Kinh nghiệm tại Đức

Tại Hội thảo, ông Michael Dorner - Giám đốc các dự án Hợp tác quốc tế của BSH đã chia sẻ kinh nghiệm về cho vay tiết kiệm nhà ở và những khuyến nghị cho NHCSXH Việt Nam.

Theo đó, nguồn vốn huy động của BSH là từ đóng góp của người lao động thông qua Hợp đồng tiết kiệm. BSH nhận tiền gửi tiết kiệm và cho vay về nhà ở đối với khách hàng đã gửi tiền. Khách hàng có nhu cầu nhà ở trong tương lai thỏa thuận với BSH về mức tiền tiết kiệm và thực hiện tiết kiệm hàng tháng với lãi suất cố định. Khi đã tiết kiệm được tối thiểu 50% giá trị nhà ở cần mua, khách hàng được vay 50% còn lại với lãi suất thấp, cố định đã thỏa thuận khi ký Hợp đồng tiết kiệm.

Giám đốc Dự án Việt Nam của BSH, ông Rolf Stadel cũng giới thiệu tại Hội thảo các chính sách của Chính phủ CHLB Đức về tiết kiệm nhà ở như khung pháp lý về tiết kiệm nhà ở, quy chế hoạt động của BSH, hỗ trợ bù lãi suất, thưởng trực tiếp cho người tham gia tiết kiệm...

Bí thư thứ nhất Đại sứ quán CHLB Đức Jörg Rüger nhận định: “Thành công trong thực hiện cho vay nhà ở xã hội và mô hình tiết kiệm nhà ở tại CHLB Đức sẽ là nhưng kinh nghiệm quý giá giúp NHCSXH Việt Nam xây dựng dự thảo tiết kiệm nhà ở và nắm bắt được những thông tin về tiết kiệm nhà ở từ BSH để vận dụng hợp lý vào điều kiện tại Việt Nam”.

Ông Jörg Rüger đánh giá cao mô hình và hoạt động của NHCSXH Việt Nam và xem đây bài học thành công và sáng kiến của Chính phủ Việt Nam về cho vay giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội và nhà ở xã hội.

Thực tế tại Việt Nam

Tổng Giám đốc NHCSXH Việt Nam Dương Quyết Thắng cho biết: “Hiện nay, tổng dư nợ các chương trình tín dụng chính sách của NHCSXH đạt 185.038 tỷ đồng, với 6,7 triệu khách hàng đang vay của 20 chương trình tín dụng ưu đãi. Trong đó có 04 chương trình cho vay về nhà ở là hỗ trợ hộ nghèo về nhà ở; hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung; cho vay nhà ở vùng thường xuyên ngập lũ ĐBSCL và chương trình nhà ở xã hội theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP của Chính phủ”.

Thông qua nguồn vốn ưu đãi đã xây dựng được 568 nghìn căn nhà cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách; 105 nghìn căn nhà cho hộ gia đình vượt lũ vùng Đồng bằng sông Cửu Long, trên 13 nghìn căn nhà phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung; Có gần 2.000 hộ vay mua, xây nhà nhà ở xã hội.

Theo ông Dương Quyết Thắng: “Chương trình cho vay nhà ở xã hội theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP là chương trình cho vay mới. NHCSXH đã và đang từng bước hoàn chỉnh các biện pháp, thể chế tạo thuận lợi quản lý nguồn vốn”.

Đến thời điểm hiện tại đã có 55 tỉnh, thành phố triển khai cho 2.000 hộ vay, dư nợ đạt gần 500 tỷ đồng. Theo kế hoạch được Chính phủ giao năm 2018, NHCSXH cũng sẽ hoàn thành cho vay 1.000 tỷ đồng.

Nhấn mạnh ý nghĩa của chương trình cho vay nhà ở xã hội, ông Trần Văn Miên - Phó Chủ tịch UBND TP. Đà Nẵng cho biết: “Chính sách tín dụng cho vay nhà ở xã hội theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ra đời rất kịp thời và phù hợp với chủ trương của các địa phương trong cả nước nói chung, TP Đà Nẵng nói riêng trong việc phát triển nhà ở cho người có thu nhập thấp”.

Chương trình tín dụng ưu đãi này giúp cho hàng nghìn các hộ gia đình trên địa bàn thành phố có cơ hội được tiếp cận vốn vay để có thể tự mua cho mình một chỗ ở ổn định hoặc sửa chữa, cải tạo lại nhà cửa giúp cho cuộc sống được nâng cao, góp phần diện mạo của TP. Đà Nẵng ngày càng khang trang, sạch đẹp.

Sau hơn 6 tháng triển khai, hiện nay NHCSXH TP. Đà Nẵng đã giải ngân cho 98 khách hàng vay vốn nhà ở xã hội, với tổng số tiền phê duyệt cho vay là 35,7 tỷ đồng. Mới đây, UBND TP. Đà Nẵng đã quyết định ủy thác số tiền 50 tỷ đồng sang NHCSXH để thực hiện chương trình tín dụng chính sách cho vay nhà ở xã hội, giúp người dân trên địa bàn thành phố có nhiều cơ hội tiếp cận vốn ưu đãi hơn, ổn định cuộc sống.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội Bùi Sĩ Lợi cũng nhận định: “Phát triển nhà ở xã hội là một chủ trương hết sức đúng đắn của Đảng và Nhà nước ta, tạo cơ hội cho hàng triệu người thuộc nhóm đối tượng chính sách xã hội có cơ hội được “an cư lạc nghiệp”.

Những vấn đề đặt ra từ thực tiễn triển khai cho vay nhà ở xã hội và kinh nghiệm cho vay tiết kiệm nhà ở tại CHLB Đức cần được nghiên cứu, tìm hiểu để hoàn thiện dự thảo chính sách phát triển nhà ở xã hội tại Việt Nam, đóng góp tích cực vào thực hiện thắng lợi các mục tiêu Chiến lược phát triển nhà ở Quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Trong thời gian tới, Quốc hội và Chính phủ Việt Nam cũng sẽ quan tâm, ưu tiên nguồn vốn để NHCSXH triển khai hiệu quả Chương trình cho vay nhà ở xã hội.

Ông Vũ Văn Phấn - Phó Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường BĐS Bộ Xây dựng khẳng định: “Nhu cầu về nhà ở xã hội tại Việt Nam là rất lớn, đặc biệt là tại các thành phố lớn như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh có đô thị, khu công nghiệp phát triển”.

Theo tính toán của Bộ Xây dựng, từ nay đến năm 2020, tại các khu vực đô thị cả nước có hơn 1,7 triệu người khó khăn về nhà ở và khoảng 1,7 triệu công nhân có nhu cầu ổn định chỗ ở. Đến năm 2020 cần xây dựng được 12,5 triệu m2 nhà ở để đáp ứng nhu cầu về chỗ ở cho người thu nhập thấp ở các đô thị và công nhân khu công nghiệp.

Do vậy, ông Vũ Văn Phấn kiến nghị các Bộ, ngành có liên quan cần báo cáo Quốc hội, Chính phủ xem xét bổ sung thêm nguồn vốn cho NHCSXH để có đủ nguồn vốn cho vay NƠXH trong thời gian tới. Có như vậy thì mới tăng được nguồn cung về nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp mới có điều kiện cải thiện chỗ ở, góp phần thực hiện tốt chương trình an sinh xã hội.