Chính sách tài khóa cộng hưởng hỗ trợ kiểm soát lạm phát

Thời gian qua, Bộ Tài chính đã chủ động theo dõi chặt chẽ diễn biến giá cả thị trường, phối hợp với các bộ, cơ quan trung ương và địa phương triển khai các giải pháp bình ổn giá cả phù hợp để hỗ trợ tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất - kinh doanh, đảm bảo an sinh xã hội gắn với yêu cầu đặt ra về phòng, chống dịch.

Theo Thứ trưởng Võ Thành Hưng, từ đầu năm đến nay, giá cả thế giới tăng nhanh đã tác động lên thị trường Việt Nam. Nguyên nhân là do xung đột địa chính trị, tác động đến giá cả hàng hóa, trong đó có lương thực, thực phẩm tăng đột biến. Bên cạnh đó, khi nền kinh tế phục hồi sau đại dịch đã kéo theo giá cả tăng, trong đó có giá nguyên nhiên vật liệu, đã tác động lên lạm phát.

Tại nhiều nước trên thế giới, lạm phát cũng tăng cao. Cụ thể, lạm phát của Mỹ tháng 2/2022 tăng 7,9% so với cùng kỳ năm trước, cao nhất kể từ tháng 01/1982. Lạm phát tại Anh tháng 2/2022 tăng 6,2% mức cao nhất trong 30 năm qua. Các nước thuộc khu vực ASEAN đều có mức lạm phát tháng 2 cao hơn Việt Nam.

Ở Việt Nam, lạm phát bình quân quý I/2022 tăng 1,92% so với năm trước. Thứ trưởng cho rằng đây là mức tăng vừa phải. Kết quả này đạt được có tác động về điều chỉnh chính sách tài khóa trong đó có điều chỉnh chính sách thuế.

Vừa qua, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết số 43/2022/QH15, trong đó thực hiện giảm 2% thuế giá trị gia tăng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 10% (trừ một số nhóm hàng). Đồng thời, giảm nhiều loại thuế, phí trong đó có lệ phí trước bạ ô tô sản xuất trong nước; thực hiện giảm thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay góp phần tháo gỡ khó khăn cho ngành hàng không…

Trước bối cảnh giá xăng dầu nhập khẩu tăng cao, để giảm bớt áp lực tăng giá trong nước, Bộ Tài chính đã chủ động báo cáo Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định giảm 50% thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu. Nhờ đó, góp phần trực tiếp làm giảm giá bán lẻ 2.200 đồng/lít đối với xăng; 1.100 đồng/lít đối với dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn… Ước tính, tổng số giảm các loại thuế, phí và lệ phí trong năm 2022 là khoảng 88.000 đến 90.000 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Thứ trưởng cho biết, Bộ Tài chính đang chuẩn bị trình Chính phủ thực hiện giãn thu một số loại thuế và tiền thuê đất, ước tính khoảng 135 nghìn tỷ đồng, trong thời gian từ 3-6-9 tháng. Chính sách này nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp giảm chi phí vay, coi như khoản hỗ trợ lãi suất 0% của Nhà nước cho các doanh nghiệp.

"Tất cả các yếu tố đó cộng hưởng vào sẽ giảm áp lực chi phí, giúp lạm phát được kiềm chế trong quý I/2022." - Thứ trưởng nhấn mạnh.

Vận hành cung cầu thông suốt, không bị tắc nghẽn

Công tác điều hành giá được dự báo còn nhiều thách thức từ nay đến cuối năm, để kiểm soát lạm phát theo mục tiêu Quốc hội đề ra, Thứ trưởng Võ Thành Hưng cho rằng, phải xử lý đồng thời cả 3 hướng: Thứ nhất là giảm tác động đồng thời của chi phí đẩy; Thứ hai là thúc đẩy cung hàng hóa; Thứ ba là làm tốt công tác tuyên truyền vận động, tránh tác động tâm lý kỳ vọng.

Thứ trưởng cho biết, về tổng thể, Ban Chỉ đạo điều hành giá của Thủ tướng Chính phủ đã họp và các bộ, cơ quan trung ương cơ bản đã thống nhất từ nay đến cuối năm, tiếp tục theo dõi sát diễn biến thị trường từng mặt hàng, đặc biệt là các hàng hóa, dịch vụ thiết yếu, tác động lớn đến hàng hóa, từ đó có phương án, giải pháp điều hành phù hợp.

Đồng thời, thực hiện thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, để tăng cung hàng hóa trong nước; làm tốt công tác điều hành thị trường để vận hành cung cầu thông suốt, không bị tắc nghẽn. Bên cạnh đó, cần làm tốt công tác thông tin tuyên truyền để người dân, doanh nghiệp hiểu, chia sẻ; mọi người dân và doanh nghiệp cố gắng tiết kiệm chi phí, từ đó giảm thiểu tác động của giá thế giới tới thị trường trong nước.

Các giải pháp về tài khóa, thực hiện giãn, giảm nhiều khoản thuế, phí và lệ phí, tiền thuê đất trong năm 2022 sẽ có tác động đến giảm thu ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, Thứ trưởng Võ Thành Hưng kỳ vọng, trên cơ sở tăng trưởng của quý I/2022 là 5,03% và dự kiến có thể ở mức cao hơn trong các quý tiếp theo cùng với việc kiềm chế lạm phát, dự kiến thu ngân sách nhà nước trong năm nay có thể đạt hoặc vượt so với kế hoạch.