Tăng cường quản lý phát triển điện mặt trời mái nhà
Thời gian qua, nhiều chủ đầu tư hệ thống điện mặt trời mái nhà (ĐMTMN) vẫn chưa thực hiện đầy đủ các quy định liên quan. Bên cạnh đó, công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực này vẫn còn nhiều khó khăn, bất cập.
Trên địa bàn toàn tỉnh Đắk Lắk hiện có trên 5.350 khách hàng đầu tư hệ thống ĐMTMN, với tổng công suất lắp đặt 650 MWp. Có thể thấy, các công trình ĐMTMN bước đầu đã phát huy hiệu quả trong khai thác thế mạnh về năng lượng tái tạo của tỉnh, bổ sung thêm sản lượng cho lưới điện, góp phần phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương.
Tuy nhiên, phát triển hệ thống ĐMTMN vẫn còn một số bất cập từ nhiều phía, công tác quản lý của các huyện, thị xã, thành phố còn những hạn chế do chưa có văn bản hướng dẫn một cách thống nhất, cụ thể của các cơ quan chức năng.
Theo rà soát của Sở Công thương Đắk Lắk, mặc dù UBND tỉnh đã phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2021 của các địa phương, tạo điều kiện chủ đầu tư trang trại lắp đặt hệ thống ĐMTMN hoàn thiện, bổ sung hồ sơ còn thiếu, nhưng các trang trại này chưa sử dụng đất đúng mục đích, chưa hoàn thiện các thủ tục đăng ký để chuyển đổi mục đích sử dụng đất phù hợp với quy định. Vẫn còn tồn tại nhiều công trình có mục tiêu dự án chưa phù hợp, chưa có đủ giấy phép xây dựng.
Đối với công tác quản lý quy hoạch xây dựng, quy hoạch đất đai, các địa phương đang triển khai lập điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng nông thôn, trong quá trình triển khai lập quy hoạch xác định các vị trí xây dựng điện năng lượng, tuy nhiên, một số đơn vị đầu tư trang trại chưa hoàn thiện về hồ sơ, thủ tục đất đai. Về tổ chức sản xuất tại các trang trại nông nghiệp, nhiều chủ đầu tư chưa thực hiện nghiêm túc phương án, mô hình kinh tế trang trại, tờ khai kinh tế trang trại đã đăng ký với cơ quan chức năng; các công trình chưa thực hiện việc sản xuất, chăn nuôi vẫn triển khai xây dựng công trình năng lượng.
Theo Giám đốc Sở Công thương Đắk Lắk Lưu Văn Khôi, để tạo điều kiện thuận lợi nhằm khai thác hiệu quả hệ thống ĐMTMN, các sở, ngành có liên quan cần tiếp tục tăng cường công tác hướng dẫn, tạo điều kiện để địa phương triển khai việc cập nhật, điều chỉnh tổng thể quy hoạch xây dựng nông mới thời kỳ 2021 - 2035 trên địa bàn cấp huyện và điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021 - 2030 phù hợp với quy định hiện hành; có chiến lược, chính sách lâu dài để phát triển ổn định và vận hành có hiệu quả hệ thống ĐMTMN; tạo điều kiện, ban hành chính sách phù hợp với các quy định của pháp luật để nhà đầu tư, doanh nghiệp cá nhân hoạt động hiệu quả, tránh lãng phí nguồn kinh phí đã đầu tư, đặc biệt là đối với các trang trại sản xuất nông nghiệp có lắp đặt hệ thống điện năng lượng.
Để chấn chỉnh những hạn chế trong phát triển hệ thống ĐMTMN, ngày 25/10/2021, UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện công tác quản lý về lĩnh vực này một cách chặt chẽ, đảm bảo quy định của pháp luật.
Theo đó, UBND tỉnh Đắk Lắk yêu cầu các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền và quy định của pháp luật liên quan đối với các chủ đầu tư hệ thống ĐMTMN vi phạm quy định về sử dụng đất không đúng mục đích, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; xây dựng công trình trái phép; sản xuất tại các trang trại nông nghiệp không đảm bảo các tiêu chí… Với những trường hợp chủ đầu tư cố tình không thực hiện các thủ tục, phải kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định như: phạt vi phạm hành chính, cưỡng chế tháo dỡ công trình xây dựng trái phép…
Bên cạnh đó, các sở, ngành liên quan tiếp tục theo dõi, chủ động phối hợp, xử lý những vướng mắc của các huyện, thị xã, thành phố, đồng thời hướng dẫn cụ thể chế tài xử lý vi phạm đối với trường hợp chủ đầu tư trang trại nông nghiệp, công trình xây dựng, dân dụng có mái cho thuê để lắp đặt hệ thống ĐMTMN và chủ đầu tư công trình điện mái nhà không tuân thủ quy định của pháp luật.
UBND tỉnh cũng yêu cầu Công ty Điện lực Đắk Lắk phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố và các ngành liên quan trong việc kiểm tra, hướng dẫn, nhắc nhở các chủ đầu tư, doanh nghiệp, cá nhân đầu tư hệ thống ĐMTMN thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm; quản lý vận hành bảo đảm an toàn hệ thống điện, hạn chế việc cắt giảm công suất ĐMTMN đối với các chủ đầu tư tuân thủ đầy đủ quy định của pháp luật; đồng thời, xem xét việc tiết giảm công suất hoặc tách đấu nối đối với các chủ đầu tư có vi phạm.
Đối với chủ đầu tư hệ thống ĐMTMN, chủ đầu tư trang trại nông nghiệp, công trình xây dựng, dân dụng có mái cho thuê để lắp đặt hệ thống ĐMTMN, phải khẩn trương phối hợp với chính quyền địa phương rà soát các thủ tục về đất đai, xây dựng, tổ chức sản xuất trang trại nông nghiệp, quy định về an toàn vận hành hệ thống ĐMTMN, phòng cháy chữa cháy… để hoàn thiện các thủ tục theo đúng quy định của pháp luật.
Công ty Điện lực Đắk Lắk đã áp dụng phần mềm quản lý ĐMTMN để phục vụ công tác quản lý hồ sơ cùng các dữ liệu liên quan. Chương trình này hỗ trợ theo dõi thông số, tình trạng vận hành và dự báo công suất phát các hệ thống; cảnh báo sản lượng bất thường theo sản lượng ước tính tương ứng công suất lắp đặt; tự động so sánh sản lượng phát với các hệ thống cùng mức công suất trong khu vực.