, gói tín dụng với lãi suất hợp lý. Đẩy mạnh hơn nữa hoạt động của Quỹ Phát triển, Quỹ Bảo lãnh tín dụng, các Quỹ Đầu tư khởi nghiệp sáng tạo… Nguồn vốn vay ngân hàng còn hạn chế do kinh tế tư nhân còn khó khăn trong việc chứng minh tài chính, tài sản đảm bảo và uy tín kinh doanh.

Đồng thời, hỗ trợ, các doanh nghiệp khu vực kinh tế tư nhân tiếp cận được các hình thức huy động vốn khác như thuê tài chính, phát hành trái phiếu, vay nợ quốc tế, tín dụng qua các tổ chức tài chính vi mô, nâng cao nhận thức tài chính của kinh tế cá thể và các doanh nghiệp siêu nhỏ.

Bốn là, tiếp tục hình thành các quỹ hỗ trợ phát triển doanh nghiệp tư nhân. Trong thời gian qua, một số quỹ hỗ trợ phát triển doanh nghiệp tư nhân đã được thành lập như Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Cùng với đó, cần có chính sách và những hỗ trợ thành lập Quỹ hỗ trợ phát triển doanh nghiệp kinh tế tư nhân ở các địa phương ngoài Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa của Chính phủ, trọng tâm vào các lĩnh vực công nghiệp chế tạo, nông nghiệp… nhằm chuyển dịch cơ cấu ngành nghề trong khu vực kinh tế tư nhân.