Theo phản ánh của Luật sư Thanh gửi qua Cổng TTĐT Chính phủ, Nghị định số 108/2015/NĐ-CP và Thông tư số 195/2015/TT-BTC hướng dẫn thi hành Nghị định số 108/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt đã có hiệu lực từ ngày 1/1/2016 và Luật số 106/2016/QH13 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Quản lý thuế có hiệu lực vào ngày 1/7/2016.

Tuy nhiên, một số doanh nghiệp, hiệp hội và các đơn vị liên quan vẫn muốn kiến nghị cơ quan chức năng xem xét, lùi thời gian thi hành cho phù hợp với các quy định pháp luật và tạo điều kiện cho các đối tượng chịu tác động có thể kịp thời điều chỉnh các kế hoạch kinh doanh đã được xây dựng từ trước đó.

Chẳng hạn như, các doanh nghiệp hoạt động trong ngành đồ uống cho rằng việc thay đổi cách tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng rượu, bia là đột ngột, là gánh nặng khiến các doanh nghiệp không kịp “trở tay” và đối mặt với nguy cơ thua lỗ.

Luật sư Thanh cho rằng, điều này không chỉ ảnh hưởng tới các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến tính ổn định trong chính sách và môi trường đầu tư của Nhà nước, vốn đang được các doanh nghiệp ủng hộ và đánh giá là linh hoạt và khách quan.

Một khó khăn nữa trong vấn đề thực hiện tăng thuế tiêu thụ đặc biệt mà Luật sư Thanh đưa ra là việc các quy định này không làm rõ mối quan hệ công ty mẹ - công ty con và giữa công ty con của công ty con trong cùng hệ thống lưu thông.

Đồng thời, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2008 và Luật sửa đổi bổ sung một số điều về Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt năm 2014 quy định, “giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng hoá sản xuất trong nước là giá do cơ sở sản xuất bán ra” và đối với hàng nhập khẩu là "giá tính thuế nhập khẩu cộng thuế nhập khẩu”.

Theo Luật sư Thanh, quy định nêu trên không phân biệt giữa giá bán ra của cơ sở kinh doanh độc lập và cơ sở kinh doanh trong hệ thống thương mại. Nhưng nội dung của Nghị định 108/2015/NĐ-CP và Thông tư 195/2015/TT-BTC lại loại các cơ sở kinh doanh trong hệ thống thương mại ra khỏi cơ sở thương mại.

Ngoài ra, Luật số 106/2016/QH13 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2016 trong khi đó, những thay đổi về giá tính thuế đã được quy định trước đó trong Nghị định số 108/2015/NĐ-CP.

Để bảo đảm tính minh bạch, rõ ràng và đồng nhất trong các chính sách, Luật sư Thanh đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét việc lùi thời hạn thi hành của Nghị định 108/2015/NĐ-CP và Thông tư 195/2015/TT-BTC theo Luật số 106/2016/QH13.

Về vấn đề này, Bộ Tài chính có ý kiến như sau:

Ngày 28/10/2015, Chính phủ ban hành Nghị định số 108/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Theo đó, giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt đối với hàng nhập khẩu là giá nhà nhập khẩu bán ra; đối với hàng sản xuất trong nước là giá nhà sản xuất bán ra.

Việc sửa đổi quy định về giá tính thuế đối với hàng nhập khẩu là để bảo đảm công bằng về giá tính thuế giữa hàng nhập khẩu và hàng sản xuất trong nước, phù hợp cam kết khi gia nhập Tổ chức thương mại thế giới (WTO) và phù hợp với quy định của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt. Đồng thời, việc xây dựng Nghị định được thực hiện theo đúng quy định Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Sau khi Nghị định số 108/2015/NĐ-CP có hiệu lực thi hành, Bộ Tài chính nhận được kiến nghị của một số hiệp hội, doanh nghiệp đề nghị Bộ Tài chính báo cáo Chính phủ hoãn thi hành nội dung quy định về giá tính thuế Khoản 1, Điều 4 Nghị định số 108/2015/NĐ-CP.

Do vậy, Bộ Tài chính đã có Công văn số 4753/BTC-CST ngày 7/4/2016 báo cáo Thủ tướng Chính phủ xin ý kiến chỉ đạo về nội dung kiến nghị của hiệp hội, doanh nghiệp.

Trên cơ sở Công văn số 4753/BTC-CST của Bộ Tài chính và ý kiến của Bộ Tư pháp tại Công văn số 4753/BTP-PLPSKT, Thủ tướng Chính phủ có ý kiến như sau: “Bộ Tài chính chỉ đạo thực hiện theo đúng quy định tại Nghị định số 108/2015/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt; đồng thời thông tin, giải thích rõ để các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp biết thực hiện”.