Quyết toán thuế Thu nhập cá nhân: Mở rộng diện ủy quyền để giảm ách tắc
Trao đổi với phóng viên, bà Tạ Thị Phương Lan, Phó Vụ trưởng Vụ Quản lý thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) cho biết: “Với ước tính sẽ giảm được tới 99% số lượng cá nhân phải trực tiếp đến cơ quan thuế thực hiện quyết toán thuế, việc tổ chức triển khai hình thức ủy quyền quyết toán thuế thông qua tổ chức chi trả thu nhập được Tổng cục Thuế khuyến khích thực hiện, áp dụng cho kỳ quyết toán thuế TNCN năm 2015 để vừa hạn chế tối đa tình trạng ách tắc, vừa nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác quyết toán thuế”.
Phóng viên: Thưa bà, theo quy định, tháng 3 là thời hạn kết thúc việc quyết toán thuế TNCN của năm trước. Đối với sắc thuế có diện điều chỉnh rộng nhất này, Tổng cục Thuế đã có sự chỉ đạo, điều hành thế nào để việc tiếp nhận hồ sơ tại cơ quan thuế các cấp diễn ra suôn sẻ và thuận lợi nhất?
Bà Tạ Thị Phương Lan: Mặc dù thời hạn quyết toán theo quy định là 90 ngày kể từ ngày kết thúc năm dương lịch. Tuy nhiên, người nộp thuế thường thực hiện việc quyết toán vào khoảng tháng 3 và tập trung nhiều vào 2 tuần cuối tháng 3. Với số lượng cá nhân thuộc diện phải quyết toán rất lớn, có thể lên đến 7 -8 triệu cá nhân nên để đảm bảo việc tiếp nhận hồ sơ quyết toán thuế TNCN được thuận lợi, không gây quá tải, ách tắc, Tổng cục Thuế đã ban hành văn bản chỉ đạo chi tiết, cụ thể các nội dung công việc phải triển khai (Công văn số 801/TCT- TNCN ngày 2/3/2016 hướng dẫn quyết toán thuế TNCN năm 2015 và cấp mã số thuế người phụ thuộc).
Theo đó, bên cạnh những lưu ý về một số điểm mới về chính sách thuế TNCN liên quan đến quyết toán thuế, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo các Cục Thuế căn cứ tình hình cụ thể tại địa phương, lựa chọn các hình thức tuyên truyền pháp luật thuế TNCN phù hợp để phục vụ hiệu quả cho việc quyết toán thuế. Ngoài ra, để hỗ trợ người nộp thuế thực hiện quyết toán thuế được thuận lợi, cơ quan thuế các cấp cần bố trí địa điểm, bàn ghế, máy tính, nhân sự phù hợp; sử dụng công cụ truyền thông hoặc trực tiếp hướng dẫn và giải đáp vướng mắc về chính sách thuế TNCN và nội dung quyết toán thuế, thủ tục, hồ sơ quyết toán thuế (mẫu tờ khai); hỗ trợ lập tờ khai, gửi hồ sơ quyết toán thuế…
Đối với địa phương có nhiều người nước ngoài trực tiếp đến nộp hồ sơ quyết toán, Tổng cục Thuế yêu cầu cần tổ chức bộ phận hỗ trợ riêng. Với các Cục Thuế có số lượng tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ quyết toán thuế lớn, nhất là Hà Nội và TP HCM, công tác hỗ trợ phải chu đáo, đồng bộ hơn. Đặc biệt, vào thời gian cao điểm cần bố trí thêm địa điểm tiếp nhận hồ sơ, kể cả việc thuê cơ sở bên ngoài nếu trụ sở quá chật hẹp; tăng cường nhân lực tiếp đón, hỗ trợ; thông suốt đường truyền, lắp đặt sẵn máy tính, thiết bị để hỗ trợ cá nhân và tổ chức chi trả khai và nộp hồ sơ quyết toán. Để hỗ trợ tối đa cho người nộp thuế, việc tiếp nhận hồ sơ sẽ được bố trí vào tất cả các ngày trong tuần, kể cả ngoài giờ hành chính.
Với số lượng tổ chức, cá nhân thực hiện quyết toán thuế rất đông việc ách tắc trong quá trình tiếp nhận hồ sơ, nhất là tình trạng nghẽn mạng là khó tránh. Trong trường hợp này, cơ quan thuế sẽ có giải pháp gì để vừa đảm bảo quyền lợi cho người nộp thuế, vừa thực thi công việc hiệu quả?
Ngành thuế luôn xác định số lượng cá nhân thực hiện quyết toán thuế là rất lớn và thường tập trung vào những ngày của thời hạn chót, nên đã có nhiều giải pháp quản lý hiệu quả nên hầu như không xảy ra tình trạng ách tắc, quá tải đối với việc tiếp nhận hồ sơ giấy. Tuy nhiên, đối với trường hợp tổ chức chi trả gửi hồ sơ quyết toán qua mạng, việc chậm trễ, hay nghẽn mạng là khó tránh khỏi khi nhiều DN gửi hồ sơ vào cùng thời điểm.
Để khắc phục tình trạng này, hạn chế tối đa các trường hợp phải trực tiếp nộp hồ sơ quyết toán tại cơ quan thuế, Tổng cục Thuế đã có quy định về việc ủy quyền quyết toán thuế thông qua tổ chức chi trả thu nhập, bởi theo tính toán nếu tổ chức tốt việc này, số lượng các trường hợp phải trực tiếp quyết toán với cơ quan thuế chỉ chiếm khoảng 1% số lượng cá nhân phải quyết toán thuế.
Theo đó, Tổng cục Thuế đã chỉ đạo cơ quan thuế các địa phương căn cứ vào các văn bản hướng dẫn để mở rộng và tổ chức thực hiện tốt việc ủy quyền quyết toán thuế TNCN trên địa bàn. Đồng thời, có kế hoạch đôn đốc các tổ chức chi trả có số lượng cá nhân ủy quyền quyết toán lớn gửi trước hồ sơ quyết toán, tránh thời gian cao điểm. Nếu vẫn xảy ra nghẽn mạng do lỗi kỹ thuật, dẫn đến hồ sơ quyết toán không được nộp đúng hạn thì ngành thuế sẽ có giải pháp để giãn thời hạn nộp hồ sơ quyết toán thuế, đảm bảo quyền lợi cho người nộp thuế không bị xử lý vi phạm về chậm nộp hồ sơ quyết toán thuế.
Tại kỳ quyết toán thuế TNCN này, Tổng cục Thuế có những quy định nào để đơn giản hóa, giảm thiểu các thủ tục cho người nộp thuế?
Thực hiện Nghị quyết 36a của Chính phủ về việc xây dựng chính phủ điện tử, từ năm 2016 ngành thuế đang bắt đầu triển khai các đề án thí điểm liên quan đến cung cấp dịch vụ điện tử cho cá nhân. Cụ thể là cá nhân sẽ có thể tra cứu về thu nhập của mình trên toàn quốc trên ứng dụng của ngành thuế, có thể thực hiện việc khai thuế và nộp thuế điện tử mà không phải trực tiếp đến cơ quan thuế.
Tuy nhiên, các đề án này mới đang trong bước đầu triển khai, cần phải có thời gian để xây dựng các ứng dụng CNTT và các giải pháp về quản lý theo phương thức tiên tiến, do đó, trong đợt quyết toán thuế TNCN năm 2015 này chưa thể thực hiện được. Trong thời gian chưa thực hiện được các dịch vụ điện tử cho cá nhân thì ngành thuế vẫn sẽ tăng cường công tác hỗ trợ trực tiếp đã phát huy hiệu quả trong những năm qua để tạo mọi điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế thực hiện tốt nghĩa vụ với NSNN.
Xin cám ơn bà.