Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 1163/CĐ-TTg ngày 13/12/2022 về thị trường TPDN.

Công điện của Thủ tướng Chính phủ nêu rõ: Thực hiện Nghị quyết số 156/NQ-CP ngày 06/12/2022 của Chính phủ về phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11/2022, đồng thời để bảo đảm thị trường TPDN hoạt động lành mạnh, minh bạch, an toàn, hiệu quả và phát triển bền vững, góp phần tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính khẩn trương có các biện pháp kịp thời, hiệu quả để chấn chỉnh, ổn định, thúc đẩy hoạt động của thị trường TPDN, bảo đảm thị trường hoạt động công khai, an toàn, lành mạnh, minh bạch, hiệu quả và phát triển bền vững. Đồng thời, có các biện pháp hiệu quả để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của nhà đầu tư theo đúng quy định pháp luật.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu khẩn trương rà soát, đánh giá kỹ lưỡng, cụ thể khả năng thanh toán, chi trả của các tổ chức phát hành TPDN, nhất là các trái phiếu đến hạn thanh toán trong năm 2022 và năm 2023; chủ động có biện pháp cụ thể, hiệu quả xử lý theo thẩm quyền, trường hợp vượt thẩm quyền thì đề xuất ngay các biện pháp phù hợp, hiệu quả, bảo đảm tuyệt đối an toàn, an ninh thị trường tài chính, tiền tệ.

Yêu cầu các tổ chức phát hành thực hiện nghĩa vụ hoàn trả gốc, lãi theo đúng cam kết; trường hợp có khó khăn, tổ chức phát hành trái phiếu chủ động đàm phán với nhà đầu tư để xem xét có các biện pháp hài hòa, hợp lý, hiệu quả để cơ cấu lại các khoản nợ trái phiếu, cơ cấu lại lãi suất, thời hạn thanh toán, các điều kiện chi trả, thanh toán, phù hợp với tình hình thực tế, theo tinh thần "lợi ích hài hòa, khó khăn chia sẻ" và theo đúng quy định pháp luật hiện hành.

Bên cạnh đó, chủ động đẩy mạnh hơn nữa theo thẩm quyền việc quản lý nhà nước về phát hành TPDN nhất là chống tiêu cực, lợi dụng trục lợi chính sách và các hoạt động không lành mạnh khác để đảm bảo thị trường hoạt động lành mạnh, an toàn, công khai, minh bạch, bền vững.

Khẩn trương đánh giá, rà soát kỹ, đề xuất việc sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các văn bản pháp lý liên quan đến phát hành TPDN, nhất là việc phát hành riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán TPDN ra thị trường quốc tế. Có các biện pháp cụ thể để bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả, quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của nhà đầu tư, các chủ thể liên quan và an toàn, an ninh thị trường tài chính, tiền tệ; trình Chính phủ trước ngày 20/12/2022.

Trước đó, tại buổi họp báo Chính phủ chiều 01/12/2022, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cho biết, thị trường TPDN hiện đang gặp khó khăn, đặc biệt là TPDN phát hành riêng lẻ. Khối lượng phát hành TPDN tính từ đầu năm đến ngày 25/11/2022 đạt 331,8 nghìn tỷ đồng, giảm 31,6% so với cùng kỳ năm 2021.

Đánh giá về thị trường trái phiếu DN thời gian qua, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, niềm tin của các nhà đầu tư vào thị trường trái phiếu giảm sút đã ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển ổn định, bền vững của thị trường.

Nhiều nguyên nhân được chỉ ra, trong đó phải kể đến một số vụ việc vi phạm trong hoạt động phát hành từ doanh nghiệp cho đến ngân hàng thương mại. Bên cạnh đó, tình trạng lan truyền tin đồn thất thiệt cũng ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị trường trái phiếu. Trong khi đó, không ít doanh nghiệp phát hành gặp khó khăn về thanh khoản, dòng tiền...

Để giải quyết, chấn chỉnh tình trạng trên, cũng như đưa thị trường vận hành ổn định trở lại, ngày 16/9/2022, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 65/2022/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 quy định về chào bán, giao dịch TPDN riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán TPDN ra thị trường quốc tế. Nghị định này được kỳ vọng giúp tăng cường tính công khai, minh bạch, xử lý các vấn đề bất cập cũng như bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư.

Tuy nhiên, tình hình thị trường trái phiếu thay đổi, diễn biến rất nhanh trong những tháng vừa qua từ khi Nghị định số 65/2022/NĐ-CP ra đời. Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rà soát ngay các chính sách, kể cả Nghị định số 65/2022/NĐ-CP để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với tình thực tiễn, để thị trường hoạt động quay trở lại.

Thực hiện nghiêm túc chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã khẩn trương và dự kiến trình Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ những vấn đề liên quan đến pháp lý nhằm giải quyết trong tháng 12, từ đó góp phần ổn định, đưa doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư sớm quay lại thị trường.

Trước đó, ngày 23/11, Bộ trưởng Bộ Tài chính cũng đã có buổi làm việc trực tiếp với 37 doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ có khối lượng lớn, thời gian đáo hạn vào cuối năm 2022 và đầu năm 2023 cùng gần 10 công ty chứng khoán có thị phần tư vấn lớn.

Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã có văn bản gửi tới tất cả các doanh nghiệp phát hành trái phiếu và yêu cầu các doanh nghiệp ưu tiên mọi nguồn lực để thực hiện đúng cam kết với các nhà đầu tư. Trường hợp có khó khăn khi thanh toán gốc, lãi trái phiếu cần có phương án thỏa thuận với các nhà đầu tư.

Bộ Tài chính yêu cầu các doanh nghiệp phải tuân thủ chế độ công bố thông tin về phát hành TPDN riêng lẻ theo quy định tại Nghị định số 153/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 của Chính phủ quy định về chào bán và giao dịch TPDN riêng lẻ tại thị trường trong nước, chào bán TPDN ra thị trường quốc tế, Nghị định số 65/2022/NĐ-CP ngày 16/9/2022 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 153/2020/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn.

Các doanh nghiệp phát hành cũng được khuyến nghị phải thuê các công ty tư vấn, kiểm toán độc lập, xếp hạng tín nhiệm, định giá để có kết quả công bố công khai với các nhà đầu tư.

Bộ Tài chính cũng khuyến cáo, nếu doanh nghiệp vi phạm pháp luật, cơ quan quản lý nhà nước sẽ xử lý nghiêm và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư trong bất kỳ hoàn cảnh nào.