Kịp thời xử lý các điểm nóng gây ô nhiễm môi trường

Đánh giá về kết quả xử lý các điểm nóng về ô nhiễm môi trường, hoạt động của các Tổ giám sát trong thời gian vừa qua, ông Hoàng Văn Thức - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết, nhiệm vụ giám sát đặc biệt đối với các cơ sở, dự án tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường giao Tổng cục Môi trường triển khai thường xuyên từ năm 2017 đến nay. 

Triển khai nhiệm vụ được giao, trong những năm qua, Tổng cục Môi trường đã thành lập các Tổ giám sát để kiểm tra, giám sát và xử lý các điểm nóng gây ô nhiễm môi trường. Đáng chú ý, qua mỗi đợt giám sát, Tổ giám sát đã kịp thời hướng dẫn các doanh nghiệp cách thức giải quyết các vấn đề còn tồn tại trong công tác bảo vệ môi trường của các cơ sở tại các đợt giám sát trước, qua đó tạo chuyển biến tích cực trong công tác bảo vệ môi trường.

Trong giai đoạn 2011 - 2020, Tổng cục Môi trường đã phối hợp chặt chẽ với các địa phương để triển khai 3 Đề án lưu vực sông (Cầu, Nhuệ - Đáy, Sài Gòn - Đồng Nai). Theo báo cáo của Tổng cục Môi trường, kết quả quan trắc năm 2021 cho thấy, đa phần các lưu vực sông lớn như: Sông Hồng - Thái Bình và Mã - Chu, Cả - La, Vu Gia - Thu Bồn và Mekong duy trì ở mức tốt đến rất tốt. 

Nhiều sông, đoạn sông, nước sông sử dụng được cho mục đích cấp nước sinh hoạt, nuôi trồng thủy sản và các mục đích tương đương khác. Kết quả quan trắc trung bình qua mỗi điểm quan trắc, không có nhiều biến động bất thường.

Tuy nhiên, tình trạng ô nhiễm cục bộ vẫn tiếp diễn trên các đoạn sông chảy qua khu vực tập trung dân cư, khu vực làng nghề, khu vực hoạt động sản xuất công nghiệp… (như đoạn sông Cầu trước khi vào TP. Thái Nguyên; đoạn sông Nhuệ qua địa phận TP. Hà Nội).

Các điểm nóng về ô nhiễm môi trường nước tập trung trên các lưu vực sông ở khu vực phía Bắc (Nhuệ - Đáy, Cầu) và phía Nam (Đồng Nai), tình trạng ô nhiễm qua các đợt quan trắc trong năm và chưa có dấu hiệu được cải thiện, điển hình như: Ô nhiễm trên các sông Tô Lịch, Kim Ngưu, Sét…. (Hà Nội), sông Cầu chảy qua địa phận Bắc Ninh - Bắc Giang, sông Bắc Hưng Hải, kênh Tân Hóa - Lò Gốm... Phần lớn các điểm quan trắc ghi nhận chưa có dấu hiệu ô nhiễm kim loại và hóa chất bảo vệ thực vật.

Đẩy mạnh thực hiện giám sát đối với các cơ sở, dự án lớn

Trên cơ sở kết quả đạt được, thời gian tới, Tổng cục Môi trường sẽ đẩy mạnh thực hiện giám sát về môi trường đối với các cơ sở, dự án lớn, có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao, đảm bảo các dự án vận hành, hoạt động an toàn.

Theo Tổng cục Môi trường, năm 2022, cơ quan này sẽ tổ chức giám sát 2 đợt (chưa bao gồm các đợt giám sát đột xuất khác khi cần thiết theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền).

Trong đó, đợt 1 sẽ giám sát việc khắc phục các tồn tại, hạn chế và việc phòng ngừa nguy cơ gây ra sự cố môi trường đã chỉ ra trong năm 2021, yêu cầu nhà máy thực hiện các nội dung bảo vệ môi trường khác phù hợp với quy định và thực tế phát sinh tại thời điểm giám sát.

Đợt 2 thực hiện giám sát các yêu cầu đã nêu ra trong đợt 1, đánh giá kết quả thực hiện vào cuối đợt giám sát và yêu cầu nhà máy thực hiện các nội dung liên quan để đảm bảo công tác bảo vệ môi trường trong thời gian tiếp theo.

Đồng thời, Tổng cục Môi trường cũng sẽ xây dựng kế hoạch triển khai, xử lý dứt điểm tình trạng ô nhiễm môi trường các lưu vực sông. Theo đó, Tổng cục Môi trường sẽ tiếp tục rà soát, đề xuất dự án triển khai khắc phục ô nhiễm sông Cầu tại mỗi địa phương trong đó tập trung trước mắt vào kiểm soát các cơ sở xả thải lớn, thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt và làng nghề.

Bên cạnh đó, Tổng cục Môi trường tiếp tục giám sát có hiệu quả đối với các dự án có nguy cơ ô nhiễm môi trường; duy trì, tăng cường hiệu quả và nhân rộng mô hình tổ giám sát có sự kết hợp giữa cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp, chính quyền địa phương và cộng đồng dân cư để tăng cường giám sát hiệu quả, công khai, liên tục việc thực hiện các nội dung bảo vệ môi trường của cơ sở.

Ngoài ra, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, giám sát nguồn thải thông qua việc xây dựng, nâng cấp cơ sở dữ liệu để khai thác nhanh chóng thông tin nguồn thải, số liệu quan trắc tự động, cảnh báo sự cố, xây dựng các bản đồ phân bố nguồn thải để phục vụ tốt hơn cho công tác quản lý môi trường...