Tham dự hội nghị có Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn; đại diện các cơ quan, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ Tài chính và đại diện UBND TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh.

Mới ghi nhận 544 hóa đơn điện tử từ máy tính tiền

Phát biểu mở đầu hội nghị, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, thực hiện Chiến lược phát triển ngành Thuế với sứ mệnh hướng tới tài chính số, trong những năm qua, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đã triển khai thực hiện các ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động thuế.

Đặc biệt, năm 2022, đã triển khai hóa đơn điện tử trên toàn quốc (từ ngày 1/7/2022); ra mắt Cổng thông tin thương mại điện tử xuyên biên giới; Cổng thông tin thương mại điện tử trong nước. Đến nay, đã có 42 tập đoàn nước ngoài đã nộp thuế, trong đó, năm 2022 thu được gần 3.500 tỷ đồng và trong tháng đầu của năm 2023 thu được khoảng 1.800 tỷ đồng.

Đồng thời, ngành Thuế đã triển khai đấu tranh chống gian lận thuế trong chuyển nhượng bất động sản, chuyển giá, trốn thuế. Nhờ đó, kết quả thu ngân sách năm 2022 mặc dù đã thực hiện các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế với gần 233.000 tỷ đồng, nhưng thu ngân sách vẫn đạt và vượt dự toán thu 400 nghìn tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương là 195 nghìn tỷ đồng. Đây là một thành tựu nổi bật chưa từng có.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, Bộ Tài chính được giao phối hợp với Bộ Công an cùng các bộ, ngành tổ chức triển khai. Bộ Tài chính luôn tạo điều kiện cho doanh nghiệp, hỗ trợ hộ kinh doanh trên tinh thần khoan sức dân để thúc đẩy nền kinh tế phát triển. Tuy nhiên, cần phải đảm bảo công bằng trong thực hiện nghĩa vụ thuế, do vậy, Bộ Tài chính phối hợp cùng Bộ Công an tổ chức hội nghị này cùng các bộ, ngành, địa phương bàn giải pháp triển khai thực hiện.

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh, triển khai Luật Quản lý thuế 2019, Nghị định số 123/2020/NĐ-CP và Thông tư số 78/2021/TT-BTC, từ ngày 01/07/2022, hóa đơn điện tử đã được triển khai trên toàn quốc đối với các doanh nghiệp và hộ kinh doanh. Theo đó, 100% các doanh nghiệp, hộ kinh doanh hoạt động trong lĩnh vực trực tiếp đến người tiêu dùng đã sử dụng hóa đơn điện tử.

Tuy nhiên, các hình thức hóa đơn điện tử thông thường như hóa đơn có mã, hóa đơn không mã triển khai trong thời gian qua chưa đáp ứng tốt cho một số hoạt động đặc thù; có thời gian hoạt động thường xuyên, liên tục, giá trị từng hóa đơn không nhiều nhưng số lượng hóa đơn rất lớn như: hoạt động kinh doanh ăn uống, nhà hàng, khách sạn, dịch vụ vui chơi giải trí, siêu thị, kinh doanh vàng...

Để đáp ứng tốt hơn việc sử dụng hóa đơn điện tử của những ngành nghề đặc thù này, ngành Thuế đã xây dựng giải pháp và chính thức vận hành hệ thống hóa đơn điện từ khởi tạo từ máy tính tiền từ ngày 15/12/2022. Trong hơn 1 tháng chính thức vận hành, mặc dù đã có 805 cơ sở kinh doanh được chấp nhận sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính nhưng vẫn đồng thời sử dụng hình thức hóa đơn điện tử khác nên trên hệ thống mới chỉ ghi nhận được 544 hóa đơn điện tử từ máy tính tiền được gửi về hệ thống. Con số này rất thấp so với yêu cầu cần phải chuyển đổi hình thức hóa đơn điện tử thông thường sang hình thức hóa đơn điện tử từ máy tính tiền.

Phối hợp xây dựng giải pháp, lộ trình triển khai

Phát biểu tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Duy Ngọc cho rằng, những nỗ lực trong ứng dụng công nghệ thông tin của Bộ Tài chính đã đáp ứng được yêu cầu về quản lý thuế. Tuy nhiên, việc đưa ra các giải pháp về hóa đơn điện từ khởi tạo từ máy tính tiền rất gian nan để triển khai một cách khả thi. Thứ trưởng nhận định, đây là xu thế thế giới chứ không chỉ riêng Việt Nam để hạn chế tối đa thất thu thuế.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc, cần phải đảm bảo tính pháp lý, các văn bản, thông tư đến nghị định, luật để đảm bảo bắt buộc phải chấp hành theo Luật Thuế. Trong việc triển khai hóa đơn điện từ khởi tạo từ máy tính tiền, hiện nay là động viên khuyến khích, chưa bắt buộc. Do đó, để triển khai hiệu quả cần đảm bảo tính pháp lý chặt chẽ.

Về công cụ cho cơ quan nhà nước và cá nhân, tập thể thực hiện nghĩa vụ thuế, cần tính đến vấn đề tiêu chuẩn và lưu hành đối với máy thanh toán làm sao bảo mật dữ liệu. Bên cạnh đó, việc xử lý hành chính phải đảm bảo đúng quy định; nghĩa vụ thuế phải đúng, đủ và động viên người dân tham gia; tính toán thời điểm kết nối mã số thuế cá nhân với căn cước công dân.

Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc cho rằng, cần sẵn sàng kết nối dữ liệu, trong đó có liên quan đến dữ liệu quản lý của Bộ Kế hoạch và Đầu tư về doanh nghiệp, hộ kinh doanh; cùng với đó là dữ liệu thuế, dữ liệu dân cư. Thứ trưởng đề nghị Tổng cục Thuế sớm xác thực dữ liệu, đảm bảo mỗi người dân có 1 mã số thuế đúng, chính xác, để quản lý, kết nối chia sẻ. Điều này sẽ giúp thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm về thuế.

Cùng với công tác tuyên truyền, Thứ trưởng Nguyễn Duy Ngọc đề nghị Bộ Tài chính phối hợp cùng các bộ, ngành đặt ra lộ trình và chọn đơn vị làm thí điểm để từ đó rút kinh nghiệm.

Về phía Bộ Công an, Thứ trưởng khẳng định, Bộ sẽ phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính để xây dựng lộ trình tuyên truyền, tập trung đấu tranh, phòng ngừa, xử lý trường hợp vi phạm trong thất thu thuế, đặc biệt là công tác triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Kết luận hội nghị, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định, Bộ Tài chính sẽ tiếp thu các ý kiến tại hội nghị để nghiên cứu và tiếp tục lấy ý kiến của các bộ, ngành để có kế hoạch triển khai. Trong đó, dự kiến sẽ đề xuất có chương trình hành động và mở hội nghị triển khai trong toàn quốc.

Bộ Tài chính cũng sẽ lựa chọn khoảng 3 địa phương (TP. Hà Nội, TP. Hải Phòng và TP. Hồ Chí Minh) để phấn đấu 100% kết nối hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền vào hệ thống dữ liệu của cơ quan thuế. Trong đó, tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm là nhà hàng, khách sạn, siêu thị, kinh doanh vàng bạc… Cùng với đó là hoàn thiện khung khổ pháp lý; đẩy mạnh tuyên truyền; có quy định về chương trình hóa đơn may mắn; tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về hóa đơn...

Tại hội nghị, đại diện Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công Thương, Văn phòng Chính phủ, Bộ Thông tin và truyền thông, Bộ Tư pháp đều đánh giá cao những nỗ lực của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế trong việc số hóa công tác quản lý thuế với hoạt động thương mại, trong đó có việc vận hành hệ thống hóa đơn điện từ khởi tạo từ máy tính tiền.

Đại diện các bộ, ngành đều cho rằng, đây là một trong những giải pháp quan trọng, trọng tâm trong năm 2023, các bộ, ngành sẽ tích cực phối hợp cùng Bộ Tài chính để thúc đẩy triển khai trong thời gian tới.