Hàng nghìn container phế liệu nằm tại cảng Cát Lái chưa làm thủ tục
Nhiều tháng nay, tại cảng Cát Lái - TP. Hồ Chí Minh tồn đọng hàng nghìn container phế liệu do chủ hàng không đến làm thủ tục. Thực trạng này đang khiến cả công ty kinh doanh cảng và cơ quan Hải quan “đau đầu”
Hơn 5.200 container phế liệu nằm tại Cát Lái
Theo ông Ngô Minh Thuấn, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn, cảng Cát Lái đang trong giai đoạn sản xuất cao điểm sau dịp nghỉ lễ 30/4, 1/5. Hiện hàng hóa tồn bãi cảng Cát Lái khoảng 91,3%, riêng hàng nhập khẩu lên đến gần 120%. Do lượng hàng tồn bãi cao nên từ trước dịp lễ đến nay rất nhiều hàng hóa nhập tàu tại cảng Cái Mép và Tân Cảng - Hiệp Phước có cảng đích là Cát Lái vẫn chưa được chuyển về, ảnh hưởng nhiều đến tiến độ giao nhận hàng hóa cho khách hàng.
Trong đó, tại cảng Cát Lái, lượng hàng tồn lâu ngày rất lớn, khoảng 8.050 teus (1 teus bằng 1 container 20 feet), bao gồm: 5.234 teus hàng chứa mặt hàng nhựa, giấy phế liệu và 2.816 teus tồn trên 90 ngày. Số hàng này có nguy cơ tiếp tục tồn lâu tại cảng.
Theo ông Ngô Minh Thuấn, lượng hàng tồn dài ngày tăng lên đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động tổ chức sản xuất tại cảng Cát Lái và tiến độ giao nhận các container hàng hóa khác tại cảng.
Tại Hội nghị đối thoại giữa cơ quan Hải quan với DN ngày 8/5, ông Ngô Minh Thuấn kiến nghị Cục Hải quan TP.HCM một số nội dung liên quan đến xử lý hàng tồn đọng, trong đó có hơn 5.200 container phế liệu. Theo đó, Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn kiến nghị Cục Hải quan TP.HCM cho phép đơn vị này vận chuyển các lô hàng nhập khẩu tồn lâu ngày, trước mắt là hàng tồn trên 90 ngày; các lô hàng nhựa, giấy phế liệu đã lưu bãi quá 30 ngày tại Cát Lái về các cơ sở khác như cảng Tân Cảng Hiệp Phước, ICD Nhơn Trạch, ICD Long Bình, cảng TCTT (Cái Mép)...
Khi chủ hàng có nhu cầu làm thủ tục nhận hàng, Tân Cảng Sài Gòn sẽ thực hiện vận chuyển quay về cảng Cát Lái; Cho phép Tân Cảng Sài Gòn tìm kiếm khu đất lân cận cảng để lưu trữ các container tồn lâu ngày dưới sự giám sát của Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực I. Tân Cảng Sài Gòn sẽ chịu các chi phí thuê bãi và đảm bảo các điều kiện theo yêu cầu quản lý, giám sát của cơ quan Hải quan.
Tình hình về hàng nhựa phế liệu tiếp tục có diễn tiến phức tạp và nếu không có biện pháp quản lý chặt chẽ từ các bộ, ngành, cơ quan quản lý nhà nước thì lượng container này sẽ tiếp tục tồn đọng lớn tại các cảng biển Việt Nam, trực tiếp là cảng Cát Lái - cửa khẩu thông quan quan trọng cho hàng hóa XNK.
Siết phế liệu về cảng
Theo Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn, từ ngày 1/1/2018, do ảnh hưởng của lệnh cấm nhập khẩu phế liệu của Trung Quốc, lượng hàng nhựa phế liệu, giấy phế liệu nhập khẩu về cảng biển Việt Nam tăng cao đột biến. Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương đã siết chặt cấp giấy phép nhập khẩu các mặt hàng trên vào lãnh thổ Việt Nam, dẫn đến tình trạng rất nhiều lô hàng đã về đến Việt Nam nhưng chưa thể làm thủ tục nhập khẩu.
Hiện nay, sản lượng container hàng chứa nhựa, giấy phế liệu chỉ tính từ khu vực Cái Mép chuyển về đang tồn tại bãi cảng Cát Lái khoảng 1.000 teus. Nếu tình hình không được cải thiện và không có các biện pháp xử lý kịp thời, lượng hàng tồn bãi ngày càng cao.
Để kiểm soát và hạn chế phế liệu nhập khẩu tồn lâu ngày tại cảng Cát Lái, mới đây, Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn đã đưa ra phương án xử lý tình thế đối với phế liệu nhập khẩu về cảng. Theo đó, Tổng công ty Tân Cảng Sài Gòn yêu cầu hãng tàu khi vận chuyển phế liệu phải yêu cầu người gửi hàng cung cấp giấy phép nhập khẩu còn hiệu lực và cam kết thời gian làm thủ tục nhận hàng cụ thể.
Đối với các container phế liệu đang nằm tại khu vực Cái Mép có cảng đích là Cát Lái hoặc khu vực TP.HCM, khi khách hàng cung cấp đầy đủ giấy tờ nhập khẩu và cam kết ngày lấy hàng cụ thể bằng văn bản, cảng mới tiến hành vận chuyển hàng về Cát Lái để DN nhận hàng.
Đối với các lô hàng tồn đọng tại cảng quá 30 ngày kể từ ngày container được hạ bãi tại cảng Cát Lái, nếu khách không làm thủ tục nhận hàng, cảng sẽ vận chuyển đến cảng Tân Cảng Hiệp Phước để lưu giữ. Các chi phí liên quan đến việc vận chuyển sẽ do khách hàng chịu và thanh toán cho cảng khi làm thủ tục nhận hàng.
Trước thực trạng phế liệu nhập khẩu về cảng gia tăng, để kiểm soát, ngăn chặn phế liệu không đạt chất lượng, tiêu chuẩn theo quy định nhập khẩu, hoặc lợi dụng nhập khẩu phế liệu đưa hàng cấm, hàng lậu vào Việt Nam, lãnh đạo Cục Hải quan TP.HCM đã chỉ đạo các chi cục hải quan cửa khẩu tăng cường kiểm tra, giám sát, rà soát, làm thủ tục đúng quy định đối với hàng phế liệu nhập khẩu. Kiểm tra kỹ hồ sơ, giấy phép, điều kiện nhập khẩu, số lượng, trọng lượng, loại hình XNK, tên hàng, mã số.
Việc theo dõi, trừ lùi giấy phép theo đúng quy định, lãnh đạo chi cục phải ký trên mẫu phiếu trừ lùi. Tổ chức xác minh kiểm tra đối với các giấy phép/thông báo trừ lùi mặt hàng phế liệu nhập khẩu nếu có nghi vấn. Thực hiện đúng quy định về xử lý hàng tồn đọng theo Thông tư 203/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính, đồng thời thành lập tổ chuyên trách theo dõi việc làm thủ tục hàng phế liệu và xử lý hàng tồn đọng phế liệu.