Những động thái trên là tín hiệu cho sự bắt đầu của một cuộc chiến tranh thương mại tổng lực giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, sau một thời gian hai bên liên tục đe dọa áp thuế lên hàng hóa lẫn nhau, bắt đầu từ việc Tổng thống Mỹ Donald Trump dọa đánh thuế hàng Trung Quốc.

Vào lúc 11h01 phút trưa thứ Sáu theo giờ Việt Nam, Mỹ áp thuế 25% lên 800 mặt hàng có tổng kim ngạch 34 tỷ USD từ Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ mỗi năm. Phần 16 tỷ USD còn lại trong kế hoạch đánh thuế 50 tỷ USD hàng hóa này sẽ được triển khai sau 2 tuần.

Ngay lập tức, Bắc Kinh tuyên bố áp thuế tương tự lên 545 mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, bao gồm các mặt hàng nông sản, xe cộ và hải sản. Tổng giá trị nhập khẩu các mặt hàng này nhập từ Mỹ vào Trung Quốc hàng năm cũng là 34 tỷ USD - tờ Trung Quốc Nhật báo đưa tin.

Phát ngôn viên của Bộ Thương mại Trung Quốc nói rằng Bắc Kinh đã không "nổ phát súng đầu tiên", nhưng buộc phải đáp trả vì Mỹ "đã châm ngòi cuộc chiến tranh thương mại lớn nhất trong lịch sử kinh tế".

"Hành động này là sự bắt nạt thương mại điển hình", vị phát ngôn viên nói. "Điều đó gây tổn thất nghiêm trọng cho chuỗi công nghiệp toàn cầu, cản trở sự phục hồi của nền kinh tế toàn cầu, châm ngòi cho bất ổn thị trường toàn cầu, và sẽ ảnh hưởng nhiều hơn nữa đến các công ty đa quốc gia, doanh nghiệp và người tiêu dùng".

Bộ Thương mại Trung Quốc cũng tuyên bố sẽ báo cáo lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) ngay trong ngày thứ Sáu, cáo buộc Mỹ vi phạm luật thương mại quốc tế.

Tại cuộc họp báo hàng ngày ở Bắc Kinh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lu Kang nói nước này luôn phản đối chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch và sức ép đơn phương trong thương mại là điều vô nghĩa.

Căng thẳng thương mại âm ỉ bấy lâu giữa Mỹ và Trung Quốc bị thổi bùng lên vào tháng 4, sau khi chính quyền ông Trump công bố kế hoạch đánh thuế hàng Trung Quốc và cáo buộc nước này sử dụng chiến thuật "không bình đẳng" để đạt thặng dư thương mại lớn với Mỹ, đánh cắp công nghệ Mỹ.

Ngoài ra, Nhà Trắng cũng gây sức ép đòi Quốc hội Mỹ thắt chặt các quy chế giám sát đối với các công ty Trung Quốc đầu tư vào lĩnh vực công nghệ Mỹ.

Trung Quốc không hề nhượng bộ, mà thay vào đó không ngần ngại tuyên bố sẽ đáp trả tương xứng bất kỳ biện pháp thương mại nào của Washington.

Hai bên đã trải qua ba vòng đàm phán nhằm hạ nhiệt căng thẳng, nhưng không mang lại kết quả. Ở thời điểm hiện tại, chưa có dấu hiệu nào cho thấy hai nước sẽ sớm đi đến được một thỏa thuận để giải quyết mâu thuẫn.

Thậm chí, vào ngày thứ Năm, ông Trump còn dọa sẽ áp thuế lên tổng cộng hơn 500 tỷ USD hàng Mỹ.

Nhiều nhà quan sát quốc tế không đồng tình với cách làm của ông Trump, nói rằng những lời đe dọa mang màu sắc bảo hộ thương mại sẽ xói mòn các chính sách thương mại tự do vốn giữ vai trò định hình thương mại toàn cầu trong nhiều thập kỷ qua.

Thị trường tài chính châu Á ngày thứ Sáu phản ứng khá bình tĩnh với những diễn biến mới nhất về xung đột thương mại Mỹ-Trung. Đồng Nhân dân tệ vào đầu giờ chiều theo giờ Việt Nam giảm giá khoảng 0,4% so với đồng USD.

Cùng thời điểm, chỉ số MSCI châu Á-Thái Bình Dương không bao gồm Nhật Bản tăng 0,6%, sau khi giảm 0,5% vào buổi sáng.

Chỉ số Shanghai Composite Index của chứng khoán Trung Quốc tăng 0,4% sau khi giảm 1,6% vào buổi sáng. Chỉ số Nikkei của chứng khoán Nhật tăng 1,1%, thoát đáy 3 tháng thiết lập hôm thứ Năm.