Kinh tế Trung Quốc tăng trưởng chậm lại

Tổng cục Thống kê Trung Quốc công bố sáng 16/7 cho biết, nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới này tăng trưởng 6,7% trong quý II, giảm nhẹ so với mức 6,8% trong quý I.

Mức giảm này không nằm ngoài dự báo và vẫn đáp ứng được mục tiêu tăng trưởng năm 2018 khoảng 6,5% dù cuộc chiến thương mại với Washington đã làm thị trường bất động sản và xuất khẩu của Trung Quốc giảm, làm gia tăng rủi ro cho nền kinh tế này.   

Khi cuộc giao thương với Washington không có dấu hiệu tăng trưởng và khu vực ngoại thương tiếp tục đè nặng lên nền kinh tế Trung Quốc, dữ liệu được cập nhật càng kịp thời càng chỉ ra rằng tăng trưởng càng chậm vào nửa cuối năm.

Tăng trưởng về đầu tư tài sản cố định nửa đầu năm, bao gồm chi tiêu cho nhà ở, nhà máy, đường và cảng đạt mức thấp kỷ lục, trong khi sản lượng công nghiệp tháng 6 cũng ở mức 6%, mức tăng trưởng thấp nhất trong vòng 2 năm trở lại đây.

Dữ liệu đè nặng lên thị trường châu Á, thêm vào những lo ngại về tác động từ cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đối với nền kinh tế toàn cầu và Trung Quốc. Chỉ số Tổng hợp Thượng Hải SSEC và chỉ số blue-chip CSI300 là 2 chỉ số có hoạt động tệ nhất thế giới trong năm nay, mỗi chỉ số giảm hơn 0,6%. Chỉ số toàn thị trường châu Á-Thái Bình Dương ngoài Nhật Bản MSCI giảm 0,4%.

Trên cơ sở hàng quý, tăng trưởng đã tăng 1,8% từ 1,4% trong quý đầu tiên, đánh bại kỳ vọng tăng trưởng 1,6%, chủ yếu được hỗ trợ bởi tiêu thụ trong nước.

Mặc dù tổng sản lượng nhà máy tăng chậm hơn, các nhà máy thép của Trung Quốc vẫn sản xuất ra số lượng kỷ lục vật liệu xây dựng vào tháng 6 vì các nhà sản xuất đổ xô vào tiền mặt với tỷ suất lợi nhuận khổng lồ.

Hỗ trợ từ Chính phủ

Nền kinh tế Trung Quốc đã gặp khó khăn từ vụ đàn áp nhiều năm đối với việc cho vay rủi ro đã làm tăng chi phí vay của công ty, khiến ngân hàng trung ương bơm thêm tiền bằng cách cắt giảm các yêu cầu dự trữ bắt buộc cho người cho vay.

Dữ liệu hôm thứ Sáu cho thấy, xuất khẩu của Trung Quốc tăng trưởng mạnh trong tháng 6, mặc dù các nhà phân tích cho rằng, việc phân bổ chi phí vận chuyển trước khi thuế quan có hiệu lực có thể đã dẫn đến gia tăng về xuất khẩu.

Chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tăng rủi ro trong chiến tranh thương mại của mình với Trung Quốc và  cho biết Mỹ sẽ đánh 10% thuế quan đối với hàng nhập khẩu trị giá 200 tỷ USD của Trung Quốc. Mối đe dọa đó chỉ xảy ra vài ngày sau khi cả hai quốc gia đã trả đũa nhau về thuế quan đối với hàng hóa trị giá 34 tỷ USD.

Thị trường bất động sản, động lực tăng trưởng kinh tế quan trọng, cũng chậm lại, khi đầu tư bất động sản tăng trưởng thấp nhất trong sáu tháng vào tháng 6, với doanh thu cũng bị sụt giảm.

Đối mặt với nhu cầu trong nước giảm và rủi ro chiến tranh thương mại, các nhà hoạch định chính sách của Trung Quốc đã bắt đầu đẩy mạnh hỗ trợ cho nền kinh tế.

Tuy vậy, một số nhà phân tích đang kêu gọi các biện pháp mạnh mẽ hơn.

"Nếu tình hình tồi tệ hơn rất nhiều so với những gì chúng tôi nghĩ tôi nghĩ rằng, chính quyền Trung Quốc cần phải tăng cường các biện pháp hỗ trợ, cả về tài chính và tiền tệ", Iris Pang, Chuyên gia kinh tế Trung Quốc tại ING tại Hồng Kông cho biết.

Hôm thứ Hai phát ngôn viên Tổng cục Thống kê của Trung Quốc - Mao Shengyong nói với các phóng viên rằng, ông hy vọng nhiều dự án hạ tầng sẽ được khởi công sau khi Bắc Kinh hoàn thành việc thanh tra các khoản nợ  của chính quyền địa phương.

Đầu tư tài sản cố định vào cơ sở hạ tầng tăng 7,3% trong nửa đầu năm nay, so với 21,1% trong nửa đầu năm 2017.

Hỗ trợ từ người tiêu dùng

Trung Quốc đang mong đợi chi tiêu của người tiêu dùng có thể thúc đẩy nền kinh tế khi nước này tái cân bằng từ đầu tư chính phủ và khu vực xuất khẩu, nhưng bằng chứng trong nửa đầu năm cho thấy, ít khả quan hơn so với số liệu thống kê được đề xuất.

Tiêu thụ cuối cùng đóng góp 78,5% tăng trưởng nửa đầu năm, so với 63,4% trong cùng kỳ năm ngoái, và cao hơn ngay cả trong quý đầu, khi chi tiêu thường đạt mức cao điểm do ảnh hưởng của dịp nghỉ năm mới của Trung Quốc.

Nhưng số liệu này cũng bao gồm chi tiêu của Chính phủ và được đẩy lên khi xuất khẩu ròng là một yếu tố tiêu cực như năm nay.

Tăng trưởng trong bán lẻ tăng trở lại trong tháng 6, nhưng mức độ tăng trưởng hàng năm lại giảm xuống 9,4% từ 10,4% vào nửa đầu năm ngoái. Tỷ lệ thất nghiệp trong tháng 6 không thay đổi so với tháng 5 vẫn đạt mức 4,8%.

Trong khi các nhà kinh tế nói chung khá lạc quan với quỹ đạo tăng trưởng chậm của Trung Quốc, nhiều người vẫn cảnh giác với những rủi ro đến từ tranh chấp thương mại leo thang với Mỹ.

"Sự không chắc chắn về quy mô và thành phần thuế quan của Mỹ đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc đã làm giảm sự tự tin của doanh nghiệp và trì hoãn đầu tư, đặc biệt là đầu tư xuyên biên giới", Kuijs của Oxford Economics nhận định.

“Nếu Mỹ và Trung Quốc không nối lại đàm phán trong 2 tháng tới, căng thẳng sẽ còn leo thang đi kèm theo là những hệ lụy về kinh tế đối với bản thân 2 nước và cả nền kinh tế toàn cầu”.