Theo số liệu thống kê của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh, đến đầu tháng 2/2024, lượng hàng hóa tồn tại cảng biển vẫn còn hàng nghìn container và cả trăm tấn hàng tại các kho hàng sân bay.

Việc các hãng tàu ít quan tâm áp dụng Nghị định số 169/2016/NĐ-CP nên việc xử lý hàng tồn đọng do các doanh nghiệp vận chuyển chưa hiệu quả, vừa tạo áp lực cho cơ quan quản lý, vừa gây khó cho các doanh nghiệp trong việc phải lưu container trong thời gian dài.

Tính đến cuối tháng 12/2023 chiếm số lượng lớn là tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1, số lượng hàng hóa tồn quá 30 ngày và 60 ngày có 825 contaier. Sang tháng 1/2024, số lượng hàng tồn tăng lên 1.227 container, tăng trên 400 container (tương đương 48%) so với tháng trước đó.

Hàng tồn quá 90 ngày tại các cảng biển tính đến cuối tháng 12/2023 là 5.092 container. Trong đó, tại Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 tồn đọng 4.784 container; Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 3 tồn 211 container; Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 4 tồn 56 container và 15 dòng hàng lẻ; Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Hiệp Phước 41 container. Sang tháng 1/2024, số lượng hàng tồn quá 90 ngày tại cảng biển giảm còn 4.845 container, giảm 247 container so với thời điểm tháng 12/20203. Số lượng container hàng tồn giảm tại cảng Cát Lái.

Tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất, số lượng hàng tồn đọng quá 30 ngày và 60 ngày trong tháng 12/2023 là 123 dòng hàng, với trên 32,6 tấn. Trong đó, kho TCS của Công ty TNHH Dịch vụ Hàng hóa Tân Sơn Nhất tồn 80 dòng hàng, với gần 28 tấn; kho SCSC của Công ty Cổ phần Dịch vụ Hàng hóa Sài Gòn tồn 43 dòng hàng, với gần 5 tấn.

Sang tháng 1/2024, số lượng hàng tồn đọng tăng lên 134 dòng hàng, với trên 67,6 tấn, tăng gấp hơn hai lần (tăng 35 tấn) so với tháng 12. Trong đó, kho TCS còn tồn 94 dòng hàng, với gần 64 tấn hàng.

Hàng tồn quá 90 ngày tại cửa khẩu đường hàng không có 2.038 dòng hàng, với gần 470.000 tấn. Trong đó, tại Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất gần 1.700 dòng hàng, với trên 467 tấn; Chi cục Hải quan cửa khẩu Chuyển phát nhanh tồn 348 dòng hàng, với gần 2 tấn. Sang tháng 1, lượng hàng tồn quá 90 ngày qua đường hàng không tăng lên 2.060 dòng hàng, với trên 477 tấn, tăng 22 dòng hàng, với gần 10 tấn hàng.

Theo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh việc xử lý hàng tồn đọng được phối hợp xử lý định kỳ. Đối với hàng quá 90 ngày nhập khẩu về cảng, cơ quan Hải quan sẽ thông báo trên phương tiện thông tin đại chúng tìm chủ sở hữu. Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày thông báo lần đầu, nếu chủ hàng hóa, người vận chuyển đến nhận hàng sẽ được giải quyết làm thủ tục hải quan và bị phạt theo quy định của pháp luật về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan và phải chịu các chi phí phát sinh do việc chậm nhận hàng. Quá thời hạn 60 ngày kể từ ngày thông báo, nếu các tổ chức, cá nhân không đến làm thủ tục hải quan nhận hàng, cơ quan Hải quan sẽ xử lý hàng hóa tồn đọng theo quy định tại Thông tư 203/2014/TT-BTC ngày 22/12/2014 của Bộ Tài chính.

Để xử lý hàng tồn đọng hiệu quả, Cục Phó Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Hữu Nghiệp cho biết là cần có sự phối hợp thực hiện của các hãng tàu. Để xử lý hàng hóa tồn đọng các hãng tàu, đại lý hãng tàu lưu ý nghiên cứu và thực hiện theo quy định tại Nghị định 169/2016/NĐ-CP ngày 27/12/2016 của Chính phủ quy định việc lưu giữ và thực hiện giám định, xác định giá trị hàng hóa để bán đấu giá hàng hóa bị lưu giữ do người vận chuyển lưu giữ tại cảng biển Việt Nam.