Thu ngân sách năm 2023 có thể giảm 19% so với cùng kỳ năm trước

Năm 2023, Tổng cục Hải quan được Quốc hội giao dự toán thu NSNN theo Nghị quyết số 69/2022/QH15 ngày 11/11/2022 là 425.000 tỷ đồng. Trong đó: Thuế xuất khẩu là 9.200 tỷ đồng; Thuế nhập khẩu là 67.292 tỷ đồng; Thuế tiêu thụ đặc biệt là 32.200 tỷ đồng; Thuế bảo vệ môi trường là 824 tỷ đồng; Thuế giá trị gia tăng là 315.400 tỷ đồng, Thu khác là 84 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, theo Tổng cục Hải quan, 06 tháng đầu năm, lần đầu tiên Việt Nam ghi nhận số doanh nghiệp tạm thời và vĩnh viễn rút lui khỏi thị trường cao hơn số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập. Chiến sự tại Nga - Ukraine khiến nền kinh tế thế giới phục hồi chậm cùng với sự thắt chặt chính sách tiền tệ dẫn đến xu hướng mua sắm của người tiêu dùng giảm mạnh.

Bên cạnh đó, chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục đứng trước nguy cơ bị gián đoạn, đứt gãy, dẫn tới nhiều hệ lụy cho hoạt động xuất nhập khẩu và tăng trưởng kinh tế. Các nền kinh tế lớn là đối tác xuất khẩu của Việt Nam như Hoa Kỳ, Liên minh châu Âu giảm chỉ tiêu mua sắm các sản phẩm thông thường và xa xỉ khiến khối lượng đơn đặt hàng giảm, đặc biệt là đối với các ngành như dệt may, da giày, sản xuất giường, tủ, bàn, ghế, sản xuất kim loại. Trong khi đó, giá xăng dầu liên tục biến động.

Tác động từ những yếu tố trên dẫn đến tổng trị giá xuất nhập khẩu chịu thuế của cả nước trong 6 tháng đầu năm giảm 21%. Trong đó, kim ngạch nhập khẩu chịu thuế đạt 53,3 tỷ USD, giảm 21% và kim ngạch xuất khẩu chịu thuế đạt 3,2 tỷ USD, giảm 24,5% so với cùng kỳ năm trước. 

Do vậy, tính chung 6 tháng đầu năm, ngành Hải quan mới chỉ thu đạt 183.744  tỷ đồng, bằng 43,2% dự toán, giảm 19,2% so với cùng kỳ năm trước. Đặc biệt, theo đánh giá của Tổng cục Hải quan, sau khi trừ các khoản ước giảm thu thì dự kiến thu NSNN năm 2023 đạt 353.000 tỷ đồng, bằng 83% dự toán được giao, giảm 19% (tương đương giảm 84.350 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm trước.

Để đảm bảo nguồn thu NSNN

Trước tình hình kinh tế - xã hội trên thế giới cũng như trong nước dự báo sẽ còn đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, để hoàn thành nhiệm vụ NSNN trong năm 2023, Tổng cục Hải quan đề xuất các giải pháp để đảm bảo nguồn thu NSNN như sau:

Thứ nhất, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo hướng đơn giản, rõ ràng, minh bạch, công khai, thuận tiện và thống nhất, phù hợp với các chuẩn mực quốc tế về hải quan, tạo thuận lợi hơn nữa cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh hàng hoá, phương tiện vận tải. Mở rộng việc ký kết nộp thuế điện tử với các ngân hàng thương mại theo Đề án nộp thuế 24/7 và triển khai mở rộng Chương trình nộp thuế điện tử doanh nghiệp nhờ thu.

Thứ hai, triển khai mạnh mẽ các giải pháp tăng thu NSNN theo Chỉ thị số 479/CT-TCHQ của Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan ngày 06/02/2023 về việc thực hiện đồng bộ quyết liệt các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, chống thất thu năm 2023.

Thứ ba, nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu. Tiếp tục áp dụng các chuẩn mực quốc tế, quy trình quản lý hải quan hiện đại nhằm tạo thuận lợi tối đa cho cộng đồng doanh nghiệp nhưng vẫn đảm bảo giám sát, quản lý chặt chẽ theo đúng quy định của pháp luật.

Thứ tư, tăng cường chống thất thu qua công tác kiểm tra, giám sát hải quan, quản lý thuế, kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành, kiểm tra nội bộ. Đẩy mạnh đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại; chủ động rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý nợ thuế phát sinh trước ngày 01/01/2023; không để phát sinh nợ mới trong năm 2023 qua công tác thanh tra, kiểm tra…

Thứ năm, thực hiện rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý các khoản nợ thuế phát sinh trước ngày 01/01/2023 theo 04 nhóm: Nhóm nợ khó thu; Nhóm nợ chờ xử lý; Nhóm nợ được khoanh; Nhóm nợ có khả năng thu hồi, đồng thời áp dụng các giải pháp phù hợp theo quy định của pháp luật đối với từng nhóm nợ theo đúng hướng dẫn tại quy trình quản lý nợ thuế và các khoản thu khác đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu ban hành kèm theo Quyết định số 2317/QĐ-TCHQ ngày 24/10/2022 của Tổng cục Hải quan.