Độ bao phủ chưa đạt yêu cầu

Theo BHXH Việt Nam, hiện nay, tốc độ bao phủ tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) đối với học sinh, sinh viên (HSSV) chưa đạt yêu cầu đặt ra, số HSSV chưa tham gia BHYT vẫn còn khá lớn. Minh chứng là: Tại TP. Hà Nội, dù có tỷ lệ HSSV khá cao so với các địa phương khác, nhưng tại các trường đại học hay trường ngoài công lập, học sinh chỉ tham gia BHYT năm đầu tiên, những năm tiếp theo không tham gia hoặc tỷ lệ tham gia rất thấp.

Trong năm học 2018-2019, chỉ có 2 quận ở Hà Nội đạt tỷ lệ 100% học sinh tiểu học tham gia BHYT, một số huyện ở ngoại thành có tỷ lệ học sinh các cấp tham gia BHYT thấp, đạt dưới 80%. Với sinh viên các trường đại học, cao đẳng, tỷ lệ tham gia BHYT (đã có thẻ BHYT) rất thấp, mới đạt 20 - 22%, cao nhất cũng mới đạt hơn 96%.

Theo các chuyên gia, công tác BHYT HSSV đang “đối mặt” với những khó khăn, thách thức như:

Thứ nhất, tổ chức thực hiện của các cơ quan liên quan chưa thật tốt. Một số cơ quan BHXH chưa thật sự sâu sát trong quá trình triển khai, do vậy chưa tham mưu kịp thời và hiệu quả cho cấp ủy, chính quyền địa phương trong chỉ đạo thực hiện công tác này…

Thứ hai, một bộ phận HSSV và phụ huynh chưa nhận thức đầy đủ, sâu sắc về tính ưu việt, nhân văn, sự cần thiết của việc tham gia BHYT. Hệ thống y tế trường học vẫn còn nhiều bất cập, đặc biệt là thiếu cán bộ y tế chuyên trách tại các cơ sở giáo dục…

Thứ ba, tỷ lệ sinh viên tham gia BHYT trên cả nước còn thấp, đến nay mới có khoảng hơn 70% sinh viên khối các trường đại học, cao đẳng và trung cấp tham gia BHYT (Số liệu này không tính riêng khối các trường đại học, cao đẳng sư phạm)...

Do vậy, để nâng tỷ lệ sinh viên thuộc hệ thống các trường nghề tham gia BHYT cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và các cơ quan hữu quan. Bên cạnh đó, theo quy định của Luật BHYT sửa đổi, mức đóng BHYT của đối tượng HSSV bằng 4,5% mức lương cơ sở và được Nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng.

Từ ngày 1/7/2019, mức lương cơ sở được điều chỉnh tăng từ 1.390.000 đồng lên 1.490.000 đồng/tháng, mức đóng BHYT của HSSV năm học 2019-2020 theo đó cũng tăng lên. Nếu không làm tốt công tác tuyên truyền, vận động thì đây cũng là một trong những khó khăn khi duy trì HSSV tham gia BHYT với tỷ lệ cao và bền vững.

Thực hiện đồng bộ các giải pháp

Để đạt được mục tiêu trên cần thực hiện đồng bộ các giải pháp sau:

Một là, tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho HSSV và cha mẹ HSSV về chính sách, pháp luật BHYT, về lợi ích và trách nhiệm khi tham gia BHYT…; Tăng cường chỉ đạo các cơ sở giáo dục tiến hành lập danh sách HSSV và phối hợp với BHXH tổ chức thu BHYT kịp thời nhằm bảo đảm quyền lợi thụ hưởng chính sách BHYT cho HSSV được liên tục.

Hai là, tăng cường chỉ đạo, kiểm tra, thanh tra và tổ chức thanh tra và kiểm tra việc thực hiện chính sách BHYT, sử dụng nguồn kinh phí trích lại từ Quỹ BHYT dành cho công tác y tế trường học; Kiểm tra, thanh tra việc thực hiện Thông tư liên tịch số 13/2016/TTLT-BYT-BGDĐT quy định về công tác y tế trường học và Thông tư số 10/2016/TT-BGDĐT ban hành Quy chế công tác sinh viên đối với chương trình đào tạo đại học hệ chính quy, trong đó có quy định về trách nhiệm đóng học phí, BHYT của HSSV.

Ba là, tiếp tục phối hợp với Bộ Tài chính đề xuất nâng mức cho vay đối với SV, đặc biệt là đối tượng SV có hoàn cảnh khó khăn nhưng không thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, tạo điều kiện để các em có nguồn kinh phí trang trải học tập cũng như được chăm lo sức khỏe thông qua việc tham gia BHYT...

Bốn là, xử lý nghiêm các đơn vị thuộc quyền quản lý, nhất là người đứng đầu thiếu trách nhiệm trong việc tổ chức, thực hiện Luật BHYT cũng như công tác y tế trường học; Thực hiện khen thưởng, biểu dương kịp thời những cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc trong công tác BHYT HSSV.