PV: Là Trưởng ban soạn thảo Luật Dự trữ Quốc gia (DTQG), đồng thời là người trực tiếp phụ trách lĩnh vực DTQG, xin Thứ trưởng cho biết kết quả sau 1 năm Luật Dự trữ Quốc gia vào cuộc sống?

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí: Có thể nói rằng, sau một năm triển khai vào Luật DTQG, ngành DTQG đã khẳng định vị trí, vai trò của DTQG trong đời sống xã hội. Với vai trò tham mưu để Bộ Tài chính thực hiện quản lý nhà nước về dự trữ quốc gia Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã cố gắng nỗ lực xây dựng trình cấp có thẩm quyền ban hành đồng bộ hệ thống văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật DTQG như Nghị định số 94/2013/NĐ-CP ngày 21/8/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật DTQG, có hiệu lực thi hành từ ngày 10/10/2013.

Bên cạnh đó, để đồng bộ hệ thống văn bản hướng dẫn Luật và Nghị định, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã xây dựng trình Bộ Tài chính ban hành 8 thông tư hướng dẫn. Hệ thống văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật DTQG đến nay về cơ bản đáp ứng công tác quản lý, chỉ đạo điều hành hoạt động DTQG theo quy định của pháp luật và phù hợp với điều kiện thực tiễn, hoạt động đặc thù của DTQG.

Đây là kết quả quan trọng đặc biệt và là điểm nhấn sau một năm thi hành Luật DTQG; từng bước hoàn thiện hệ thống  văn bản quy phạm pháp luật về DTQG. Kết quả này thể hiện sự chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ Tài chính và sự phối hợp chặt chẽ của Tổng cục Dự trữ Nhà nước với các cơ quan có liên quan như: Văn phòng Chính phủ, Bộ Tư pháp, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các bộ, ngành quản lý hàng DTQG và các đơn vị thuộc Bộ Tài chính…trong quá trình soạn thảo, thẩm định, thẩm tra nhằm giải quyết các nhiệm vụ có trọng tâm, trọng điểm.

Ngoài việc xây dựng và hoàn thiện thể chế, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã có nhiều giải pháp để đưa các quy định của Luật DTQG áp dụng vào hoạt động thực tiễn như mua, bán, nhập, xuất, bảo quản hàng DTQG…tạo điều kiện thuận lợi trong hoạt động DTQG đối với các bộ, ngành, địa phương có liên quan đến việc hình thành, quản lý, sử dụng DTQG.

Đặc biệt, Tổng cục Dự trữ Nhà nước đã làm tốt công tác tuyên truyền, phổ biến Luật DTQG và các văn bản quy phạm pháp luật hướng dẫn thi hành đạt kết quả thiết thực bằng nhiều hình thức thích hợp, phù hợp với đặc điểm hoạt động của ngành như: Tổ chức phổ biến tại các đơn vị DTNN khu vực; các đơn vị DTQG thuộc các bộ, ngành quản lý hàng DTQG; đưa công tác tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật về DTQG là công việc thường xuyên, gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của Tổng cục Dự trữ Nhà nước .

PV: Luật DTQG khi áp dụng vào thực tiễn đã tạo điều kiện thuận lợi cho các bộ, ngành, địa phương có liên quan trong việc quản lý, sử dụng hàng DTQG. Xin Thứ trưởng thông tin rõ hơn về kết quả quan trọng này?

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí: Đúng vậy, sau một năm triển khai Luật DTQG, công tác chỉ đạo điều hành của Bộ Tài chính và các bộ, ngành quản lý hàng DTQG đã có sự phối hợp chặt chẽ, phù hợp với thực tiễn quản lý DTQG.

Đặc biệt, trong các tình huống đột xuất, cấp bách các bộ đã áp dụng thẩm quyền xuất cấp hàng DTQG được quy định trong Luật DTQG để đáp ứng kịp thời yêu cầu nhiệm vụ phát sinh trong các tình huống cụ thể, nâng cao hiệu quả hoạt động dự trữ quốc gia. Việc xác định đúng vị trí, vai trò, nhiệm vụ quản lý nhà nước về DTQG của Bộ Tài chính và của cơ quan DTQG chuyên trách, nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành về DTQG được Tổng cục Dự trữ Nhà nước triển khai thực hiện ngay từ năm 2013 tại một số đơn vị được giao nhiệm vụ quản lý hàng DTQG của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn và Bộ Công thương.

Bên cạnh đó, Bộ Tài chính đã chỉ đạo Tổng cục Dự trữ Nhà nước phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương có liên quan triển khai thực hiện một số nhiệm vụ mới do Thủ tướng Chính phủ giao như xuất cấp gạo cho học sinh dân tộc nội trú tại các trường ở khu vực có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn theo Quyết định số 36/2013/QĐ-TTg ngày 18/6/2013 của Thủ tướng Chính phủ; thực hiện việc cấp gạo DTQG cho các hộ dân trồng rừng tại một số địa bàn trọng điểm...

PV: Thưa thứ trưởng, có ý kiến cho rằng Thông tư số 145/2013/TT-BTC hướng dẫn về kế hoạch DTQG và ngân sách nhà nước chi cho DTQG đã phần nào khắc phục được những hạn chế, bất cập của quy định hiện hành. Thứ trưởng đánh giá như thế nào về ý kiến trên?

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí: Việc ban hành Thông tư số 145/2013/TT-BTC hướng dẫn về kế hoạch DTQG và ngân sách nhà nước chi cho DTQG có hiệu lực thi hành từ ngày 06/12/2013 không chỉ có tính chất quan trọng trong hệ thống các văn bản hướng dẫn thi hành Luật DTQG, mà còn là cơ sở pháp lý quan trọng để nâng cao vai trò tham mưu của cơ quan DTQG chuyên trách (Tổng cục Dự trữ Nhà nước), góp phần tăng cường sự quản lý nhà nước và nâng cao hiệu quả kinh tế trong hoạt động DTQG, đặc biệt đã khắc phục được những hạn chế, bất cập của quy định hiện hành.

Trước đây, các chi phí nghiệp vụ DTQG chưa được áp dụng thống nhất trong ngành DTQG, mỗi bộ, ngành quản lý hàng DTQG thực hiện theo văn bản quy định riêng của bộ, ngành mình, chưa có hướng dẫn đối với các tổ chức, doanh nghiệp được bộ, ngành quản lý hàng DTQG thuê bảo quản hàng DTQG.

Để tháo gỡ vướng mắc, Thông tư đã hướng dẫn cụ thể nội dung chi, cơ cấu chi rõ ràng; phân định rõ nội dung chi tại đơn vị quản lý và đơn vị tổ chức triển khai thực hiện; đơn vị được giao dự toán ngân sách nhà nước và đối với các tổ chức, doanh nghiệp được bộ, ngành quản lý hàng DTQG thuê bảo quản hàng DTQG, tạo cơ sở pháp lý cho công tác lập dự toán, điều hành dự toán và quyết toán ngân sách của các đơn vị DTQG.

Về vấn đề trích thưởng do giảm hao hụt hàng DTQG so với định mức, các văn bản trước đây mới chỉ quy định đến trường hợp xử lý hàng DTQG hao hụt vượt định mức mà chưa có quy định cơ chế thưởng đối với trường hợp giảm hao hụt so với định mức trong quá trình bảo quản hàng DTQG. Để  bảo đảm tính công bằng và khuyến khích, động viên công chức, viên chức nâng cao tinh thần trách nhiệm trong bảo quản hàng DTQG, Thông tư quy định: Cá nhân trực tiếp bảo quản hàng DTQG được hưởng 50% số tiền thưởng theo quy định tại Điều 19 của Nghị định số 94/2013/NĐ-CP ngày 21/8/2013 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành Luật DTQG, số còn lại đơn vị DTQG được trích lập quỹ phúc lợi, quỹ khen thưởng và bổ sung thu nhập cho cán bộ, công chức, viên chức; mua sắm, sửa chữa, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất phục vụ cho công tác quản lý DTQG của đơn vị.

PV: Trong thời gian tới, ngành DTQG cần có những việc làm cụ thể gì để Luật DTQG thực sự đi vào cuộc sống và có hiệu quả như mong đợi, thưa Thứ trưởng?

Thứ trưởng Nguyễn Hữu Chí: Kết quả đạt được sau một năm thực hiện Luật DTQG là rất đáng khích lệ, tuy nhiên đây mới chỉ là bước đầu tạo đà cho những bước tiếp theo trong quá trình quản lý hoạt động DTQG của Bộ Tài chính, của các bộ, ngành và của Tổng cục Dự trữ Nhà nước.

Trong thời gian tới với chức năng là cơ quan tham mưu cho Bộ Tài chính trong quản lý nhà nước về DTQG, Tổng cục Dự trữ Nhà nước cần tiếp tục chủ động tham mưu để Bộ Tài chính, phối hợp với các bộ, ngành quản lý hàng DTQG tăng cường công tác quản lý nhà nước về DTQG; đánh giá tổng kết để xây dựng kế hoạch 5 năm về DTQG trình Quốc hội phê duyệt; trên cơ sở Nghị quyết của Quốc hội để triển khai thực hiện kế hoạch hàng năm và xây dựng chương trình hành động thực hiện các mục tiêu chiến lược DTQG.

Đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Tổng cục Dự trữ Nhà nước trong thời gian tới. Đồng thời, tiếp tục nghiên cứu cụ thể hóa những vấn đề như: Tiêu chuẩn kho DTQG, chế độ hoán đổi hàng DTQG trong thuê bảo quản hàng DTQG... và những vấn đề mà thực tiễn đặt ra trong quá trình hoạt động DTQG cần phải hướng dẫn thi hành cho phù hợp với quy định của Luật DTQG.

PV: Xin trân trọng cảm ơn Thứ trưởng!