Trong thực tế hiện nay, hoạt động thu, trả lãi từ hoạt động cấp tín dụng và nhận tiền gửi tại các tổ chức tín dụng (TCTD) đang thực hiện không thống nhất, có TCTD thực hiện tính, thu/trả lãi trên số ngày thực tế theo lịch (365 ngày hoặc 366 ngày), nhưng khi quy đổi lãi năm thỏa thuận trên hợp đồng về lãi suất ngày thì tính trên số ngày quy ước là 360 ngày dẫn đến tình trạng vướng mắc khó giải quyết thậm chí dẫn đến khiếu nại kéo dài giữa khách hàng và TCTD về việc áp dụng số ngày trong một năm để tính, thu/trả lãi. Theo đó, Dự thảo đã đề suất thống nhất quy định về số ngày trong 1 năm như Luật dân sự hiện hành là 1 năm có 365 ngày.
Cụ thể, Theo NHNN Việt nam, tại Điều 9, Quyết định 652/2001/QĐ-NHNN có quy định cứng thời gian chuẩn để tính lãi theo năm được quy ước là “một năm có 360 ngày”. Trong khi Điểm a, khoản 1, Điều 146 Luật Dân sự năm 2015 quy định về thời hạn, thời điểm tính thời hạn“một năm là ba trăm sáu mươi lăm ngày”; Ngày thực tế theo lịch thì trong một năm là 365 ngày hoặc 366 ngày (đối với năm nhuận).
Vì vậy, để tuân thủ quy định tại Luật Dân sự và phù hợp với ngày thực tế theo lịch, tại Điều 5 Dự thảo, Khoản 1.1 quy định: “Thời gian sử dụng để quy đổi mức lãi suất theo tỷ lệ %/tháng, %/tuần sang mức lãi suất theo tỷ lệ %/ngày; quy đổi mức lãi suất theo tỷ lệ %/ngày sang mức lãi suất theo tỷ lệ %/năm (lãi suất năm) và ngược lại được tính theo quy định tại tiết a, tiết c, tiết đ khoản 1 Điều 146 Luật Dân sự.”.
Đồng thời trong công thức tính lãi (Khoản 1.2 Điều 5) số ngày cơ sở để tính tiền lãi theo lãi suất %/năm là 365 ngày.
Dự thảo áp đụng đối với các đối tượng là các Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài thành lập và hoạt động theo Luật các tổ chức tín dụng trừ tổ chức tài chính vi mô (sau đây gọi tắt là tổ chức tín dụng).
Phương pháp tính lãi phát sinh trong hoạt động nhận tiền gửi, cấp tín dụng của tổ chức tài chính vi mô do Ngân hàng Nhà nước hướng dẫn tại một văn bản khác trên cơ sở vận dụng các quy định tại Thông tư này phù hợp với hoạt động của tổ chức tài chính vi mô.
Đồng thời, áp dụng với khách hàng gửi tiền, nhận cấp tín dụng tại Tổ chức tín dụng (sau đây gọi là khách hàng) là các pháp nhân, cá nhân được phép tham gia giao dịch gửi tiền, nhận cấp tín dụng tại Tổ chức tín dụng.
Sau khi được thông qua Dự thảo sẽ thay thế Quyết định số 652/2001/QĐ-NHNN của ngân hàng Nhà nước.
