Qua đó, có thể hạn chế tối đa việc thất thu ngân sách nhà nước  từ gian lận hóa đơn.

PV: Dự thảo nghị định về hóa đơn (sửa đổi) khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử thay cho hóa đơn giấy, điều này mang lại nhiều kỳ vọng không chỉ cho doanh nghiệp (DN), mà cho cả cơ quan thuế. Bà nhận định về vấn đề này như thế nào?

Ls. Lê Thị Hồng Vân: Tôi nghĩ đây thật sự là tin vui đối với cộng đồng DN. Sử dụng hóa đơn điện tử giúp DN giảm nhiều chi phí so với sử dụng hóa đơn giấy. Nếu như trước đây, khi sử dụng hóa đơn giấy, DN phải chi phí giấy in, mực in, chi phí chuyển hóa đơn cho khách hàng khi khách hàng ở xa, người bán phải chuyển phát nhanh, hoặc gửi bưu điện hóa đơn trả khách hàng, thì nay không phải băn khoăn về điều này nữa.

Việc sử dụng hóa đơn điện tử khá đơn giản, dễ áp dụng. Hiện nay, cơ bản các thủ tục hành chính thuế của DN cũng được thực hiện điện tử. Do đó, chỉ cần thông báo qua mạng với cơ quan thuế về việc sử dụng hóa đơn điện tử, sau khi thông báo được chấp nhận thì DN được sử dụng ngay. DN không phải đăng ký mẫu hóa đơn điện tử, không phải gửi báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn đến cơ quan thuế, vì phần mềm tạo hóa đơn điện tử cho phép tự xác định số lượng hóa đơn điện tử sử dụng.

Đây là nội dung khác biệt so với việc sử dụng hóa đơn đặt in, hóa đơn tự in. Trước khi sử dụng hóa đơn đặt in, hóa đơn tự in, DN phải gửi mẫu hóa đơn đến cơ quan thuế và hàng quý phải lập báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn đến cơ quan thuế.

Ngoài ra, việc sử dụng hóa đơn điện tử giúp DN giảm bớt thời gian lập Tờ khai thuế giá trị gia tăng (GTGT) so với sử dụng hóa đơn đặt in, hóa đơn tự in, vì phần mềm tạo hóa đơn tự động kết chuyển số liệu vào Tờ khai thuế GTGT.

 PV: Mặc dù sử dụng hóa đơn điện tử mang lại rất nhiều lợi ích như bà vừa nói, tuy nhiên, do đây là hình thức mới, nên không tránh khỏi tâm lý e ngại đối với DN, người mua hàng. Bà có lời khuyên nào với họ?

Ls. Lê Thị Hồng Vân: Việc sử dụng hoá đơn điện tử không phải DN nào cũng có thể áp dụng, bởi phải có phần mềm tương thích, có đủ điều kiện giao dịch hoá đơn điện tử và đang thực

hiện các giao dịch điện tử với ngân hàng. Ngoài ra phải có đội ngũ nhân viên không chỉ am hiểu chuyên môn kế toán, thuế mà còn phải biết sử dụng công nghệ thông tin và thành thạo phần mềm hoá đơn điện tử.

Tuy nhiên, sử dụng hóa đơn điện tử giúp người mua có thể kiểm tra ngay trên hệ thống của cơ quan thuế để biết chính xác thông tin của hóa đơn người bán khai báo với cơ quan thuế và thông tin người bán cung cấp cho người mua. Do đó tôi nghĩ rằng, sử dụng hóa đơn điện tử sẽ giúp cho người mua yên tâm hơn. Bên cạnh đó, người mua sẽ hạn chế bị sử dụng hóa đơn của DN bỏ trốn, mất tích hoặc không có giá trị vì hệ thống cơ quan thuế ngừng không cho DN sử dụng do vi phạm.

PV: Đó là những lợi ích của DN và người nộp thuế, còn đối với cơ quan thuế thì sao? Bà có cho rằng, việc sử dụng hóa đơn điện tử có thể giúp cơ quan thuế khắc phục được tình trạng gian lận, làm giả hóa đơn không?

Ls. Lê Thị Hồng Vân: Sử dụng hóa đơn điện tử không chỉ mang lại lợi ích cho người dân và DN, mà nó cũng mang lại rất nhiều thuận lợi cho cơ quan thuế trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước của mình. Đơn cử như, sử dụng hóa đơn điện tử có thể giúp ngành Thuế xây dựng cơ sở dữ liệu về hóa đơn. Khi toàn bộ DN sử dụng hóa đơn điện tử, ngành Thuế sẽ có hệ thống cơ sở dữ liệu về hóa đơn; từ đó có thể phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra, hoàn thuế, phân tích rủi ro DN, hộ cá nhân kinh doanh. Bên cạnh đó, hóa đơn điện tử có thể giúp cơ quan hải quan tại các cửa khẩu, sân bay nhanh chóng có thông tin để thực hiện hoàn thuế.

PV: Còn việc làm giả hóa đơn thì sao, liệu hóa đơn điện tử có ngăn chặn được tình trạng này không, thưa bà?

Ls. Lê Thị Hồng Vân: Qua công tác xử lý, tư vấn những vụ án về kinh tế tôi thấy rằng, cơ quan công an đã phát hiện một số trường hợp làm giả hóa đơn đặt in, làm giả hóa đơn tự in để sử dụng. Hóa đơn làm giả giống hệt hóa đơn thật về hình thức, màu sắc. Các đối tượng cũng làm giả chữ ký, con dấu để in lên hóa đơn giả. Thực tế người mua hàng (là các tổ chức, cá nhân) rất khó phân biệt được hóa đơn thật, hóa đơn giả.

Tôi cho rằng, hóa đơn điện tử và hóa đơn điện tử có mã xác thực của cơ quan thuế có tính bảo mật cao vì sử dụng chữ ký số của người bán, nên khả năng làm giả hóa đơn là khó. Vì vậy việc sử dụng hóa đơn điện tử thay thế hóa đơn giấy (hóa đơn đặt in, hóa đơn tự in) sẽ khắc phục được tình trạng làm giả hóa đơn, do đó giảm khả năng sử dụng hóa đơn để gian lận.

PV: Xin cảm ơn bà!