Tăng hiệu quả quản lý, sử dụng ngân sách Nhà nước
Ngày 24/9, Kiểm toán Nhà nước (KTNN) và Hiệp hội Kế toán Công chứng Vương quốc Anh (ACCA) phối hợp tổ chức hội thảo “Nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng NSNN qua hoạt động kiểm toán của KTNN” tại Hà Nội. Mục đích nhằm lấy ý kiến đóng góp rộng rãi của cơ quan của Chính phủ, các bộ, ngành, các chuyên gia, nhà khoa học, các nhà quản lý trong và ngoài nước về vấn đề tăng cường năng lực của KTNN trong việc xây dựng, triển khai thực hiện các phương pháp kiểm toán và nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng NSNN qua hoạt động kiểm toán của KTNN.
Hội thảo có sự tham gia của Giáo sư Teo Chee Kiang, Nguyên Phó Tổng Kiểm toán Singapore, các chuyên gia đến từ KTNN, Hội Kế toán và Kiểm toán Việt Nam và một số cơ quan của Chính phủ, các bộ, ngành và TP. Hà Nội, các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, các trường Đại học, Học viện, Viện nghiên cứu, các hiệp hội nghề nghiệp…
Thảo luận tại Hội thảo, các diễn giả tập trung vào một số nội dung lớn sau:
Một là, nghiên cứu các yêu cầu đặt ra đối với KTNN trong việc quản lý, sử dụng các nguồn lực công từ nhiều góc độ khác nhau: Các nhà quản lý kinh tế, các nhà khoa học, các hiệp hội nghề nghiệp…; thảo luận, làm rõ mục đích, ý nghĩa của việc xác định các tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả trong KTNN.
Hai là, đánh giá thực trạng và phương pháp xác định các tiêu chí đánh giá tính kinh tế, hiệu lực, hiệu quả trong kiểm toán các đơn vị quản lý tài chính công thuộc các lĩnh vực: ngân sách, dự án đầu tư xây dựng công trình, chương trình mục tiêu quốc gia, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, tổ chức tài chính ngân hàng. Từ đó, phân tích các kết quả đã đạt được cũng như những hạn chế còn tồn tại; thảo luận và tồn tại; thảo luận và đề xuất những giải pháp hoàn thiện.
Ba là, thảo luận về kinh nghiệm xác định các tiêu chí đánh giá trong KTNN của KTNN Singapore; định hướng phương pháp xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá trong kiểm toán hoạt động của KTNN Việt Nam.
Phát biểu tại hội thảo, GS.TS Đoàn Xuân Tiên, Phó Tổng KTNN nhấn mạnh, chất lượng kiểm toán đang ngày càng được nâng cao, kết quả kiểm toán được Chính phủ, Quốc hội, các bộ, ngành, địa phương sử dụng ngày càng nhiều trong việc xem xét, phê chuẩn dự toán, quyết toán ngân sách và trong các hoạt động quản lý, xây dựng chế độ chính sách kinh tế - xã hội… Tuy nhiên, với nhiều lý do khách quan cũng như chủ quan, chất lượng tổ chức kiểm toán NSNN của KTNN hiện vẫn còn khoảng cách so với yêu cầu đặt ra. Thực tế cho thấy, kiểm toán NSNN vẫn chủ yếu thông qua kiểm toán tài chính, kiểm toán tuân thủ, còn nặng về phát hiện sai sót nên kiểm toán gần giống thanh tra, kiểm tra chứ chưa tập trung vào tính xác thực của báo cáo số liệu. Do đó, thông tin về tính kinh tế, hiệu quả của quá trình tạo lập, quản lý, sử dụng NSNN còn chưa nhiều.
Đồng tình với quan điểm trên, GS.TS Nguyễn Công Nghiệp, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài chính cho rằng, hoạt động kiểm toán của KTNN đối với NSNN đã tạo được tính răn đe để những đối tượng sử dụng NSNN làm việc cẩn thận hơn. Đặc biệt, đáng chú ý nhất là LuậtNSNN đã giúp giải quyết được một số vướng mắc căn bản trong quá trình thực hiện như: quy định rõ hơn về ứng ngân sách, quy định về hỗ trợ chi địa phương, cách tính bội chi ngân sách… Vậy nhưng, phạm vi của KTNN còn hạn hẹp, không đủ lực lượng để đi xuống kiểm toán ngân sách đến cấp huyện xã. Do đó, mỗi Hội đồng Nhân dân cấp huyện, xã cần có ban kiểm toán riêng để kiểm soát thu chi ngân sách một cách chi tiết hơn. Bên cạnh đó, KTNN hiện vẫn tập trung nhiều hơn vào kiểm toán tài chính và kiểm toán tuân thủ, còn kiểm toán hoạt động về hiệu quả sử dụng nguồn vốn, phân bổ ngân sách cho đầu tư, con người… vẫn còn yếu. Do đó, KTNN cần cải thiện hình thức kiểm toán này để hỗ trợ, tham mưu cho Chính phủ, Quốc hội về việc sử dụng NSNN cho hiệu quả hơn...