Báo cáo tại buổi làm việc, ông Đinh Ngọc Thắng - Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho biết, năm 2023, chỉ tiêu pháp lệnh được giao của Hải quan TP. Hồ Chí Minh là 145.800 tỷ đồng, tăng 25,15% (tăng tuyệt đối 29.300 tỷ đồng) so với chỉ tiêu pháp lệnh năm 2022 (116.500 tỷ đồng).

Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh xác định 2023 là một năm rất khó khăn và nhiều thách thức trong thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước (NSNN). Thực tế cũng cho thấy, kết quả thu NSNN 11 tháng năm 2023 của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh mới đạt 111.924 tỷ đồng, bằng 78,87% chỉ tiêu Pháp lệnh (145.800 tỷ đồng), giảm 14,42% (tương đương giảm tuyệt đối 19.378,0 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm 2022. 

Báo cáo với Bộ trưởng về nguyên nhân giảm thu, Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho biết, do kim ngạch nhập khẩu có thuế của một số nhóm hàng (xăng, dầu các loại; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; sắt thép…) giảm. Trong đó, dẫn đầu là nhóm các mặt hàng nguyên liệu, máy móc thiết bị, phụ tùng nhập khẩu phục vụ sản xuất như: than, hóa chất và sản phẩm hóa chất, chất dẻo, sắt thép và phế liệu, nguyên phụ liệu dệt may, linh kiện điện tử, linh kiện ô tô, xăng dầu… 

Hơn nữa, trong 5 năm qua (2018-2022), chỉ tiêu pháp lệnh thu NSNN của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã tăng từ 108.000 tỷ đồng (năm 2018) lên 116.500 tỷ đồng (năm 2022), với tốc độ tăng bình quân/năm là 1,57%. Đến năm 2023, tốc độ tăng của chỉ tiêu Pháp lệnh gấp 15,98 lần tốc độ tăng giao thu NSNN giai đoạn 5 năm (2018 - 2022).

Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cho rằng, số thu giảm so với cùng kỳ là phù hợp với kim ngạch xuất nhập khẩu giảm trên địa bàn Thành phố. Mặc dù vậy, số thu NSNN của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh vẫn chiếm 33,40% so với số thu toàn ngành Hải quan và hiện đang đứng thứ nhất toàn Ngành.

Về công tác phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, với đặc thù quản lý nhà nước trên địa bàn có nhiều cửa khẩu cảng biển, cảng hàng không quốc tế, bưu điện quốc tế, hoạt động xuất nhập khẩu tập trung tại 11 đơn vị hải quan cửa khẩu và ngoài cửa khẩu, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại trên địa bàn quản lý của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh diễn biến phức tạp, biến tướng, xuất hiện nhiều hình thức gian lận mới.

Trong năm 2023, toàn đơn vị đã chủ trì, phối hợp, phát hiện, bắt giữ 2.759 vụ việc vi phạm với trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 3.853,8 tỷ đồng. Đơn vị cũng đã xử phạt vi phạm hành chính 2.716 vụ, với tổng số tiền phạt thu nộp NSNN đạt 38,3 tỷ đồng. Cơ quan hải quan ra quyết định khởi tố 2 vụ (đạt tỷ lệ 50% so với chỉ tiêu được giao 4 vụ); chuyển cơ quan khởi tố 47 vụ (đạt tỷ lệ 134% so với chỉ tiêu được giao 35 vụ)...

Xác định thu NSNN là nhiệm vụ trọng tâm, trong thời gian tới, Lãnh đạo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục theo dõi, đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách hàng ngày, hàng tháng, và sự biến động của kim ngạch xuất nhập khẩu, đặc biệt của nhóm hàng chủ lực có thuế suất thuế nhập khẩu, xuất khẩu cao; đồng thời triển khai các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp; đẩy mạnh cải cách hành chính, thời gian thông quan...

Theo Cục trưởng Đinh Ngọc Thắng, dự báo số thu NSNN của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đến ngày 31/12/2023 ước đạt 121.000 tỷ đồng, bằng 82,99% chỉ tiêu Pháp lệnh (145.800 tỷ đồng); giảm 15,40% (tương đương giảm tuyệt đối 22.035 tỷ đồng) so với cùng kỳ năm 2022 đạt 143.035 tỷ đồng. Từ nay đến cuối năm, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh sẽ phấn đấu hoàn thành cao nhất chỉ tiêu được giao.

Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc biểu dương Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã nỗ lực triển khai nhiệm vụ trong bối cảnh còn nhiều khó khăn. Bộ trưởng nhấn mạnh, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh là đơn vị có số thu lớn, chiếm 1/3 tổng số thu ngành Hải quan. Bộ trưởng đề nghị cán bộ, công chức Cục Hải quan Thành phố tiếp tục nỗ lực, đoàn kết, sáng tạo trong triển khai nhiệm vụ, với mục tiêu cao nhất đó là phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. 

Năm 2024, dự báo kinh tế vẫn tiếp tục khó khăn, sức mua suy giảm, tổng cầu giảm, kim ngạch xuất nhập khẩu giảm..., từ đó sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới số thu NSNN. Do đó, Bộ trưởng lưu ý Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cần tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp, đoàn kết, nỗ lực hơn nữa để gặt hái được thành công. Theo đó, cần tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế, cải cách thủ tục hành chính, hiện đại hóa công tác hải quan, tạo thuận lợi cho thương mại và các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa để rút ngắn thời gian, chi phí thông quan hàng hóa…

Bộ trưởng đề nghị Cục Hải quan Thành phố với vai trò là “người gác cửa nền kinh tế”, là đầu tàu của ngành Hải quan, tiếp tục phát huy truyền thống, đề cao tinh thần trách nhiệm của mỗi tập thể, mỗi cá nhân trong thực thi nhiệm vụ phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.