ISO 9000 là bộ tiêu chuẩn quốc tế được xây dựng nhằm trợ giúp các tổ chức thuộc mọi loại hình, quy mô trong việc xây dựng, áp dụng và vận hành các hệ thống quản lý chất lượng có hiệu lực. ISO 9000 được duy trì bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa quốc tế (ISO).

Bộ tiêu chuẩn TCVN ISO 9000 được triển khai tại Việt Nam từ những năm 1995, đến nay đã góp phần không nhỏ làm thay đổi sự lãnh đạo và quản lý các tổ chức, doanh nghiệp, thay đổi tư duy quản lý, kinh doanh của nhiều chủ doanh nghiệp.

Các tiêu chuẩn ISO 9000 được xây dựng dựa trên 8 nguyên tắc quản lý chất lượng đúc rút từ kiến thức và kinh nghiệm của các chuyên gia quốc tế.

Nguyên tắc 1: Định hướng khách hàng

Tổ chức, doanh nghiệp phụ thuộc vào khách hàng của mình, vì thế cần hiểu nhu cầu hiện tại và tương lai của khách hàng để không chỉ đáp ứng mà còn phấn đấu vượt cao hơn sự mong đợi của họ. Thực hiện theo nguyên tắc này, doanh nghiệp có thể đạt được một số lợi ích.

Cụ thể như: Tăng doanh thu và thị phần có được thông qua phản ứng linh hoạt và nhanh chóng đối với cơ hội thị trường; tăng cường hiệu quả trong việc sử dụng các nguồn lực của doanh nghiệp để nâng cao sự hài lòng của khách hàng; tăng sự trung thành và quay lại mua sản phẩm, dịch vụ của khách hàng.

Nguyên tắc 2: Sự lãnh đạo

Lãnh đạo thiết lập sự thống nhất đồng bộ giữa mục đích và đường lối của doanh nghiệp. Lãnh đạo cần tạo ra và duy trì môi trường nội bộ trong doanh nghiệp để hoàn toàn lôi cuốn mọi người trong việc đạt được các mục tiêu của doanh nghiệp.

Thực hiện nguyên tắc này, doanh nghiệp có thể thu được một số lợi ích chính như: Cán bộ công nhân viên thấu hiểu và có động lực hướng tới các mục tiêu của doanh nghiệp; các hoạt động được đánh giá, liên kết và thực hiện một cách thống nhất; sự hiểu lầm, sai sót trong giao tiếp truyền đạt giữa các cấp của doanh nghiệp sẽ được giảm thiểu tối đa.

Nguyên tắc 3: Sự tham gia của mọi người

Con người là nguồn lực quan trọng nhất của một doanh nghiệp và sự tham gia đầy đủ với hiểu biết và kinh nghiệm của họ rất có ích cho doanh nghiệp.

Thực hiện nguyên tắc này, doanh nghiệp có thể thu được một số lợi ích chính như: Thúc đẩy sự tham gia của mọi người trong các hoạt động của doanh nghiệp; tăng cường đối mới, sáng tạo trong các mục tiêu xa hơn của doanh nghiệp; mọi người có trách nhiệm hơn đối với công việc của mình...

Nguyên tắc 4: Tiếp cận theo quá trình

Kết quả mong muốn sẽ đạt được một cách hiệu quả khi các nguồn học và hoạt động liên quan được quản lý như một quá trình.

Thực hiện nguyên tắc này, doanh nghiệp sẽ thu được một số lợi ích chính như: Giảm chi phi và rút ngắn thời gian chu kỳ tác nghiệp thông qua sử dụng hiệu quả các nguồn lực; kết quả được cải thiện phù hợp và có thể dự đoán được; tập trung và ưu tiên các cơ hội cải tiến.

Nguyên tắc 5: Tiếp cận theo hệ thống

Việc xác định, hiểu biết và quản lý một cách hệ thống quá trình liên quan lẫn nhau đóng góp vào hiệu quả của doanh nghiệp trong việc đạt mục tiêu đề ra.

Thực hiện nguyên tắc này, doanh nghiệp có thể đạt được một số lợi ích chính như: tích hợp và liên kết các quy trình tốt nhất để đạt được kết quả mong muốn; khả năng tập trung nỗ lực vào các quy trình quan trọng; đảm bảo với các bên lợi ích liên quan về sự thống nhất và hiệu quả của doanh nghiệp.

Nguyên tắc 6: Cải tiến liên tục

Cải tiến liên tục vừa là mục tiêu vừa là phương pháp của mọi doanh nghiệp. Muốn có được khả năng cạnh tranh và mức độ chất lượng cao nhất, doanh nghiệp nên xem cải tiến liên tục như một mục tiêu lâu dài.

Thực hiện nguyên tắc này, doanh nghiệp có thể thu được một số lợi ích chính như: Lợi thế về kết quả hoạt động thông qua cải thiện khả năng của doanh nghiệp; gắn kết các hoạt động cải tiến tại tất cả các cấp độ hướng tới mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp; linh hoạt để phản ứng nhanh với các cơ hội.

Nguyên tắc 7: Ra quyết định dựa trên sự kiện

Mọi quyết định và hành động của hệ thống quản lý hoạt động kinh doanh muốn đạt hiệu quả phải được xây dựng dựa trên việc phân tích dữ liệu và thông tin.

Với nguyên tắc này, doanh nghiệp có thể thu được một số lợi ích chính như: Quyết định dựa trên am hiểu thông tin; năng lực chứng minh hiệu quả của quyết định thông qua tham khảo hồ sơ thực tế; tăng khả năng xem xét lại thách thức và thay đổi ý kiến, quyết định.

Nguyên tắc 8: Quan hệ hợp tác cùng có lợi với nhà cung ứng

Doanh nghiệp và nhà cung ứng phụ thuộc lẫn nhau, mối quan hệ tương hỗ cùng có lợi sẽ nâng cao năng lực của cả hai bên để tạo ra giá trị.

Với nguyên tắc này, doanh nghiệp có thể thu được một số lợi ích chính như: Tăng khả năng tạo giá trị cho doanh nghiệp và các bên liên quan; sự linh hoạt và tốc độ nhanh chóng trong việc cùng phản ứng với sự thay đổi của thị trường và nhu cầu, kỳ vọng của khách hàng; tối ưu hóa chi phí và nguồn lực...