Phóng viên: Thưa ông, việc Moody’s nâng hạng tín nhiệm của Việt nam từ BA3 lên BA2, triển vọng ổn định có ý nghĩa như thế nào?

Cục trưởng Trương Hùng Long: Việc xếp hạng tín nhiệm là đánh giá của các nhà đầu tư quốc tế, hay người cho vay đến khả năng trả nợ của một quốc gia có tốt hay không. Do đó, nâng hạng đồng nghĩa với việc họ đánh giá khả năng trả nợ tốt hơn so với trước đây.

Moody’s nâng hạng hệ số tín nhiệm quốc gia của Việt Nam lên mức Ba2 phản ánh đánh giá của tổ chức này về sức mạnh kinh tế ngày càng được tăng cường và khả năng chống chịu của Việt Nam trước các cú sốc vĩ mô bên ngoài được ghi nhận là tốt hơn so với các nước cùng mức xếp hạng tín nhiệm thể hiện hiệu quả chính sách được cải thiện.

Kết quả nâng hạng cũng phản ánh nền tảng tài khóa vững chắc được hỗ trợ bởi chi phí vay được kiểm soát ở mức hợp lý, điều hành chính sách tài khóa cẩn trọng và thanh khoản của danh mục nợ Chính phủ được cải thiện. Điều này cũng phản ánh xu hướng Chính phủ chuyển đổi dần từ vay ưu đãi nước ngoài sang huy động vốn vay trên thị trường trong nước với chi phí thấp và kỳ hạn dài hơn.

Phóng viên: Việc nâng hạng này sẽ có tác động như thế nào tới việc thu hút dòng vốn đầu tư trong thời gian tới, thưa ông?

Cục trưởng Trương Hùng Long: Khi các quốc gia đánh giá mức độ tín nhiệm của Việt Nam cao hơn thì chi phí đi vay của Việt Nam sẽ giảm đi bao gồm cả khu vực nhà nước, khu vực doanh nghiệp khi bước chân vào thị trường.  

Nhà đầu tư sẽ sẵn sàng đầu tư vốn vào Việt Nam với niềm tin lớn hơn khi mà khả năng mất vốn thấp đi thì sẽ tập trung vốn vào nhiều hơn với chi phí sẵn sàng sẽ rẻ hơn. Do đó, Việt Nam được nâng hạng tín nhiệm sẽ giúp cho việc huy động các nguồn vốn từ khu vực bên ngoài vào trong nước tốt hơn.

Như vậy, đối với khu vực nhà nước, việc nâng hạng đồng nghĩa với việc huy động vốn bên ngoài sẽ rẻ hơn, từ đó giúp các doanh nghiệp dựa trên mức sàn của Chính phủ sẽ huy động vốn rẻ hơn và các nhà đầu tư sẽ đầu tư vào các khu vực của nền kinh tế nhiều hơn.

Phóng viên: Xin ông cho biết, theo nhận định của Moody’s thì đâu là những yếu tố quyết định cho việc nâng hạng tín nhiệm của Việt Nam?

Cục trưởng Trương Hùng Long: Có hai yếu tố quan trọng trong việc Moody’s nâng hạng cho Việt Nam từ BA3 lên BA2 là sức mạnh kinh tế và nền tảng về chính sách tài khóa.

Sức mạnh kinh tế được thể hiện ở khả năng duy trì tốc độ tăng trưởng, kiểm soát lạm phát, khả năng chống chọi của nền kinh tế trước các cú sốc từ bên ngoài của Việt Nam đoạn vừa qua nó tốt hơn hẳn các nước đồng hạng.

Yếu tố thứ hai là nền tảng về chính sách tài khóa. Việt Nam đã thực hiện chính sách tài khóa thận trọng. Lạm phát, bội chi được hạn chế, giảm xuống, nợ công được quản lý, kiểm soát chặt chẽ cũng như là tái cơ cấu nợ công rất hiệu quả, chi phí đi vay của Việt Nam đang thấp xuống và đang chuyển dần từ vay nước ngoài sang vay trong nước là chính.

Đây là hai yếu tố cơ bản Moody’s đánh giá trong thời gian vừa qua để nâng hạng tín nhiệm của Việt Nam. 

Phóng viên: Theo ông, Việt Nam cần thực hiện các giải pháp gì để đạt được mục tiêu nâng hạng tín nhiệm quốc gia trong thời gian tới?  

Cục trưởng Trương Hùng Long: Từ nay đến năm 2030, Chính phủ Việt Nam đã chủ động có đề án để từng bước tiến tới xếp hạng Đầu tư vào năm 2030. Tôi nghĩ rằng với nền tảng về kinh tế, với quyết tâm về chính trị của Đảng, Nhà nước, Chính phủ cũng như với các bước đi đã được định hình, cùng sự quyết tâm bền bỉ, kiên trì, chúng ta sẽ đạt được mục tiêu nâng xếp hạng lên mức “Đầu tư” vào năm 2030.

Và khi chúng ta đạt mức Đầu tư có nghĩa nhà đầu tư sẽ tin tưởng Việt Nam đủ khả năng trả nợ. Với các tiêu chí của Moody’s thì chúng ta còn 2 bậc nữa, theo Tổ chức xếp hạng tín nhiệm S&P Global Ratings (S&P) còn 1 bậc và Tổ chức xếp hạng tín nhiệm Fitch Ratings là 2 bậc.

Để đạt được mục tiêu này, chúng ta cần phải quan tâm và làm tốt hơn về sức mạnh về thể chế và quản trị. Cùng với đó là các cải cách của các khu vực của ngân hàng và khu vực doanh nghiệp nhà nước để giảm thiểu các rủi ro có thể có.

Sức mạnh thể chế và quản trị thể hiện ở tính hiệu lực, hiệu quả của các chính sách và thực thi chính sách. Quản trị thể hiện việc công bố công khai, kịp thời và đầy đủ các chỉ số về quản trị. Đối với cải cách khu vực ngân hàng, chúng ta phải nâng cao tính hiệu quả của thực thi chính sách tiền tệ, tăng khả năng giám sát của khu vực ngân hàng và kiểm soát chất lượng tài sản.

Đối với khu vực doanh nghiệp nhà nước, việc kiểm soát khu vực doanh nghiệp nhà nước cũng như giảm thiểu nghĩa vụ nợ dự phòng từ khu vực doanh nghiệp nhà nước đối với nghĩa vụ ngân sách là những điều chúng ta sẽ phải quan tâm trong dài hạn.

Tôi tin rằng trong thời gian tới, dưới sự chỉ đạo của Đảng, của Chính phủ, toàn hệ thống chính trị sẽ quyết tâm để đạt được mục tiêu đề ra. Bộ Tài chính sẽ tiếp tục phối hợp với Moody’s, các tổ chức xếp hạng tín nhiệm cũng như tổ chức quốc tế khác để tiếp tục có đánh giá đầy đủ và cập nhật về hồ sơ tín dụng của Việt Nam.

Phóng viên: Trân trọng cảm ơn ông!