Kết quả kinh doanh quý III/2024 đã được một loạt ngân hàng cập nhật trong tháng 10/2024 cho thấy, sự phân hóa rõ rệt về hiệu suất kinh doanh của từng ngân hàng. Trong nhóm dẫn đầu vẫn là những tên thuộc nhóm Big 4 (Vietcombank, BIDV, Vietinbank, Agribank).

Theo TS. Châu Đình Linh - Chuyên gia Tài chính - ngân hàng, lý do các ngân hàng nhóm dẫn đầu vẫn giữ được "phong độ" bởi có chiến lược kinh doanh dài hơi tốt. Đa phần các ngân hàng này đều chú trọng tăng tỷ lệ CASA giúp tiết giảm chi phí hoạt động nhờ vốn huy động rẻ hơn; tệp khách hàng lớn và chất lượng tốt nên tăng trưởng tín dụng tích cực.

Chưa kể lợi thế kinh doanh trên thị trường vốn trái phiếu, chứng chỉ quỹ, ngoại hối… cũng mang lại nguồn thu khá tốt cho các ngân hàng này. Tuy vẫn những cái tên quen thuộc trong top dẫn đầu nhưng thứ hạng nhóm này có sự thay đổi. Bởi có ngân hàng bứt tốc, nhưng cũng có ngân hàng duy trì mức ổn định.

Nhóm ngân hàng cỡ vừa và nhỏ cũng có ngân hàng bứt phá trong kinh doanh do kiểm soát rủi ro tốt, tiết giảm chi phí hoạt động; tăng thu nhập ngoài lãi từ việc mở rộng, đa dạng sản phẩm dịch vụ, đáp ứng được yêu cầu khách hàng. Ngoài dịch vụ, những ngân hàng này còn tăng thu tốt từ hoạt động chứng khoán đầu tư…

Tuy nhiên, cũng không ít ngân hàng bị sụt giảm lợi nhuận, mà nguyên nhân chính là tăng trưởng tín dụng thấp. Một phần nữa là do các ngân hàng này chưa chú trọng phát triển sản phẩm dịch vụ nên khi tín dụng tăng thấp, nguồn thu từ dịch vụ không đủ bù đắp được, dẫn đến kết quả kinh doanh bị suy giảm...

Dựa trên kết quả kinh doanh 9 tháng, ông Linh dự báo, những ngân hàng quy mô vốn trung bình nếu đang duy trì ổn định thu nhập lãi thuần từ tín dụng, thu dịch vụ và các hoạt động khác tăng trưởng tốt... vẫn có thể hoàn thành kế hoạch lợi nhuận cả năm 2024.

Trong khi đó, ngân hàng có quy mô vốn nhỏ, tín dụng tăng trưởng thấp, cơ sở khách hàng không lớn, độ phủ dịch vụ chưa cao, nợ xấu tồn đọng cao… nhiều khả năng không đạt được kế hoạch đặt ra, chỉ đạt khoảng 70-80% lợi nhuận hoặc thấp hơn.

Tuy nhiên, xét về 1/4 chặng đường còn lại, hoạt động kinh doanh của một số ngân hàng vẫn phải đối mặt với không ít thách thức. Việc mở rộng tín dụng vẫn gặp nhiều khó khăn bởi sức hấp thụ vốn của nền kinh tế vẫn chưa đồng đều ở tất cả khu vực mà độ phủ khách hàng hạn chế.

Hơn nữa, nguy cơ nợ xấu gia tăng khi Thông tư số 02/2020/TT-NHNN hết hiệu lực vào cuối năm nay. Đối với những ngân hàng năng lực tài chính còn hạn chế, quỹ dự phòng sẽ không dư dả để trích lập xử lý nợ xấu, dẫn đến nguy cơ "nợ xấu chồng nợ xấu".

Dù vẫn khá thuận lợi trong kinh doanh, nhưng ông Linh cho rằng, những ngân hàng trong top đầu cũng cần lưu tâm đến nợ xấu. Nếu không xử lý rốt ráo nợ xấu thông qua giữ lại nguồn lợi nhuận để trích lập dự phòng; tăng tỷ lệ bao phủ nợ xấu, đến khi Thông tư số 02/2020/TT-NHNN hết hiệu lực, nợ xấu gia tăng nhanh ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động kinh doanh ngân hàng.