ISO 9000 là tiêu chuẩn được tạo ra để giúp doanh nghiệp, tổ chức đạt được chất lượng, sản phẩm nhất quán dễ dàng hơn bằng cách cung cấp các bước cụ thể để phát triển hệ thống quản lý chất lượng của tổ chức.

Hệ thống quản lý chất lượng này nhằm theo dõi tiến trình của sản phẩm hoặc dịch vụ khi nó trải qua từng giai đoạn sản xuất, từ phát triển đến thử nghiệm, lắp ráp đến phản hồi của khách hàng.

ISO 9000 là một tiêu chuẩn linh hoạt đưa ra các yêu cầu để tổ chức tuân theo, nhưng cho phép tổ chức thực hiện các yêu cầu này theo bất kỳ cách nào họ chọn. Điều này làm tăng phạm vi hiệu quả của ISO 9000, cho phép các công ty áp dụng ISO 9000 tạo ra hệ thống quản lý chất lượng phù hợp với nhu cầu của họ.

Với sự kết hợp của cải tiến liên tục và các hành động khắc phục - các nguyên tắc của ISO 9000, một doanh nghiệp sẽ tạo ra các quy trình hoạt động trơn tru và hiệu quả.

Thời gian qua, rất nhiều doanh nghiệp đã áp dụng thành công  ISO 9000 trong hoạt động sản xuất kinh doanh, điển hình là các tổng công ty xây dựng - xây lắp công nghiệp và dân dụng như Lilama, Coma, Vinaconex, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, Tổng công ty Tàu biển Việt Nam...

Những doanh nghiệp này đều áp dụng ISO 9000 từ khá lâu. Đến nay, các tổng công ty này đã thực sự đóng vai trò tổng thầu (EPC) cho một số dự án tầm cỡ quốc gia và quốc tế.

Trong hơn chục năm qua, nhờ áp dụng ISO 9000, chất lượng dịch vụ của các tổng công ty dịch vụ (bưu chính viễn thông, hàng không, du lịch...) và các ngân hàng thương mại lớn đã tăng lên rất đáng kể. Ngay từ năm 1995, Tổng công ty Dầu khí đã đưa ISO 9000 đến các công ty thành viên.

Trên diện vĩ mô, sau hàng chục năm, trong lĩnh vực sản xuất hàng tiêu dùng, xây dựng, thủy sản, nông nghiệp, bưu chính viễn thông, ngân hàng, du lịch, tàu biển... đã có bước tiến rõ nét về chất lượng thông qua việc áp dụng bộ tiêu chuẩn ISO 9000. Các ngành này đã lần lượt đưa chất lượng là một trong những yếu tố chính trong chiến lược phát triển, kinh doanh của mình.

8 nguyên tắc của loạt tiêu chuẩn ISO 9000

Có 8 nguyên tắc cơ bản của loạt tiêu chuẩn ISO 9000 mà doanh nghiệp cần "nằm lòng" khi lựa chọn áp dụng.

Thứ nhất là cam kết quản lý và lãnh đạo: Đây là một trong những yếu tố quan trọng nhất để thực hiện thành công các tiêu chuẩn ISO. Nếu không có sự hỗ trợ như vậy, hệ thống sẽ không hoạt động hiệu quả.

Thứ hai là cải tiến liên tục: Các công ty áp dụng ISO 9000 sẽ giúp hình thành một cách tiếp cận có cấu trúc để cải tiến liên tục, thông qua đó thúc đẩy trao đổi thông tin giữa tất cả các cấp nhân sự. Tiêu chuẩn thông qua mô hình đầu vào/quá trình/đầu ra để kích hoạt và tạo ra văn hóa chất lượng theo định hướng cải tiến. Việc đo lường hiệu suất được thực hiện trong toàn tổ chức, do đó các so sánh có thể được lập bảng năm này qua năm khác, do đó cải thiện tốc độ trả về.

Thứ ba là khách hàng trọng điểm: Động lực liên tục lập kế hoạch và đáp ứng các yêu cầu của khách hàng là yếu tố chính, điều này sẽ đảm bảo sự hài lòng của khách hàng và do đó, khuyến khích hoạt động kinh doanh lặp lại, tạo dựng được lòng trung thành của khách hàng.

Thứ tư là tiếp cận hệ thống để quản lý: Các công ty áp dụng ISO 9000 và duy trì thành công khi các quá trình được quản lý như một hệ thống quản lý chất lượng nhất quán.

Thứ năm là phương pháp tiếp cận quy trình: Việc tích hợp quy trình cho phép mỗi biến được xem xét kỹ lưỡng, do đó thúc đẩy cải tiến và hiệu suất liên tục.

Thứ sáu là tiếp cận thực tế để đưa ra quyết định: Các quyết định được định hướng thực tế thông qua việc thu thập thông tin thống kê dựa trên bằng chứng và liên quan đến cải tiến.

Thứ bảy là sự tham gia của người lao động: Hệ thống và phương pháp tiếp cận quy trình cho phép giao tiếp giữa các nhân viên, những người sau đó có thể xác định và giải quyết các vấn đề.

Thứ tám là mối quan hệ mà đôi bên cùng có lợi: Các tổ chức quản lý cẩn thận các mối quan hệ của họ với các nhà cung cấp và đối tác có thể nuôi dưỡng sự tham gia, hỗ trợ và phản hồi tích cực và hiệu quả từ các tổ chức đó.