Công ty tài chính có “run” khi cho vay?
Rủi ro cao thường đi đôi với khả năng thu lợi nhuận cao do đó, vấn đề của công ty tài chính là họ chịu được mức “run” đến đâu.
Đa số khách hàng tiếp cận được khoản vay
Cho vay tiêu dùng là hoạt động cung cấp các khoản vay cho cá nhân để mua hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho các mục đích tiêu dùng của cá nhân và hộ gia đình. Hoạt động cho vay tiêu dùng xuất hiện nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của các cá nhân, khi năng lực tài chính chưa đủ để trang trải nhu cầu, cho phép họ có thể tiêu dùng trước, chi trả sau dưới nhiều hình thức.
Theo chuyên gia kinh tế, TS. Vũ Đình Ánh, khách hàng tiềm năng của các công ty tài chính là những người có nhu cầu vay tiêu dùng. Để thực thi nhu cầu vay tiêu dùng thông qua các công ty tài chính họ phải đáp ứng được những yêu cầu nhất định như chứng minh được thu nhập ổn định để có thể trả được vốn vay, tạo được niềm tin nhất định đối với bên cho vay về sử dụng vốn vay đúng mục đích và lịch sử tài chính của người đi vay chưa từng vỡ nợ, chưa có “vết tích” với các tổ chức cho vay.
Đồng quan điểm, ông Phạm Xuân Hoè, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng Nhà nước cũng cho biết, các công ty tài chính cung cấp các sản phẩm vay mà ngân hàng không có, hoặc ngân hàng không thể đáp ứng cho những khách hàng không thỏa mãn được các điều kiện tín dụng. Nghĩa là, các công ty tài chính hướng đến nhóm đối tượng dưới chuẩn cấp tín dụng của ngân hàng là người có thu nhập trung bình hoặc thấp, không chứng minh được thu nhập; chưa có lịch sử tín dụng hoặc điểm tín dụng thấp.
Theo ông Hoè, các công ty tài chính cung cấp các khoản vay nhỏ, không tài sản đảm bảo, phục vụ nhu cầu mua sắm trang thiết bị gia đình, xe máy, tiền mặt phục vụ nhu cầu đột xuất với thủ tục nhanh chóng và thuận tiện.
Về phía doanh nghiệp, bà Vương Thuỷ Tiên (Công ty tài chính Home Credit) cho biết, đối tượng khách hàng của công ty tài chính thường rất rộng, trải dài từ độ tuổi trên 18 đến 55 tuổi và phần lớn khách hàng đều có thu nhập trung bình và thấp, ít có khả năng tiếp cận được các khoản vay tại các ngân hàng thương mại và có mức độ rủi ro cao hơn so với các khách hàng vay tại các ngân hàng thương mại.
“Đa số các khách hàng đều có thể tiếp cận được các khoản vay của công ty tài chính. Đấy chính là điểm khác biệt lớn giữa khách hàng của các công ty tài chính và khách hàng của các ngân hàng thương mại”, bà Tiên nhấn mạnh.
Cũng theo đại diện Home Credit, các công ty tài chính thường cho vay trả góp để mua xe máy, các sản phẩm điện máy, các khoản vay chủ yếu là khoản vay nhỏ từ 3 triệu đến cao nhất là 80 triệu đồng và có kỳ hạn từ 6-24 tháng.
Công ty tài chính có run?
Trong khi ngân hàng thương mại tập trung vào nhóm khách hàng đạt chuẩn cấp tín dụng, tức là có thu nhập thường niên từ khá trở lên, có điểm tín dụng cao, công ty tài chính lại hướng đến nhóm đối tượng dưới chuẩn cấp tín dụng của ngân hàng chính vì vậy theo ông Phạm Xuân Hoè, nguy cơ rủi ro cho các công ty tài chính là rất lớn.
Bên cạnh đó, chi phí đầu vào cao do không trực tiếp huy động vốn từ cư dân, giá trị khoản vay thấp, kỳ hạn ngắn nên chi phí thu hồi nợ, quản lý, phí phục vụ cao hơn bình thường khiến các công ty tài chính buộc phải áp dụng mức lãi suất cao khi so sánh với ngân hàng thương mại.
“Nếu bóc tách các chi phí sẽ thấy rằng mức lãi suất là hợp lý, con số khách hàng vay với lãi suất 70%/năm là rất ít, còn phần lớn khách hàng đang vay ở mức lãi suất trên 30%/năm”, ông Hoè thông tin.
Vị chuyên gia này cũng cho biết, một số khách hàng thường kêu ca họ phải vay với mức lãi suất “cắt cổ”, lên tới 70% nhưng thực tế họ không hiểu rằng hồ sơ vay của mình quá yếu, bị xếp cuối bảng. “Chính các công ty tài chính cũng rất “run” khi duyệt vay cho các đối tượng này, vì chẳng khác nào họ phải “cầm dao đằng lưỡi”. Công ty tài chính thường không có mức lãi suất cố định mà sẽ dao động ở một dải lãi suất rất rộng, tùy vào đối tượng khách hàng, tùy từng sản phẩm vay”, ông Hoè cho hay.
Về vấn đề này, ông Vũ Đình Ánh cho rằng, rủi ro cao thường đi đôi với khả năng thu lợi nhuận cao do đó, vấn đề của công ty tài chính là họ chịu được mức “run” đến đâu.
Bà Vương Thuỷ Tiên cũng thừa nhận, mặc dù tiến hành thủ tục thẩm định khách hàng đơn giản và hiệu quả nhất nhưng vẫn có thể để lọt một số đối tượng khách hàng không trung thực.
“Việc cho vay của các công ty tài chính tiêu dùng thường rủi ro hơn so với các hình thức cho vay truyền thống khác, nhưng chúng tôi vẫn luôn cố gắng để các khách hàng có thể tiếp cận các khoản vay tốt nhất”, đại diện Home Credit nhấn mạnh.