Bà Hoàng Thị Lan Anh - Phó trưởng Ban Cải cách và Hiện đại hóa (Tổng cục Thuế) cho biết, qua rà soát, hiện nay có 5 nhóm đối tượng người nộp thuế đang được cơ quan thuế quản lý, đó là nhóm người nộp thuế là doanh nghiệp, tổ chức hoạt động kinh doanh, là cơ quan chi trả thu nhập, là cá nhân và nhóm đối tượng khác.

Để có cách hiểu thống nhất về từng nhóm đối tượng, đại diện Tổng cục Thuế cho biết, nhóm nghiên cứu đã đưa ra các khái niệm cho mỗi nhóm đối tượng người nộp thuế.

Với nhóm người nộp thuế là các doanh nghiệp, đối tượng này được thành lập theo Luật doanh nghiệp. Đây là nhóm người nộp thuế đóng góp phần lớn số thu cho ngân sách nhà nước (NSNN) (khoảng 75% số thu trừ dầu, trừ đất) và thực hiện phần lớn các thủ tục hành chính thuế (270/300 thủ tục hành chính thuế).

Do là đối tượng đông đảo nhất, nên việc quản lý thuế đối với nhóm người nộp thuế là doanh nghiệp tác động rất lớn trong quá trình đánh giá hiệu lực, hiệu quả của cơ quan thuế; đánh giá gánh nặng tuân thủ về thuế hay so sánh mức độ thuận lợi về thuế của các quốc gia.

Do quy mô của nhóm người nộp thuế là doanh nghiệp rất khác nhau, dẫn đến yêu cầu quản lý thuế, kế toán cũng khác nhau, khả năng tiếp cận thông tin về thuế và chi phí tuân thủ khác nhau.

Với nhóm người nộp thuế là tổ chức có hoạt động kinh doanh, theo bà Lan Anh, “tổ chức” ở đây được hiểu là một nhóm người, một đơn vị hành chính sự nghiệp, có hoạt động kinh doanh và phát sinh thuế thường xuyên, hoặc không thường xuyên, không đăng ký thành lập doanh nghiệp theo Luật Doanh nghiệp.

Tổ chức này có đăng ký thuế, không phân chia theo quy mô doanh thu hay tiền thuế phải nộp. Không thực hiện chế độ kế toán doanh nghiệp, không tổ chức bộ máy kế toán, hoặc áp dụng kế toán hành chính sự nghiệp. Tính, khai và nộp các loại thuế: GTGT, TNDN, TNCN.

Nhóm người nộp thuế là cơ quan chi trả thu nhập, nhóm này không có hoạt động kinh doanh, chỉ chi trả tiền lương, tiền công và khấu trừ tại nguồn đối với thuế TNCN. Thực hiện nghĩa vụ khấu trừ thuế TNCN và khai quyết toán thuế TNCN.

Nhóm người nộp thuế là cá nhân, là cá nhân kinh doanh hoặc cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công phải nộp thuế. Nhóm này phân ra thành 2 nhóm nhỏ là cá nhân kinh doanh (doanh thu dưới 100tr đồng/năm thì được miễn thuế; doanh thu trên 100tr đồng/năm thì nộp các loại thuế GTGT, TNCN và các loại thuế khác theo hoạt động kinh doanh).

Nhóm này hiện đang thực hiện nộp thuế khoán theo số tính của cơ quan thuế và nộp thuế theo hóa đơn phát sinh. Cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công thì khai thuế trực tiếp, hoặc khấu trừ thuế TNCN thông qua cơ quan chi trả thu nhập.

Đối với nhóm các đối tượng khác, đây là những người nộp thuế thực hiện nộp thuế từng lần phát sinh như: Thuế trước bạ; thuế TNCN do chuyển nhượng bất động sản; thuế sử dụng đất phi nông nghiệp…

Với việc phân loại nhóm đối tượng người nộp thuế nêu trên, tới đây Tổng cục Thuế sẽ có những giải pháp quản lý từng nhóm đối tượng phù hợp, cũng như sẽ đưa ra những phương pháp hỗ trợ phù hợp với từng nhóm để nâng cao hiệu quả tuân thủ pháp luật về thuế.