Xử lý dứt điểm "vấn nạn" gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng

Việt Dũng

Tại cuộc họp về công tác thanh tra, kiểm tra chống gian lận hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT) do Tổng cục Thuế tổ chức mới đây, Tổng cục trưởng Cao Anh Tuấn yêu cầu toàn Ngành xây dựng kế hoạch dài hạn nhằm ngăn chặn và phấn đấu chấm dứt tình trạng gian lận trong hoàn thuế GTGT.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet
Ảnh minh họa. Nguồn: Internet

Thực hiện 5240 cuộc thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế

Theo Tổng cục trưởng Cao Anh Tuấn, thời gian qua, triển khai yêu cầu của Bộ Tài chính về chống gian lận hoàn thuế GTGT, Tổng cục Thuế đã xây dựng và triển khai thống nhất trong ngành các giải pháp giảm thiểu tình trạng giạn lận hoàn thuế GTGT. 

Tổng cục Thuế đã thành lập Ban chỉ đạo 1385 để tăng cường công tác thanh tra kiểm tra, chống gian lận chống hoàn thuế GTGT. Ban chỉ đạo 1385 đã xây dựng kế hoạch và chỉ đạo thống nhất toàn Ngành trong việc triển khai đồng bộ công tác thanh tra kiểm tra các doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro cao trong hoàn thuế GTGT. 

Thực hiện chỉ đạo của Tổng cục Thuế, toàn Ngành đã thành lập Ban chỉ đạo, tổ thường trực, nhằm tăng cường thanh kiểm tra, chống gian lận trong hoàn thuế GTGT. Tiến hành rà soát, khoanh vùng, nhận diện các doanh nghiệp có rủi ro về hoàn thuế GTGT, phối hợp với cơ quan hải quan để đánh giá mức độ rủi ro, thực hiện thanh kiểm tra. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan ban, ngành khác như chính quyền địa phương, ngân hàng, công an... triển khai các biện pháp đối chiếu, xác minh để thực hiện các nghiệp vụ trong thanh kiểm tra.

Qua công tác thanh kiểm tra hoàn thuế GTGT, toàn ngành Thuế đã đạt được những thành quả bước đầu. Điển hình như, trong quá trình tiếp nhận và giải quyết hoàn thuế năm 2021, cơ quan thuế các cấp đã thông báo từ chối không hoàn 18.673 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 9,8% số tiền đề nghị hoàn.

Năm 2021, tại 63 cục Thuế trên cả nước đã thực hiện được 5240 cuộc thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế, tương ứng với tổng số tiền hoàn là gần 43.713 tỷ đồng; Tổng số thuế truy hoàn và phạt là 811.006 triệu đồng. Trong đó, số thuế truy hoàn là 640.585 triệu đồng, phạt là 170.421 triệu đồng, đã nộp ngân sách nhà nước là 311.354 triệu đồng.

Xây dựng kế hoạch dài hạn nhằm xử lý dứt điểm "vấn nạn" gian lận hoàn thuế GTGT

Tuy nhiên, theo Cục Thanh tra kiểm tra thuế (Tổng cục Thuế), thời gian qua, tình trạng doanh nghiệp lợi dụng chính sách thuế để chiếm đoạt tiền hoàn thuế GTGT diễn ra hết sức phức tạp với các thủ đoạn ngày càng tinh vi và liên quan đến nhiều địa bàn. Thanh tra Tổng cục Thuế, Thanh tra Bộ Tài chính đã phát hiện rất nhiều doanh nghiệp có dấu hiệu gian lận hàng tỷ đồng tiền hoàn thuế GTGT.

Trước tình hình đó, để từng bước ngăn chặn và phấn đấu chấm dứt tình trạng gian lận trong hoàn thuế GTGT, Tổng cục trưởng Cao Anh Tuấn cho rằng cần phải xây dựng kế hoạch dài hạn và ngắn hạn nhằm ngăn chặn và phấn đấu chấm dứt tình trạng gian lận trong hoàn thuế GTGT.. 

Trước mắt, các cục Thuế cần chủ động đẩy mạnh rà soát, phát hiện các trường hợp doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro về hoàn thuế để triển khai các biện pháp nghiệp vụ nhằm ngăn chặn từ xa các trường hợp vi phạm, kịp thời báo cáo Tổng cục đối với các vi phạm có tính chất phức tạp liên quan đến nhiều địa phương hoặc mang tính hệ thống. Cùng với đó, tăng cường công tác thanh tra kiểm tra hoàn thuế, đặc biệt đối với các ngành như tinh bột sắn, dăm gỗ, sản phẩm điều… tại một số cục thuế.

Để xác minh được nguồn gốc hàng hóa, hóa đơn của các doanh nghiệp, các cục Thuế rà soát, đánh giá rủi ro trên cơ sở các chỉ tiêu để lựa chọn các doanh nghiệp có dấu hiệu rủi ro; bố trí nguồn lực phối hợp, rà soát, xác minh các doanh nghiệp cung cấp hàng hóa dịch vụ cho các doanh nghiệp đang thanh tra kiểm tra hoàn thuế, nghiên cứu kinh nghiệm của một số cục thuế là khi phát hiện các trường hợp thì đưa về cục để giám sát trọng điểm. 

Đối với các địa phương triển khai thí điểm hóa đơn điện tử cần nghiên cứu để đề ra các giải pháp xác định các dấu hiệu rủi ro về hoàn thuế, từ đó đề xuất kiến nghị và giải pháp.

Song song với đó, Cục Thanh tra kiểm tra chủ trì phối hợp với các đơn vị chỉ đạo của cục thuế rà soát, kiểm tra ngay đối với các trường hợp rủi ro. Vụ Chính sách, Vụ Pháp chế nghiên cứu, đề xuất căn cứ pháp lý đối với dừng hoàn thuế GTGT trong quá trình chờ xác minh trong khi mua hàng, nhập khẩu hàng, các giao dịch chuyển tiền, kê khai hải quan, xác minh từ cơ quan thuế các nước, các cơ quan ban ngành khác; căn cứ xử lý thu hồi tiền hoàn thuế đối với các trường hợp hoàn thuế mua hàng qua khâu trung gian ngừng, nghỉ, bỏ khỏi địa chỉ kinh doanh...