Trung Quốc "bẻ lái" hoạt động IPO sàn Mỹ của nhóm Big Tech
Hồng Kông có thể sẽ là đích đến niêm yết của các công ty công nghệ Big Tech ở Trung Quốc thay vì niêm yết ở sàn nước ngoài, khi họ sẽ phải tuân theo "bẻ lái" đáp ứng các yêu cầu phê duyệt...
Cơ quan Quản lý Không gian mạng Trung Quốc đề xuất, các công ty nắm giữ dữ liệu của hơn một triệu người dùng hiện phải nộp đơn xin phê duyệt an ninh mạng khi muốn IPO ở nước ngoài. Đề xuất mới này nhằm tránh nguy cơ dữ liệu và thông tin cá nhân ngưởi dùng bị "ảnh hưởng, kiểm soát và khai thác ác ý bởi các chính phủ nước ngoài". Theo cơ quan này, việc đánh giá an ninh mạng cũng sẽ xem xét các rủi ro an ninh quốc gia tiềm ẩn từ các đợt IPO ở nước ngoài.
Đề xuất được công bố vào hôm thứ Bảy (10/7), là một trong những bước đi cụ thể để hạn chế khả năng huy động vốn của các công ty công nghệ ở Mỹ thông qua "mô hình sở hữu đặc biệt" (Variable Interest Entity - VIE) mà Alibaba, Baidu và Didi đã áp dụng. Các nhà quản lý cũng đang xem xét việc yêu cầu các VIE đã niêm yết phải được chấp thuận nếu muốn chào bán cổ phần bổ sung ở nước ngoài.
Cơ quan quản lý đang trong giai đoạn nhận phản hồi về đề xuất này. Đầu năm đến nay, đã có 37 công ty Trung Quốc niêm yết tại Mỹ, vượt qua con số của năm ngoái và huy động được tổng cộng 12,9 tỷ USD, theo dữ liệu do Bloomberg tổng hợp.
"Những quy định này sẽ thúc đẩy nhiều công ty Internet Trung Quốc niêm yết ở Hong Kong thay vì ở một nơi khác, để bỏ qua việc xét duyệt như vậy. Ngưỡng một triệu người dùng là rất thấp và về cơ bản sẽ áp dụng cho mọi công ty Internet muốn IPO", Feng Chucheng, chuyên gia của công ty nghiên cứu Plenum ở Bắc Kinh đánh giá.
Thời gian qua, nhà chức trách Trung Quốc đã đẩy nhanh việc siết chặt IPO ở nước ngoài của các công ty công nghệ. Hội đồng Nhà nước tuyên bố hôm thứ Ba (29/6) rằng các quy định về niêm yết ở nước ngoài sẽ được sửa đổi và các công ty đại chúng sẽ phải chịu trách nhiệm về việc bảo mật dữ liệu của họ.
Một số công ty có kế hoạch niêm yết tại New York quyết định rút lui. Hôm thứ Năm (1/7), LinkDoc Technology trụ sở tại Bắc Kinh đã trở thành công ty đầu tiên tạm hoãn IPO sau tuyên bố về việc sửa quy định của chính quyền. Sau đó, ứng dụng thể dục Keep và công ty khởi nghiệp về rau Meicai đều hủy bỏ kế hoạch niêm yết tại Mỹ.
Ngoài ra, không loại trừ khả năng các quy định mới cũng sẽ ảnh hưởng đến kế hoạch IPO của các công ty như ByteDance - chủ sở hữu TikTok- hay công ty giao nhận Lalamove.
Cùng với đó, Nhà chức trách Trung Quốc mới đây cũng tuyên bố sẽ cấm Tencent sáp nhập hai nền tảng video game lớn nhất nước này với lý do chống độc quyền.
Năm 2020, Tencent thông báo kế hoạch sáp nhập hai nền tảng game Huya và DouYu nhằm củng cố cổ phần trong hai công ty. Theo hãng phân tích MobTech, số cổ phần này của Tencent ước tính chiếm 80% của thị trường video game 3 tỷ USD đang phát triển nhanh chóng.
Tencent là cổ đông lớn nhất của Huya với 36,9% cổ phần và sở hữu hơn 1/3 cổ phần DouYu. Hai công ty này đều niêm yết tại Mỹ với giá trị vốn hóa gộp lên đến 5,3 tỷ USD.
Cơ quan Quản lý thị trường Nhà nước (SAMR) cho biết, thị phần gộp của Huya và DouYu trên thị trường livestreaming video game là hơn 70%. Như vậy, khi sáp nhập, nó sẽ tăng cường vị trí thống trị của Tencent do Tencent đã nắm hơn 40% thị phần trong lĩnh vực game online.
Theo ông Zhang Chenying, một thành viên Hội đồng chống độc quyền nhà nước, xét tới các yếu tố như doanh thu, người dùng, nguồn lực livestream…, vụ sáp nhập nếu xảy ra sẽ loại bỏ hoặc cản trở cạnh tranh công bằng.
Ông Li Shouzhen, một thành viên của Ủy ban tư vấn Chính phủ Trung Quốc, hồi tháng 3/2021 tuyên bố đã tới lúc kiểm soát các Big Tech, chuyển từ giai đoạn phát triển không kiểm soát sang có kiểm soát.
Ông Oliver Rui, Giáo sư tài chính tại Thượng Hải cảnh báo việc kiểm soát chặt chẽ việc thu thập dữ liệu sẽ là rủi ro hàng đầu đối với các công ty công nghệ và tạo ra ảnh hưởng dây chuyền. Ông Rui chỉ ra việc Apple đã khiến ngành quảng cáo toàn cầu lao đao khi cập nhật các phiên bản hệ điều hành mới, trong đó cho phép người dùng quyết định chia sẻ hay ngăn chặn các ứng dụng/trang web thu thập dữ liệu.